آیت الله مظاهری:
آشنایی نسل جوان به مبانی اعتقادی اسلام ضروری است
خبرگزاری رسا ـ حضرت آیت الله مظاهری با بیان ضرورت بهره‌مندی از عمر در فراگیری علوم دینی اظهار داشت: مسلمان باید احکام دین خود را به خوبی بداند و به آن عمل کند و فراگیری علوم دینی در سه موضوع احکام، اخلاق و اعتقادات برای همه و به وی‍ژه برای نسل جوان لازم است.
به گزارش خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله مظاهری در درس اخلاق خود با اشاره به این که بسیاری از مردم دچار روزمرّگی هستند، گفت: چند ساعت یک خانواده صرف دیدن یک فیلم می‌شود، اما به فکر خواندن نماز شب نیستند. برای شیعیان ننگ است که نماز شب نخوانند، اما متأسّفانه اهمیّت لازم به نوافل و نماز شب و ارتباط با خدای متعال داده نمی‌شود.
هجرت امام هشتم، عامل مبقیۀ تشیّع
بحث امشب راجع به یک روایتی است که امام رضا«ع» فرموده‌اند. اما قبل از ورود به بحث تذکّر یک نکته شایسته است و آن اینکه آمدن حضرت امام رضا«ع» به ایران برای بقای تشیّع بسیار مفید بود. هجرت آن حضرت، تشیّع را زنده کرد؛ همان‌طور که شهادت حضرت اباعبدالله‌الحسین«ع» و یاران ایشان و نیز اسارت عیال، برای بقای تشیّع بسیار مؤثر بود.
در زمان بنی‌العباس برای نابودی تشیّع توطئه‌های فراوانی صورت گرفت و در آن زمان تشیّع نظیر آتش زیر خاکستر بود. هجرت حضرت ثامن‌الأئمه«ع» به ایران، آتش زیر خاکستر را برافروخت و به تضعیف و نابودی حکومت بنی‌العباس منجر شد.
بنابراین توجه به این نکته لازم است که امام رضا«ع» برای بقای تشیّع زحمات فراوانی متحمّل شدند و انشاءالله ثمرۀ تلاش و کوشش آن حضرت در زمان ظهور حضرت ولیّ‌عصر محقّق می‌شود، به گونه‌ای که به دست ما ایرنی‌ها و به رهبری امام زمان حضرت مهدی«ارواحنا فداه» پرچم اسلام روی کرۀ زمین افراشته خواهد شد.
بازپرسی در قیامت
و اما بحث امشب راجع به روایتی است که حضرت امام رضا«ع» از قول پیامبراکرم«ص» نقل فرمودند:
«إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَةِ لَا یَزُولُ الْعَبْدُ قَدَماً عَنْ قَدَمٍ حَتَّی یُسْأَلَ عَنْ أَرْبَعَةِ أَشْیَاءَ عَنْ عُمُرِهِ فِیمَا أَفْنَاهُ وَ عَنْ شَبَابِهِ فِیمَا أَبْلَاه وَ عَنْ مَالِهِ مِنْ أَیْنَ اکْتَسَبَهُ وَ فِیمَا ذَا أَنْفَقَهُ وَ عَنْ حُبِّنَا أَهْلَ الْبَیْت»[1]
در قیامت قبل از آن که کسی وارد حساب و کتاب شود، راجع به چهار چیز از او بازپرسی می‌شود. اگر بتواند پاسخ قانع کننده‌ای ارائه بدهد، به جلو می‌رود و انشاءالله مورد شفاعت اهل‌بیت«سلام‌الله‌علیهم» واقع می‌شود. اما اگر قادر به پاسخ‌گویی سؤالات این بازپرسی نباشد، قیامت سختی خواهد داشت.
سؤال از چگونگی گذران عمر و جوانی
بیش از نود درصد مردم عمر خویش را تلف می‌کنند. از این عمر بسیار می‌شود استفاده کرد تا جایی که اگر کسی در راه مستقیم بیفتد و از عمر خویش به خوبی بهره‌برداری کند، می‌تواند به مقام عنداللّهی برسد. مقامی که بهشت و نعمت‌های آن در مقابل او کوچک و ناچیز است. به چنین کسی خطاب می‌شود:
«یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ، ارْجِعی إِلى رَبِّکِ راضِیَةً مَرْضِیَّةً»[2]
به واسطۀ عمر به جایی می‌رسد که خداوند متعال به او می‌گوید: «بیابیا پیش خود من بیا».
