تمایز نفس از بدن در اندیشه فخر رازی بررسی شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، دکتر مهدی ذاکری عضو هیئت علمی دانشگاه پردیس قم در نشست تخصصی هویت انسان در کلام و فلسفه اظهار داشت: فخر رازی شخصیتی پرآوازه و دارای آثار گوناگونی در علوم کلام، فلسفه و تفسیر است، البته وی در طول عمر خود نظریات یکسانی نداشته و دارای تبدل فکری است.

این محقق علوم اسلامی اظهار داشت: فخر رازی نقش بارزی در فلسفی شدن کلام به خصوص در کلام اشعری دارد و همچون غزالی می کوشد تا به روش فلیسوفان، مدعای متکلمان را اثبات کند.

وی با اشاره به اینکه کتاب تفسیر کبیر، کاری ارزشمند از فخر رازی است که در طی زمان طولانی به رشته تحریر درآمده، گفت: در تفسیر کبیر فخر رازی پیرامون مساله روح و بدن دو نظریه متعارض دیده می‌شود.

این پژوهشگر علوم عقلی اظهار داشت: رازی در کتاب «النفس و الروح و شرح قواهما» دلایلی در اثبات غیریت نفس و بدن می‌آورد و در کتاب «مفاتیح الغیب» نیز در رد قول متکلمانی که نفس را همین بدن می‌دانند هفده دلیل ذکر می‌کند که تعدادی از آنها قرآنی است.

وی بیان داشت: با مطالعه کتاب‌های فخر رازی و جمع بندی استدلال‌های وی می توانیم به این نتیجه برسیم که وی در مجموع هفده دلیل بر مدعای خود آورده است.

دکتر ذاکری سپس به ذکر دلایل پرداخت و گفت: فخر رازی در کتاب تفسیر مفاتیح گفته است، قرآن دلالت می‌کند بر اینکه خدا جمعی از یهود را مسخ کرد و آنها را به صورت میمون و خوک درآورد حال این سوال پیش می آید که آیا انسان در حال مسخ باقی می ماند یا خیر؟

وی ادامه داد: اگر انسان باقی نمانده باشد که مسخ نیست بلکه کشتن آن انسان و آفریدن خوک است و اگر این انسان هنگام مسخ باقی مانده باشد می توانیم بگوییم که این انسان باقی است و آن بدن باقی نیست، پس لازم است که انسان چیزی غیر از آن بدن باشد.

این کارشناس علوم عقلی گفت: آیاتی همچون 65 سوره بقره، 166 سوره اعراف و 60 سوره مائده بر نسخ دلالت دارد. /909/پ202/ع