حجت الاسلام شیرزاد عنوان کرد؛
الگوی اسلامی زن؛ پاسخ عقلانی و تمدنی به تعارض نقش خانوادگی و اجتماعی
معاون پژوهش پژوهشکده امر به معروف و نهی از منکر گفت: الگوی فاطمی نشان میدهد زن مسلمان میتواند بدون تعارض میان خانواده و جامعه، با مدیریت هوشمندانه اولویتها، هم نقش محوری در تربیت نسل و استحکام خانواده داشته باشد و هم در بزنگاههای اجتماعی و سیاسی، حضوری مؤثر، مسئولانه و کرامتمحور ایفا کند.
به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، حجتالاسلام روحالله شیرزاد، معاون پژوهش و تحقیقات پژوهشکده امر به معروف و نهی از منکر، با تبیین الگوی رفتاری حضرت فاطمه زهرا سلاماللهعلیها، این الگو را پاسخی عمیق، عقلانی و تمدنی به یکی از اساسیترین چالشهای زن معاصر، یعنی تعارض میان نقش خانوادگی و اجتماعی دانست و تصریح کرد: در سیره فاطمی، تعادل به معنای تقسیم مساوی زمان میان خانه و جامعه نیست، بلکه به معنای مدیریت هوشمندانه اولویتها بر مدار تکلیف الهی و نیاز واقعی جامعه است.
وی با اشاره به اینکه در منطق حضرت زهرا(س)، خانه «هسته مرکزی» و جامعه «مدار پیرامونی» نقشآفرینی زن است، اظهار کرد: خانه در این الگو صرفاً محل سکونت یا استراحت نیست، بلکه پایگاه راهبردی تربیت انسان و کانون شکلگیری آینده جامعه به شمار میآید. تربیت امام حسن و امام حسین علیهماالسلام، که هر یک مسیر تاریخ بشر را تغییر دادند، نشان میدهد نقش مادری و مدیریت خانه در سیره فاطمی یک نقش ساده یا حاشیهای نیست، بلکه عمیقترین و مؤثرترین کنش اجتماعی است، زیرا تمدنها پیش از آنکه در میدان سیاست ساخته شوند، در دامان خانواده شکل میگیرند.
حجتالاسلام شیرزاد با اشاره به جایگاه حضرت زهرا(س) بهعنوان پشتوانه روحی ولایت افزود: تعبیر امیرالمؤمنین(ع) که فرمودند با نگاه به فاطمه، غمها از دل ایشان زدوده میشد، نشان میدهد که زن در این الگو با تأمین آرامش روانی خانواده، در حقیقت به پایداری رهبری جامعه کمک میکند. این نقش، نقشی پنهان اما حیاتی است که بدون آن، هیچ ساختار اجتماعی پایداری شکل نمیگیرد.
وی با تأکید بر اینکه حضور اجتماعی حضرت زهرا(س) هرگز انفعالی یا دائمی و فرساینده نبود، تصریح کرد: حضور اجتماعی ایشان کاملاً تکلیفمدار، نقطهزن و اثرگذار بود. هر جا که خلأیی در جامعه پدید میآمد و دفاع از حق یا تبیین حقیقت ضرورت پیدا میکرد، حضرت بدون ملاحظه هزینهها وارد میدان میشد. حضور ایشان در ماجرای مباهله، و بهویژه خطبه فدکیه در مسجد مدینه، نمونهای روشن از این کنشگری مسئولانه و هدفمند است؛ حضوری که نه از سر میل شخصی، بلکه در پاسخ به یک بحران سیاسی و انحراف اجتماعی صورت گرفت.
معاون پژوهش و تحقیقات پژوهشکده امر به معروف با اشاره به نحوه جمع میان عفاف حداکثری و فعالیت سیاسی در سیره حضرت زهرا(س) گفت: شاهکار الگوی فاطمی در این است که زن مسلمان میتواند در اوج حیا و حفظ حریم زنانه، قویترین و شفافترین مواضع سیاسی را اتخاذ کند. در خطبه فدکیه، مدیریت دقیق فضا، حفظ فاصله و حریم، و در عین حال استحکام استدلال و قدرت کلام، نشان میدهد که حضور اجتماعی زن الزاماً به معنای کنار گذاشتن حیا و زنانگی نیست. زن میتواند بدون تبرج و خودنمایی، اثرگذارترین نقش اجتماعی را ایفا کند.