اما بسیاری از مردم عمر خویش را هدر می‌دهند و شقاوت‌مند می‌شوند. هنگامی که به جهنّم می‌افتند، درمی‌یابند که چه بهره‌ای می‌توانسته‌اند از عمر خویش ببرند و نبرده‌اند. از این‌رو ناله و فریاد آنان بلند می‌شود و افسوس می‌خورند. قرآن کریم می‌فرماید:
«وَ هُمْ یَصْطَرِخُونَ فیها رَبَّنا أَخْرِجْنا نَعْمَلْ صالِحاً غَیْرَ الَّذی کُنَّا نَعْمَلُ أَ وَ لَمْ نُعَمِّرْکُمْ ما یَتَذَکَّرُ فیهِ مَنْ تَذَکَّرَ وَ جاءَکُمُ النَّذیرُ فَذُوقُوا فَما لِلظَّالِمینَ مِنْ نَصیر»[3]
در جهنّم می‌سوزند و التماس می‌کنند که به دنیا بازگردانده شوند ولی التماس آنان دیگر نتیجه‌ای ندارد و یاوری پیدا نمی‌کنند.
اگر برای ضرورت استفاده از عمر، فقط همین یک آیه را داشتیم، بس بود که بگوییم: عمر بسیار ارزشمند است. ارزش و منزلت عمر، به هیچ چیز دیگری قابل مقایسه نیست. حتی اینکه مشهور است می‌گویند: «عمر طلا است»، جسارت به عمر است و از ارزش عمر می‌کاهد.
لذا از همه به خصوص نسل عزیز جوان تقاضا دارم که به عمر خویش اهمیّت دهید. علّامۀمجلسی«ره» شصت و چهار سال عمر کرده است. ولی در این شصت و چهار سال که حدود سی سال آن برای تحقیق و مطالعه مفید است، خدمات فراوان و ارزشمندی ارائه کرده است. در حالی‌که ایشان بنابر مصالح زمان خویش، مجبور بوده است با دربار صفویّه نیز ارتباط داشته باشد و بخشی از وقت خویش را در این ارتباط صرف کند.
نظیر علّامۀ مجلسی در بین علما و مراجع تقلید، فراوان وجود دارد. فصل مشترک سیرۀ همۀ آن بزرگواران این است که از دقایق و لحظات عمر خویش، بهترین بهره‌برداری را کرده‌اند. نسل کنونی باید پاسخ قانع کننده‌ای در خصوص سؤالی که راجع به اتلاف عمر از آنان می‌شود، ارائه کنند وگرنه در قیامت گرفتار می‌شوند.
بسیاری از مردم دچار روزمرّگی هستند. برنامۀ زندگی روزانۀ آنان فقط خوردن و خوابیدن و ارضای غرایز است. بدتر از آن، سرگرم شدن به فیلم‌ها و موسیقی‌هایی که اگر حرام نباشد، دست‌کم بیهوده است. چند ساعت یک خانواده صرف دیدن یک فیلم می‌شود، اما به فکر خواندن نماز شب نیستند. برای شیعیان ننگ است که نماز شب نخوانند، اما متأسّفانه اهمیّت لازم به نوافل و نماز شب و ارتباط با خدای متعال داده نمی‌شود.
ضرورت صرف عمر و جوانی در فراگیری علوم دینی
فراگیری علوم دینی در سه موضوع احکام، اخلاق و اعتقادات برای همه و به وی‍ژه برای نسل جوان لازم است.
مسلمان باید احکام دین خود را به خوبی بداند و به آن عمل کند. احکام رسالۀ عملیّۀ مرجع تقلید باید به خوبی مطالعه شود.
دانستن اخلاق و عمل به آن، واجب است. همۀ افراد صفات رذیله‌ای دارند که یکی از آن صفات رذیله برای بدبختی انسان کافی است. ریشه‌کن کردن رذائل و جایگزین کردن فضائل اخلاقی به جای آن، برای همه واجب و لازم است. اما چه کسی می‌تواند ادعا کند که در شبانه‌روز مقداری از وقت خویش را صرف اخلاق و خودسازی می‌کند؟
در سورۀ شمس یازده قسم یاد می‌کند و بعد می‌فرماید: «رستگاری فقط از آن کسی است که خودسازی کند». استاد بزرگوار ما، حضرت امام خمینی«قدّس‌سرّه» می‌فرمودند: «انسان باید چهل سال خون جگر بخورد تا بتواند یکی از صفات رذیله را ریشه‌کند کند».
اعتقادات، تقلیدی نیست؛ بلکه یقینی است. دست‌کم چهل مسئلۀ مهم اعتقادی وجود دارد که یک شیعه باید با استدلال آن مسائل را بداند و بتواند در مقابل شبهات دشمنان دین و تشیّع ایستادگی کند.
دانستن اعتقادات، نیاز به مطالعه و تحقیق دارد و یک شیعه باید در عمر خویش برای یادگیری مسائل اعتقادی تلاش فراوانی داشته باشد.
این روایت شریف، حاوی نکات آموزندۀ دیگری نیز می‌باشد و در جلسات بعدی به شرح آن خواهیم پرداخت./901/د102/س
پی‌نوشت‌ها
[1]. جامع‌الأخبار، ص 175
2. فجر / 28-27
3. فاطر / 37
ارسال نظرات