سرکار خانم هاشمی:
بدون روایت‌های مردمی و هماهنگی رسانه‌ای، سرمایه اجتماعی از دست می‌رود
دبیر انجمن مدیریت رسانه و ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم با تأکید بر ضرورت فرماندهی واحد رسانه‌ای و توجه جدی به روایت‌های مردمی، هشدار داد: در صورت استمرار روایتگری یک‌سویه و جزیره‌ای نه‌تنها اعتماد عمومی تضعیف می‌شود بلکه میدان برای روایت‌سازی دشمن گشوده خواهد شد.
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، سرکار خانم هاشمی، دبیر انجمن مدیریت رسانه و ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم(ع) عصر چهارشنبه اول مردادماه در نشست علمی «بازخوانی تجارب مدیران رسانه‌ای در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه» که از سلسله‌نشست‌های «بازکاوی جنگ و صلح تحمیلی از منظر آموزه‌های اسلامی» در محل خبرگزاری رسا برگزار شد با تأکید بر اهمیت روایت‌سازی در مواجهه با جنگ‌های نوین رسانه‌ای، گفت: به عنوان یکی از مردم عادی قدردان زحمات رسانه ملی در پوشش اخبار و تحولات جنگ اخیر هستیم؛ اما در عین حال به‌وضوح می‌توان گفت که در حوزه مدیریت رسانه‌ای بحران هنوز با نقطه مطلوب فاصله داریم و آن خلاقیت و هماهنگی لازم در فرماندهی رسانه‌ای به چشم نمی‌آمد.
وی با اشاره به ابعاد راهبردی جنگ ۱۲ روزه و جایگاه آن در حافظه تاریخی محور مقاومت تصریح کرد: این درگیری کوتاه‌مدت در واقع تحقق آرزوی دیرینه‌ای بود که ملت‌های مقاومت سال‌ها در انتظار آن بودند؛ فرصتی برای مقابله مستقیم و هدفمند با رژیم صهیونیستی. در فضای عمومی کشور نیز بخش قابل توجهی از مردم و افکار عمومی بر این باور بودند که «تا پایان مسیر مقاومت، ایستادگی خواهیم کرد». همین انسجام روانی سرمایه اجتماعی مهمی برای روایتگری در رسانه‌ها بود.
بدون تنوع و صداقت در روایت‌ها، سرمایه اجتماعی از دست می‌رود
دبیر انجمن مدیریت رسانه و ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم(ع) در ادامه با آسیب‌شناسی عملکرد رسانه‌ای کشور در این جنگ رسانه‌ای افزود: در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی زمانی که روایت‌ها بیش از حد از یک زاویه محدود و یک‌سویه مخابره می‌شد به همان نسبت اعتماد مخاطب آسیب می‌دید. مردم امروز صرفاً شنونده نیستند؛ آنان فعالانه روایت‌ها را می‌سنجند و با مقایسه به فهم شخصی از واقعیت می‌رسند. بنابراین اگر جریان روایتگری ما تنوع، صداقت و عمق کافی نداشته باشد دچار ریزش سرمایه اجتماعی خواهیم شد.
وی با تأکید بر لزوم جدی گرفتن روایت‌های مردمی گفت: در شرایط بحرانی نقش روایت‌های میدانی، تجربیات زیسته و سخنان مردم کوچه و بازار اگر نه بیشتر دست‌کم به اندازه تحلیل‌های رسمی اهمیت دارد. روایت‌های مردمی از جنگ می‌تواند پازل تصویر واقعی از مقاومت و درگیری را تکمیل کند. این روایت‌ها باید دیده، شنیده و منتشر شود؛ نه تنها در داخل کشور بلکه در افکار عمومی منطقه‌ای و جهانی.
خانم هاشمی در ادامه اظهار داشت: ما تاکنون شبکه‌ای منسجم و فعال میان رسانه‌های کشورهای محور مقاومت نداشته‌ایم؛ امری که در جریان‌سازی بین‌المللی کاملاً محسوس بود. هر کشوری در محور مقاومت ناگزیر بود به روایتگری جزیره‌ای و مستقل بپردازد. این ضعف ساختاری موجب شد نتوانیم در ابعاد بین‌المللی یک صدای واحد و روایت مقتدرانه از مظلومیت و مشروعیت اقدام محور مقاومت ارائه کنیم.
وی با اشاره به تناقض‌های محتوایی میان رسانه‌های رسمی و رسانه‌های خرد کشور گفت: اختلاف لحن و روایت میان رسانه ملی و رسانه‌های غیررسمی به‌ویژه در اوایل بحران به نوعی اضطراب و تردید در میان مخاطبان منجر شد. در حالی‌که انتظار می‌رفت در شرایط جنگی وحدت روایت در عین تنوع بیان، محور سیاست رسانه‌ای قرار گیرد. اما در عمل شاهد شکاف‌هایی بودیم که نه‌تنها پیام را تضعیف کرد بلکه در پاره‌ای موارد باور مردم به روایت رسمی را نیز تحت‌الشعاع قرار داد.
روایت‌های مردمی و شبکه‌های اجتماعی، بازوی مکمل رسانه ملی‌اند
دبیر انجمن مدیریت رسانه و ارتباطات دانشگاه باقرالعلوم(ع) تأکید کرد: نمی‌توان انتظار داشت که رسانه ملی به تنهایی بار روایتگری بحران را به دوش بکشد؛ شبکه‌های اجتماعی، رسانه‌های محلی، خبرنگاران میدانی و حتی روایت‌های تصویری تولیدشده توسط شهروندان همه اجزای یک اکوسیستم رسانه‌ای مقاوم را شکل می‌دهند. تنها در صورت وجود هماهنگی و مدیریت واحد می‌توان از این ظرفیت گسترده به‌درستی بهره‌برداری کرد.
وی با اشاره به لزوم بازنگری در مدل فرماندهی رسانه‌ای کشور اظهار داشت: در شرایط حساس، رسانه نباید دچار تعلل و انتظار برای فرمان‌های بالا باشد. ساختار فرماندهی رسانه‌ای باید از پیش تعریف شده، تمرین شده و آماده باشد. رسانه‌های ما باید در بحران از وضعیت انفعالی به وضعیت کنش‌گر، آینده‌نگر و پیش‌برنده عبور کنند.
خانم هاشمی در پایان با اشاره به ضرورت اصلاح الگوی اعتمادسازی در رسانه‌ها خاطرنشان کرد: مردم باید احساس کنند که روایت آنها دیده می‌شود، صدای‌شان شنیده می‌شود و دغدغه‌های‌شان در محتوای رسمی بازتاب دارد. در غیر این صورت خلأ اعتماد رسانه‌ای بهترین فرصت برای ورود روایت‌های دشمن است. رسانه‌های ما باید بازتاب‌دهنده صدای مقاومت باشند نه فقط در بیانیه‌ها و سخنرانی‌ها بلکه در قلب تپنده روایت‌های مردمی.
نشست علمی «بازخوانی تجارب مدیران رسانه‌ای در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه» با حضور اساتید، مدیران رسانه‌ای و کارشناسان حوزه ارتباطات به همت خبرگزاری رسا و در قالب سلسله‌نشست‌های «بازکاوی جنگ و صلح تحمیلی از منظر آموزه‌های اسلامی» برگزار شد.
مهدی الهی
ارسال نظرات