حجتالاسلام شیرزاد با جمعبندی این بخش اظهار کرد: تعادل در سیره حضرت زهرا(س) یک تعادل ایستا و عددی نیست، بلکه تعادلی پویا و مبتنی بر شرایط است. در شرایط عادی، تمرکز اصلی بر تعمیق خانواده و تربیت انسان است و در شرایط بحران، تمام ظرفیت زن مؤمنه برای آگاهیبخشی، روشنگری و دفاع از دین به میدان میآید؛ حتی اگر این حضور، هزینههای سنگین جسمی و اجتماعی به همراه داشته باشد. این الگو به زن امروز میآموزد که جایگاه حقیقی او جایی است که اسلام و جامعه به او نیاز دارند، و تشخیص این جایگاه نیازمند بصیرت است.
وی در ادامه با تبیین تصویر «زن مؤمنه» در مکتب اهلبیت علیهمالسلام گفت: این مکتب، نه زن را به ابزاری برای لذت و مصرف فرو میکاهد و نه او را به موجودی منزوی و حاشیهای تبدیل میکند، بلکه زن را یک کنشگر خردمند، عفیف و مسئول معرفی میکند که در سه ساحت ایمان، عقلانیت و مسئولیت اجتماعی بهصورت همزمان رشد مییابد.
حجتالاسلام شیرزاد با اشاره به نسبت زن با ایمان در اندیشه اهلبیت(ع) اظهار کرد: در این مکتب، روح انسان فراتر از جنسیت تعریف میشود و زن همانند مرد، ظرفیت رسیدن به عالیترین مراتب معنوی و خلیفهاللهی را دارد. حضرت زهرا(س) نمونه کامل این حقیقت است؛ شخصیتی که در روایات، جایگاهی فراتر از یک الگوی اخلاقی داشته و بهعنوان محور فیض و هدایت معرفی شده است. از نگاه قرآن نیز رسیدن به حیات طیبه، کاملاً مستقل از جنسیت است و زن مؤمنه میتواند بدون کنار گذاشتن هویت زنانه، به بالاترین قلههای معنوی دست یابد.
وی با نقد کلیشههای تاریخی درباره عقلانیت زن افزود: مکتب اهلبیت(ع) دوگانه کاذب احساس در برابر عقل را اصلاح میکند. زن مؤمنه در این مکتب، عاطفه دارد، اما عاطفهاش تحت هدایت عقل است. نمونه برجسته این عقلانیت تلطیفشده، رفتار حضرت زینب سلاماللهعلیها پس از واقعه عاشورا است؛ جایی که در اوج مصیبت، با دقیقترین محاسبات سیاسی و رسانهای، دستگاه اموی را به چالش میکشد و افکار عمومی را علیه آن بسیج میکند.
معاون پژوهش و تحقیقات پژوهشکده امر به معروف با تأکید بر مسئولیت اجتماعی زن مؤمنه تصریح کرد: زن در مکتب اهلبیت(ع) دارای ولایت اجتماعی است و نسبت به سرنوشت جامعه بیتفاوت نیست. قرآن کریم، زنان و مردان مؤمن را اولیای یکدیگر معرفی میکند و این به معنای مشارکت فعال زنان در امر به معروف، نهی از منکر و جهاد تبیین است. اگر مردان بیشتر مسئولیتهای سختافزاری تمدن را بر عهده دارند، زنان نقش نرمافزاری، یعنی فرهنگسازی، تربیت نسل و تغییر نگرشها را ایفا میکنند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: تصویر زن مؤمنه در مکتب اهلبیت(ع)، تصویری جامعالاطراف است که در آن، معنویت، عقلانیت و حضور اجتماعی بهصورت متوازن جمع میشود. این زن، هم معلم عاطفه در خانواده است و هم نماد اقتدار در دفاع از حق در اجتماع؛ الگویی که نه در سنتهای متحجر شرقی و نه در الگوهای لیبرال غربی قابل یافتن نیست و تنها در منظومه اسلام ناب محمدی جلوهگر شده است.
ارسال نظرات