ضرورت توجه ویژه مدیران و نهادهای حوزوی به منشور روحانیت/ راه اندازی مرکز مطالعات راهبردی حوزه

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، اولین اجلاسیه منشور روحانیت همزمان با سالروز صدور پیام حضرت امام(ره) در سوم اسفندماه سال 67 خطاب به حوزه های علمیه و روحانیت، در سالن اجتماعات مدرسه عالی دارالشفاء در حال برگزاری است.

آیت الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور در این همایش با بیان این که حوزه علمیه و مشخصا حوزه قم قبل از 50 سالگی الهام بخشی یک اندیشه نو و تئوری جدید در باب حکومت و تمدن بوده است، اظهار داشت: این حوزه پدید آورنده یک انقلاب بزرگ به نام انقلاب اسلامی بود.

وی اضافه کرد: تئوری اندیشه اسلامی ریشه در سابقه دیرپای حوزه دارد ولی حوزه علمیه قم به آن جامعه عمل پوشاند و محوریت آن مرجعیت به عنوان پایگاه بزرگ فکر اسلامی و نماد سرافراشته آن امام راحل و عزیز ما بود.

آیت الله اعرافی ابراز داشت: گرچه در تئوری حکومت و نهضت و تبدیل آن به انقلاب بزرگ اسلامی همه اقشار جامعه از جمله دانشجویان نقش داشتند ولی پیش گامی حوزه با زعامت امام یک پدیده بسیار مهم و جدید بود و امام در جای جای سخنان خود پیرامون حوزه و روحانیت مسائل زیادی را به میان کشیدند و مطرح کردند.

وی با اشاره به این که امام راحل در سال آخر عمر شریف در پنج منشور و همین طور در وصیت نامه حرف های دقیق و مهمی پیرامون منظوم فکری و اندیشه انقلاب طرح کردند، ابراز کرد: این منظومه به هم پیوسته یک حلقه بسیار مهم آن مربوط به حوزه و روحانیت است و منشوری که امروز برای بازگشتی به آن در شرایط امروز حوزه و روحانیت و انقلاب اسلامی گردهم آمده ایم در میان سخنان و نوشتارهای امام ویژگی هایی دارد.

رییس شورای هماهنگی نهادهای عالی حوزه خاطرنشان کرد: ویژگی نخست آن محوریت آن بر گرد حوزه و روحانیت است و دیگر آن که ما در آن مواجه با درد دل های روشن تر و صریح تر امام و تبیین هایی که در خیلی مواقع این طور ریز وارد آن نشده بودند، هستیم که در عین حال آتشین و حماسی است.

وی ابراز کرد: امام در این منشور وارد تحلیل های عمیقی در مورد جریان های درون حوزه شده اند و همچنین ایشان حوزه و روحانیت تراز اسلام و انقلاب اسلامی را به تصویر کشیده و اندیشه های تمدنی اسلامی را نیز مطرح کرده اند.

آیت الله اعرافی در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر این که در دو سه ماه اخیر مرکز مطالعات راهبردی حوزه نیز راه اندازی شده و کارهای خوبی نیز در حال پیگیری است، خاطرنشان کرد: امام تأکید داشتند که همه رقیبان ما دائما در حال تولید تئوری و اندیشه هستند و این مرکز در همین راستا راه اندازی شده است.

وی در ادامه با اشاره به ویژگی های حوزه و روحانیت انقلاب اسلامی با نگاه به منشور امام راحل، تصریح کرد: حوزه علمیه جامع است و در ساحتی خاص از ساحت های زندگی بشر محدود نیست و به قلمروهای زندگی بشر با حفظ تحفظ ها و مرزهایی که باید رعایت شود، توجه دارد و امام حوزه و روحانیت را یک حاشیه ای در کنار تمدن بشر تفسیر نمی کند.

رییس جامعه المصطفی العالمیه یادآور شد: ایشان حوزه و روحانیت را متن ساز و صاحب نقش در ساحت های گوناگون زندگی بشر می داند و دوم امام بر بنیه عقلی و معرفتی حوزه تأکید دارند؛ رهبر معظم انقلاب نیز بارها بر بنیه عقلی و میراث فکری در حوزه تأکید داشته اند.

