پیام آیتالله سبحانی به دوازدهمین جشنواره بینالمللی کتاب سال رضوی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، متن پیام آیتالله جعفر سبحانی به مناسبت برگزاری دوازدهمین جشنواره بینالمللی کتاب سال رضوی به این شرح است:
«بسم الله الرحمن الرحیم
﴿ن وَالْقَلَمِ وَمَا یَسْطُرُونَ﴾
شکی نیست که قلم نگهبان فرهنگ و وسیلۀ پیشرفت علم و دانش است و اگر قلم در کار نبود، تمدن بشری مصون نمی ماند و اندیشه ها و افکار، غالباً به فراموشی سپرده می شد، زیرا وسیله ثبت عمومی همان قلمی بود که در اختیار بشر بود ولی در عین حال این قلم چه بسا مایه بدبختی و شرمساری و عقب ماندگی ملّتها میگردد، تو گویی این قلم بسان شمشیری دو لبه است و بستگی دارد به این که در دست چه کسی قرار گیرد.
انسان از روزی که با قلم آشنا شد، از دو بیان برخوردار گشت: یکی بیان زبانی، دیگری بیان قلمی، ولی بیان زبانی ثابت و پایدار نبوده، در حالی که بیان قلمی از ثبات برخوردار بوده است.
در روایات ما مرکّب دانشمندان بر خون شهدا ترجیح دارد، گاهی انسان از خود سؤال می کند چگونه مرکب دانشنمدی که در گوشه کتابخانه نشسته و صفحاتی را نگاشته است، بر خون شهیدی که هستی خود را در راه خدا داده است، برتری پیدا میکند؟ پاسخ آن این است که قلم دانشمندان، و حرکت های علمی آنان، شهیدان را تربیت میکند، و آنها را به جبهه میفرستد، و اگر این آموزش ها نبود هرگز شهیدی در معرکه جنگ شربت شهادت نمینوشید.
قلم های بزرگانی همچون صدوق ها و مفیدها و طبرسی ها و بعداً شرف الدین و علاّمه امینی و علاّمه طباطبایی ها توانستند آرمان های دینی و عقاید اسلامی و ارزش های اخلاقی را از گزند روزگار حفظ کرده و شیاطین دین را از دستبرد به امانت های الهی مأیوس سازند.
اصولاً حافظ و نگهبان اصول و فروع اسلام، قلم و خامه دانشمندان است. پس از رحلت پیامبر اسلام - صلی الله علیه و آله و سلم، نگارش حدیث از طرف خلفاء ممنوع گردید، و آنچه هم از سخنان آن حضرت در حال حیات وی نوشته شده بود، به آتش کشیده شد.
علما و دانشمندان شیعه، با امکانات بسیار کم و در خوف و تقیه، قریب ده هزار کتاب نوشته و اصول اربعمائه معروف، بخشی از آنها است. امامان بزرگوار، پیوسته اصحاب خود را به نگارش حدیث دعوت میکردند، و میفرمودند: «احتفظوا بکتبکم فانّکم سوف تحتاجون الیها».
قلم و خامه های بزرگان شیعه بود که به مذهب، از آسیب دشمنان صیانت بخشید، در دوران شکوفایی، مسائل کلامی، و ظهور مذاهب و عقاید، قلم به دستان شیعه، در کمین مخالفان نشسته با نگارش ردّیهها به تیرهای مسموم آنان پاسخ گفتند. کافی است به فهرست آثار بزرگانی مانند هشام بن الحکم، و فضل بن شاذان و شیخ مفید، مراجعه شود و خواهیم دید که بخش اعظم آثار علمی آنان را ردّیه ها، و پاسخ گویی به شبهات تشکیل می دهد.
سخن درباره اهمیت قلم فزون بر آن است که در این جا به آن اشاره شود، کافی است که در مفاد این حدیث که از اهل بیت عصمت و طهارت رسیده است دقت کنیم: صدای گردش قلم های دانشمندان به هنگام نوشتن؛ صدای گام های مجاهدان در میدان جهاد؛ صدای نخ ریسی زنان پاکدامن.
بخش نخست، اشاره به رکن فرهنگی جامعه و بخش دوم اشاره به قدرت نظامی و سومی اشاره به قدرت اقتصادی است، در واقع هر تمدنی باید در سعادت خود، از این سه چیز بهره بگیرد.
متأسفانه امروز بسیاری از قلمها در خدمت فساد و اشاعۀ فحشا و به یک معنی در خدمت بیگانگان است. به امید روزی تمام قلمها در مسیر سعادت بشری قرار گیرد.
اینجانب برای تمامی نویسندگان ارجمندی که برای احیای امر اهلبیت قلم میزنند و تمامی شرکت کنندگان و متصدیان این جشنواره آرزو توفیق روزافزون دارم و امیدوارم که همگان مشمول دعای خیر حضرت ثامنالحجج علیه السلام باشند.
با تقدیم احترام
قم ـ موسسه امام صادق (ع)
جعفر سبحانی
/864/د101/ب1