نگاه میان رشته‌ای به «سینما» ضرورتی انکار ناپذیر

اشاره: فیلم نوشت با همکاری پژوهشکده باقرالعلوم (علیه السلام)  اولین سایت نقد گفتمان فرهنگی در سینما است که با رویکرد جریان سازی آغاز به کار کرده است. این سایت چند سال پیش با نامی دیگر فعالیت می کرد که از سال 94 بازسازی شد و امروز به عنوان تنها سایت تحلیل واقعی سینما به فعالیت می پردازد.

این سایت به دور از گزاره های خبر تحلیلی پیرامون سینما، بیشتر به دنبال مباحث سینما در محتوا در سطح کلان است و از بررسی و بحث روی فرم به دور است.

مهدی فرقانی، کارشناسی ارشد فلسفه غرب، فیلمساز و فیلمنامه نویس و پژوهشگر سینما و جانشین سردبیر سایت فیلم نوشت است.

مصاحبه زیر حاصل گفت‌وگوی خبرنگار خبرگزاری رسا با این جوان هنرمند است.

رسا ـ پروژه سایت فیلم نوشت از کجا آغاز شد و چه هدفی را دنبال می کند؟

این پروژه با نگاه فرهنگی به سینما آغاز شد و با دید اینکه سینما نیازمند یک پژوهش بینامتنی است کارخود را ادامه داد. رویکرد این پروژه به سینما صرفا ابزاری نیست و معتقد است به عنوان یک پدیده فرهنگی قابلیت بحث و پژوهش عمیق را داراست. برای اینکه بتوانیم این نوع گفتمان را راه اندازی کنیم نیازمند پرورش نویسندگانی در این زمینه بودیم تا قدرت توانمند سازی سایت از نظر محتوا را بالا ببریم و هم این گفتمان را بسط دهیم،  لذا بر آن شدیم تا دوره هایی را پیرامون نقد گفتمان فرهنگی سینمای ایران به منظور نیروسازی در این فضا برگزار کنیم.

رسا ـ فرق سایت فیلم نوشت با دیگر سایت های تحلیل سینمایی چیست؟

تمایز فیلم نوشت از دیگر سایت ها در این زمینه، به دلیل نگاه خاص ما به سینما است. فرم و امثال آن برای این سایت مطرح نیست و این سایت شعارش نقد گفتمان فرهنگی و نگاه به سینما در کلان بینا رشته ای است. نهاد و موسسات دیگر بیشتر حول محور اموزش های فرمی فعالیت می کنند و بیشتر فن گرا هستند. ما خلاء نظریه پردازی را در سطح کلان سینما مشاهده کردیم لذا طرح سایت فیلم نوشت را کلید زدیم تا بتوانیم در این زمینه نظریه پرداز پرورش دهیم. تلاش مجموعه سایت فیلم نوشت این است که محتوایی برای ایجاد یک فضای فرهنگی در هنر خصوصا هنر سینما تولید شود. غایت کار ما تغییر نگاه به سینما به صورت جدی و بومی سازی آن بر اساس فرهنگ ایرانی اسلامی و پرهیز از تقلید گرایی از غرب و ایمن سازی تفکر سینمایی از روند به سمت این تفکر می باشد.

رسا ـ با وجود پتانسیل سینماگران در پایتخت و برخی شهرهای دیگر چرا قم را برای این کار انتخاب کردید؟

این سایت با همکاری پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام فعالیت خود را آغاز نموده و هم اکنون سردبیر این سایت، حجت الاسلام رادنیک هستند. معتقدیم شهر مقدس قم یک ظرفیت عظیم علمی و مطالبه گری دارد اما به دلیل عدم ساماندهی و مدیریت صحیح، استفاده بهینه ای از این ظرفیت نمی شود.  شهر مقدس قم به دلیل وجود تیپ های تفکری مختلف و هم گرایی این تیپ ها فکری و اضافه بر آن به دلیل وجود ظرفیت جوان گرایی در این شهر و از همه مهمتر وجود پایگاه علمی شیعی، ما را مصمم کرد تا دوستانی  را که توان نظریه پردازی و نگاه مفسرانه ای به سینما دارند جذب کنیم. ضمنا آموزش های ما به شیوه روشی است ودوستان حتما باید علاقه مند و دارای پشتوانه علمی باشند.