وی با اشاره به این که در نگاه امام راحل اجتهاد و فقاهت به مثابه یک روش و منهج استنباطی و یک دانش فاخر پاسخگوی جهان معاصر است، عنوان کرد: در این عرصه به چند نکته مهم در نگاه امام راحل در منشور روحانیت می رسیم که نخست اهمیت روش سنتی و فقه جواهری است و این که با روش فکری های غلط شیوه قوی سنتی خود را کنار بزنیم.

آیت الله اعرافی تصریح کرد: در عین حال امام همزمان تأکید می کنند که فقه موجود برای سعادت بشر لازم است ولی کافی نیست و به همین جهت باید مرزهای دانش فقه را توسعه بدهیم و به نیازهای جدید بشر در متن فقه توجه داشته باشیم، بنابراین باید در عین صیانت از مناهج استوار از تحولات زمانه نیز غفلت نکنیمی.

وی اضافه کرد: ایشان فقه را جامع، تمدنی و پاسخگوی همه شؤون زندگی می دانند البته در صورتی که کارهای تکمیلی صورت بگیرد و همچنین امام راحل فقه را اجتماعی و سیاسی می دانند که می توان بر پایه آن حکومت اسلامی را برقرار ساخت و به ضرورت شناخت زمان و مکان نیز اشاره می کنند.

آیت الله اعرافی ابراز داشت: نگاه امام این است که مجتهد عصر امروز و پاسخگوی نیازهای امروز جهان چیزهایی فراتر از مواردی است که در کتب فقهی و در باب اجتهاد و تقلید آمده است، بنابراین حوزه جامع و تمدنی، بنیه عقلی و فکری و همچنین اجتهاد و فقاهت در حوزه جایگاه ویژه ای دارد.

وی با اشاره به این که امام راحل حوزه جهادی و آماده تحمل رنج ها را تاریخ این نهاد بزرگ می دانند، یادآور شد: حوزه مقابله گر با جریان های ستم کار و همچنین حوزه ای که فریب زر و زور را نمی خورد و بر ولایت و مرجعیت و البته مردم اتکا می کند از شاخص های حوزه برتر در چشم امام خمینی(ره) است.

رییس شورای هماهنگی نهادهای عالی حوزه خاطرنشان کرد: منت ناپذیری، ذلت ناپذیری، شجاعت، روح حماسی و زهد و قناعت مجموعه ای عناصر حوزه در نگاه امام است و در جای دیگر حوزه متعامل با جهان و حوزه متعامل با دانشگاه و مراکز علمی انسانی را یادآور می شوند.

وی با اشاره به آسیب ها و تهدید هایی که امام راحل در منشور روحانیت به آن پرداخته اند، ابراز کرد: شناخت آسیب ها و تهدیدها هر روز لازم است و امام راحل نیز مسائلی از جمله تحجر، خشک مقدسی، دوری از سیاست و غفلت از زمینه هایی که راه نفوذ بیگانگان را هشدار می دهد و به صیانت از جریان های انقلابی درون حوزه و بصیرت لازم و شناخت عمق مسائل را نیز مورد تأکید قرار داده اند.

آیت الله اعرافی با تأکید بر این که حوزه باید بتواند با دنیای امروز تعامل کرده و پاسخگوی نیازهای روز باشد، خاطرنشان ساخت: همه این ها مروری هرچند کوتاه بر منشور روحانیت بود، اما آن چه باید به آن توجه داشته باشیم این است که ما کجا هستیم و آن چه امام و رهبر معظم انقلاب از حوزه های علمیه توقع دارند چیست؟

وی تصریح کرد: اولا دستگاه های مدیریتی حوزه باید توجه داشته باشند در پرتو این رهنمودهای بزرگان تلاش های مضاعفی را به کار بگیرند و البته تلاش نهادهای حوزوی آن است که به همه نقاط و نکات اهتمام بورزند و ده ها سند و طرح و چشم انداز برای رسیدن حوزه به جایگاه تمدنی و پاسخگو نیز تهیه شده است./1330/پ۲۰۲/ج