حوزه به ضرورتسنجی موضوعات پژوهشی بپردازد
حجتالاسلام شهریاری، استاد حوزه علمیه مروی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری رسا پژوهش را معادل واژه تحقیق در عربی دانست و ابراز داشت: پژوهش را میتوان بهمعنای جستجو و کنکاش هم معنا کرد و در واقع رسیدن به مجهولاتی که قبل از پژوهش برای انسان معلوم نبوده و انسان به نحو تفصیلی از آنها اطلاع نداشته است پژوهش نامیده میشود.
وی با بیان اینکه نحوه استعمال اسماء الهی در قرآن یک موضوع پژوهشی است اظهار داشت: پژوهش در حوزه علمیه به این معنا است که یک طلبه قدرت جستجو و تحقیق در مورد مطالب جدیدتر و وسیعتری نسبت به آنچه تحصیل کرده داشته باشد.
این استاد حوزه علمیه آموزش را یک امر بالقوه ارزیابی کرد و بیان داشت: تفاوت تنگاتنگ و دقیق آموزش با پژوهش این است که ممکن است انسان یک دوره آموزشی را طی کند اما روش جستجو و تحقیق را بلد نباشد از این رو پژوهش یک امر ضروری و حتمی است و با آموزش فعلیت میدهد.
حجتالاسلام شهریاری نظر صدرالمتألهین مبنی بر اینکه بسیاری از اصول فلسفه مبتنی بر اصالت وجود است را نتیجه یک پژوهش و تحقیق دانست و گفت: کسی که فلسفه خوانده و با اصطلاحات آشنا شده در مقام پژوهش میتواند در یکی از موضوعات فلسفی تحقیق کند مانند اینکه چه استفادههایی از اصالت وجود در فلسفه میشود یا ارتباط اصالت وجود با اعتقادات چیست؟
وی با تأکید بر اینکه پژوهش، تحقیق و جستجو به آموزش روح و فعلیت میدهد و حتی موجب ارتقای آموزش میشود ابراز داشت: ممکن است انسان سالها فلسفه بخواند ولی نداند بعضی از اصول فلسفی به چه دردی میخورد و چگونه میتواند از آن استفاده کرد.
این استاد حوزه علمیه با اشاره به اینکه غایت و هدف پژوهش برای این است که انسان بتواند از آموزش و دورههایی که گذرانده استفاده کند، تصریح کرد: جهت گیری پژوهش در حوزه باید بهسمت تخصصی شدن علوم متداول در حوزه علمیه مانند فلسفه، فقه، حقوق، اصول، کلام، علوم قرآن و تفسیر و یا درباره مسائل جدید باشد.
حجتالاسلام شهریاری در ادامه این مطلب اظهار داشت: حوزه علمیه قم در این جهت از حوزههای دیگر جلوتر است و به جهت دائرشدن مراکز تخصصی پژوهشی شرایط برای اهمیت به امر پژوهش فراهم شده و طلاب مایل، مستعد و دارای توانایی در این مراکز فعالیت میکنند اما متأسفانه پژوهش در تهران بهدلیل اینکه هر مدرسه علمیه به تنهایی درباره آن تصمیم میگیرد وضعیت مطلوبی ندارد و بسیار ضعیف است بهطوریکه در برنامهریزی وقتی برای پژوهش درنظر گرفته نشده و وقت، فرصت، بودجه و گروههای تخصصی به موضوع پژوهش اختصاص داده نشده است.
وی با تأکید بر اینکه میبایست به سرعت در راستای پژوهش حرکت کرده و گامی را به جلو برداریم ابراز داشت: در حوره تهران پتانسیل، انرژی و استعداد پژوهش در اساتید وجود دارد بهطوریکه اگر وقت، گروههای تخصصی، وسعت برنامهریزی و امکانات برای آنها فراهم باشد میتوانند در پیشبرد این اهداف پژوهشی مؤثر باشند و آن را به سرعت جلو ببرند.
این استاد حوزه علمیه با اشاره به اینکه پژوهش در دانشگاه از لحاظ کمی مورد توجه قرار میگیرد گفت: در پژوهش، کیفیت مسئله مهمی است و آیا همه پژوهشهای انجام شده در رشته علوم انسانی در دانشگاه دارای ضرورت بوده است و همچنین حوزه علمیه باید به ضرورت سنجی موضوعات پزوهشی بپردازد.
حجتالاسلام شهریاری با بیان اینکه پژوهش باید از دوران دبیرستان شروع شود، گفت: روش تحقیق باید به طلاب و دانشپژوهان آموزش داده شود تا در سطوح بالاتر بتوانند به راحتی به تحقیق و پژوهش بپردازند.
وی حوزه علمیه را دارای استعداد و آمادگی بالای پژوهشی عنوان کرد و گفت: رشد روند پژوهشها یکی از نقاط قوت در حوزههای علمیه است زیرا در گذشته پژوهش در حوزه کمتر انجام میشد.
این استاد حوزه علمیه درس خواندن در حوزه علمیه را یک امر پژوهشی ارزیابی کرد و اظهار داشت: بسیاری از بزرگان پژوهشهای انفرادی انجام میدادند و شهید مطهری بهتنهایی یک حوزه و دانشگاه بود.
وی افزود: نقطه ضعف پژوهش در حوزه این است که هنوز کارگروههای تخصصی برای آن تشکیل نشده است که البته در حوزه علمیه قم این اتفاق اقتاده و از دانشگاه هم جلوتر است.
حجتالاسلام شهریاری در پایان ابراز امیدواری کرد: در حوزه علمیه تهران باید با برگزاری جلسات و هماندیشیها به امر پژوهش توجه بیشتری بشود و همانطور که در حوزه به آموزش اهمیت داده میشود، باید نسبت به پژوهش هم این اتفاق بیفتد./956/ت302/ع