دهگانه رسانهای برای تحقق افقِ «سرمایه گذاری برای تولید»

امسال نیز رهبر معظم انقلاب با اشاره به مشکلات اقتصادی و معیشتی «سرمایه گذاری برای تولید» را به عنوان شعار سال ۱۴۰۴ انتخاب کردند و فرمودند: اگر سرمایه در راه تولید به کار رفت، دیگر به سمت کارهای مضر مثل خرید طلا، خرید ارز و امثال اینها نخواهد رفت.
در همین زمینه معصومه نصیری مدرس سواد رسانهای یادداشتی را با عنوان دهگانه رسانهای برای تحقق افقِ «سرمایه گذاری برای تولید» منتشر کرده است:
سال ۱۴۰۴ سالی است که اقتصاد کشور نیازمند تحول جدی برای بهبود وضعیت موجود است، وضعیتی که وخامت آن بر کسی پوشیده نیست. اهمیت امر تا جایی بوده که برای چندمین سال پیاپی مقام معظم رهبری شعار سال را حول محور مهم اقتصاد تعیین کردهاند و «تولید» و «سرمایهگذاری» دو کلیدواژه مهم آن تعیین شده است.
این مهم دو بال دارد که مردم و مسئولان در کنار هم تحقق آن را میسر خواهند کرد. اما در این میان «رسانه» بازویی پرتوان خواهد بود تا هم به ترمیم سرمایه اجتماعی پرداخته و سرمایهگذاری مردمی را تشویق کرده و هم مسئولان را پاسخگو و وادار به حرکت در مسیر نقشه راه ترسیمی کند.
دهگانه زیر برخی اولویتهای اقدام رسانهای برای کمک به حرکت همگانی در مسیر افق ترسیمی ۱۴۰۴ است.
۱: ارائه روایت پیشرفت: آنچه امروز به وفور شاهد آن هستیم غلبه روایت ناامیدی بر روایت امید است. اقدام دقیق رسانهای بیان وضع موجود با تاکید بر ترسیم پیشرفتهاست. روایت پیشرفت به مثابه «شدن، توانستن و امید» است.
۲: ساخت تصویر ذهنی صحیح از ایران: امروز با توجه به تمرکز رسانههای خارج از کشور بر ساخت تصویر ایرانِ بحرانی و غیرقابل اصلاح، رسانه باید نسبت به ترسیم تصویر ذهنی دقیق از ایران (ضعف و قوت در کنارهم) اقدام کند. پایان دادن به تصویر ایران ضعیف، سرمایهگذاری برای تولید را محقق خواهد کرد. ما نیازمند تصویری از ایران هستیم که اعتماد به نفس ملی برای حرکتهای اقتصادی را تقویت کند.
۳: تعهد به امنیت روانی مخاطب: نتیجه پمپاژ اخبار منفی بدون بازنشر اخبار دستاوردها و برجسته سازی ضعفها با ضریب مضاعف، میشود وضعیت فعلی جامعه؛ جامعهای که از ثانیه بعد خود ترس دارد و اوضاع وخیمتر از آنچه هست برایش ترسیم شده. این یعنی تعهد به امنیت روانی مخاطب او را نسبت به سرمایهگذاری برای تولید تشویق میکند.
۴: تمرکز بر تقویت اعتماد عمومی: سرمایهگذاری محقق نمیشود مگر اعتماد عمومی در تمام ساحات پیگیری و مورد توجه قرار گیرد. جامعه بدون اعتماد حرکت رو به جلو نخواهد داشت. جامعه بدون اعتماد میل به سکون دارد و حتی گاهی حذف!
۵: تاکید بر «ما میتوانیم» و تکیه بر توان داخلی: برای سرمایهگذاری و تولید باید همگرایی ملی حول محور مهم «توانستن» صورت گیرد. سالهاست توانستن ملت ایران هدف گرفته شده و دشمن میخواهد که ما کم توان یا ناتوان باشیم یا اینگونه ترسیم شویم. پس باور به «شدن» و «توانستن» باید در روایت رسانهها پرشمار دیده شود.
۶: پرهیز از اغراق، سکوت یا جاماندگی رسانهای: سرمایهگذاری و تشویق برای تحقق آن در تولید، نیازمند ترسیم واقعیات، عدم سکوت در مواقع ضروری برای تبیین وضع موجود و وضع مطلوب و عدم عبور از کنار برخی اخبار مؤثر بر امر سرمایهگذاری است. پس نه زیاده روی، نه کندروی و نه سکون برای تحقق مسیر ترسیمی در عرصه رسانه قابل قبول نیست.
۷: گفتمان سازی حول مقوله سرمایهگذاری و تولید: یکی از کارکردهای جدی رسانه تمرکز بر تولید گفتمان پیرامون مؤلفههای حیاتی یک کشور است. برای تعمیق باور سرمایهگذاری برای تولید باید گفتمان آن را خلق و تقویت کرد. «ترویج» این گفتمان به دور از زیاده روی باید و حتمی است.
۸: رصد و اطلاع رسانی وضعیت تحقق سرمایهگذاری یا موانع احتمالی آن در نقاط مختلف کشور: رسانه به مثابه چشم بینای جامعه و عضوی از جامعه مدنی باید دقیق ببینید، دقیق بنویسد و دقیق اطلاع دهد. باید موانع را ترسیم و گزارشگر دقیق از وضعیت تحقق شعار سال باشد. مسئولان باید بدانند رسانه نه زینت الایام و روزگار، بلکه ذره بینی بر روی عملکردشان هستند.
۹: عدم تهییج و تشویق مردم به سرمایهگذاری های غیرمولد با نشر برخی اخبار: اخبار پرشمار قیمتها مثل طلا و سکه و ارز، در لایه دوم خود منجر به تهییج برای خرید و سرمایهگذاری در این بازارها میشود. حباب نه فقط در قیمت و بازار بلکه در رفتار اقتصادی شهروندان نیز ایجاد میشود.
۱۰: پاسخگو کردن دولت و مسئولان مربوطه برای ارائه آمار واقعی و قابل سنجش درباره سرمایهگذاری برای تولید: مردم بخشی از عامل مؤثر برای تحقق افق ترسیمی ۱۴۰۴ هستند اما مسئولان قطعاً نقشی جدیتر و پررنگتر دارند. راستی آزمایی آمارهای ارائه شده توسط مسئولان و بررسی میدانی گزارشهای اعلامی، وظیفه جدی رسانههاست. باید هزینه گزارشهای غلط و فریبکارانه بالا رود و این مهم با رسانه آزاد، مستقل، متعهد و اخلاقی محقق خواهد شد.
و در پایان اینکه ما امروز بیش از هر چیز به «باور» نیازمندیم؛ باور به اینکه راهی جز همراهی جمعی برای بهبود وجود ندارد.