رسا ـ موضوعات مطرح شده در دوره ها چیست؟

ما در کارگاه ها اینگونه عمل می کنیم که هر هنرجو یک موضوع را انتخاب می کند و این موضوع قرار است در طول پروژه تبدیل به مقاله شود. بر فرض مثال می توانیم به موضوع زن و سینمای ایران اشاره کنیم. این موضوع شاید در ابتدا مقداری نامفهوم، کلی و گنگ باشد اما هنرجو باید تحت نظر استاد که از هم از لحاظ هنری و هم از لحاظ روشی متخصص و مسلط است این پروژه را به اتمام رسانده و اصطلاحا بومی سازی می نماید. در ضمن کار نیز، هیات تحریریه و اساتید این دوره ها، در کنار هنرجویان هستند و تجارب خود را به این عزیزان منتقل خواهند کرد. مباحث مختلفی در سرفصل های این دوره ها گنجانده شده است و چون این پروژه به عنوان مبنا، بر پایه تربیت منتقد شروع به فعالیت کرده است در نظر داریم مباحث فنی مانند فیلمنامه نویسی، فیلمسازی و... را پس از طی مراحل تربیت نظریه پرداز برای این عزیزان برگزار کنیم. در حقیقت بیشتر به دنبال یک جریان سازی در زمینه استفاده از ظرفیت های بالقوه هستیم که بتوانیم خارج از بروکراسی های بیرونی بالقوه ها را به بالفعل تبدیل کنیم. حتی عزیزانی که به هر دلیلی توانایی شرکت در این دوره ها را ندارند می توانند برای پروژه های بعدی با ما همکاری کنند و ما هیچ محدودیتی از قبیل جنیست و سن و صنف برای شرکت در دوره ها نداریم.

رسا ـ آیا مزایای خاصی برای هنرجویان این دوره در نظر گرفته اید؟

بله. در نظر داریم تعداد 10 نفر از هنرجویان این دوره که فعال و پویا و علاقه مند، پیگیر مباحث و موضوعات دوره ها هستند را به عنوان همکار تحریریه سایت فیلم نوشت جذب کنیم.

رسا ـ مخاطبین سایت چه کسانی هستند؟ آیا سینماگران و عوامل دیگر سینمایی از این سایت بهره می برند؟

مخاطبین سایت از سال گذشته بحمدالله رو به رشد بوده است و تقریبا تمامی طیف ها را در بر می گیرد. مثلا ما قسمتی در سایت فیلم نوشت با عنوان معارف فیلم داریم که بر اساس مباحث فقهی استوار است. اتفاقا مباحثی که در سایت به رشته تحریر درمی آید بیشتر کلان است و مخاطبان خاص خود را دارد. مباحث دیگری در سایت نگارش می گردد که برای نویسندگان عرصه سینما مفید خواهد بود.

رسا  ـ پس می توان گفت این سایت اولین سایت تحلیلی سینمایی است؟

بله. سایت فیلم نوشت اولین سایت تحلیلی واقعی و نه صرفا خبری به اتفاقات سینمایی است حتی نشریاتی که ما قبلا کار می کردیم نیز از این رویکرد خالی بود اما این سایت در موضوع شعار و محتوایش، اولین است.

رسا ـ ثبت نام این دوره ها چه زمانی است؟

ثبت نام این دوره، از 5 آذرماه شروع شده و تا 25 آذرماه ادامه دارد و ان شاءالله شروع دوره نیمه دی ماه برگزار خواهد شد. متقاضیان عزیز می توانند به مراجعه به وبگاه فیلمنوشت به‌ نشانی www.reg.filmneveshtar.ir  مراحل ثبت‌نام را انجام دهند.

رسا ـ اگر صحبت پایانی دارید بفرمائید.

ما باید جنبه های متفاوت سینما را مورد سوال قرار بدهیم و باید یک نگاه فرهنگی را در جامعه سینمایی نهادینه کنیم تا بتوانیم به روند رشد فرهنگ اسلامی و ایرانی این عرصه تاثیرگزار هنر کمک کنیم.

رسا ـ از وقتی که در اختیار خبرگزاری گذاشتید سپاسگزاریم.

من هم از شما متشکرم و موفقیت شما را از خداوند متعال خواهانم/۸۲۹/ گ۴۰۴/س