در نشستی علمی؛
تحولات منطقه و آینده مناسبات شیعه و سنی بررسی شد
خبرگزری رسا ـ نشست هم‌‌‌اندیشی با موضوع «تحولات منطقه و آینده مناسبات شیعه و سنی» در مرکز همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از مرکز خبر و اطلاع‌رسانی جامعةالمصطفی، نشست هم‌‌‌اندیشی با موضوع «تحولات منطقه و آینده مناسبات شیعه و سنی»، به همت مرکز الحضاره لتنمیه الفکرالاسلامی لبنان، در مرکز همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد.
در این نشست، که با همکاری جامعةالمصطفی و دفتر تبلیغات اسلامی برگزار شد، دکتر طلال عتریسی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه دولتی لبنان، در سخنانی، با تأکید بر مصر و سوریه، به تحلیل تحولات جاری منطقه پرداخت و گفت: تحولات اخیر در منطقه را که از آن به عنوان بیداری اسلامی یا بهار عربی یاد می‌شود، باید در سایة تحولات پس از انقلاب اسلامی ایران ارزیابی کرد.
وی ادامه داد: پیش از انقلاب اسلامی، ایران در مرکز ثقل و نقطة اتکای مسائل جهان اسلام، مانند مسأله فلسطین، قرار داشت، ولی پس از انقلاب، این معادلات تغییر یافته، ایران و جهان تشیع به عنوان پایگاه تفکر اسلامی مطرح گردید.
استاد جامعه‌شناسی دانشگاه دولتی لبنان، با اشاره به تلاش جامعة غیرشیعی برای الگوگیری از انقلاب اسلامی، برای بازگشت به دولت دینی مطابق با تفکرات غیرشیعی، خاطرنشان کرد: در دهه 90 میلادی، دو خیزش برای تشکیل این نوع حکومت به وجود آمد، نخست، قیام اسلام‌گرایان الجزایر بود که با شکست مواجه شد و دیگری، تشکیل گروه القاعده تحت حمایت آمریکاست که به دلیل نداشتن سرزمین مشخص و برنامه برای تشکیل دولت، تاکنون ناکام مانده است.
در ادامه این نشست، استاد محمود حیدر، پژوهشگر ژئوپولیتیک شیعه و خاورمیانه، در سخنانی، آیندة خیزش سیاسی و فرهنگی جهان تشیع را با توجه به تحولات منطقه ارزیابی کرد و یادآور شد: حضور تشیع پس از انقلاب اسلامی، به حضوری واقعی، اثرگذار و سازندة تاریخ مبدل شده است، در حالی که پیش از آن، شیعه تنها به دنبال حفظ مصالح و موجودیت خود بود.
وی پیروزی‌های حزب‌الله را نشانه‌ای از اثرگذاری تشیع در جهان اسلام پس از انقلاب اسلامی دانست و تصریح کرد: اثرگذاری آن چنان نگاه مثبتی در جهان اسلام به وجود آورد که حتی نخبگان اهل سنت از تصریح به پیروی از پروژه شیعی و تفکر امام خمینی(ره) ابایی نداشتند.
استاد محمود حیدر، خلأ ناشی از شکست مارکسیسم و افول نئولیبرالیسم را فرصتی درخشان برای اشاعة تفکر شیعی در جهان اسلام و غرب خواند و افزود: اکنون، پرسش‌های بسیار مهمی درباره آینده جهان تشیع وجود دارد که باید در اتاق‌های فکر علمای شیعه بررسی شود، ویژگی‌های پروژه تمدنی شیعه، ابعاد گفتمان جهانی تشیع و راهکارهای تعامل تشیع با گروه‌های سیاسی و حفظ وحدت اسلامی، بخشی از این پرسش‌هاست.
وی، در پایان، اظهار داشت: اکنون، عقل شیعی در محک آزمون قدرت قرار گرفته است و این پرسش وجود دارد که آیا این تفکر می‌تواند قدرت و سیاست خود را در جوامعی با وجود تنوع مذهبی اجرا کند.
سخنران بعدی این نشست، حجت‌الاسلام نجفعلی میرزایی، پژوهشگر تمدن اسلامی، موضوع پروژه امت اسلامی و چالش‌های فراروی آن را در شرایط کنونی مورد توجه قرار داد و گفت: تشیع می‌تواند با عرضه گفتمان بدیل و تمدن‌ساز و مدیریت عقلانی و اخلاقی، خلأهای تئوری‌سازی و عینیت‌سازی جهان اسلام را پر کند و در این صورت، تفکرات تندرو و تکفیری نمی‌توانند در برابر آن عرض اندام کنند.
عضو هیأت علمی جامعةالمصطفی طرح «امت واحده» را به عنوان الگوی اجتماعی ضروری دانست و گفت: در این قالب، هنوز، کار مفهوم‌سازی انجام نگرفته و ابعاد علمی آن مشخص نشده است.
وی طرح امت واحده را منطقی برای شکل‌گیری تمدن اجتماعی خواند و گفت: شرط تکوین امت واحده، پیش‌گیری از تشیع نیست، بلکه این طرح، الگوی اجتماعی تحمل‌پذیر را در جوامع متکثر ارائه می‌دهد که ضمن احترام به آزادی عقیده، حقوق افراد نیز رعایت می‌شود و این الگو باید به عالم ارائه شود.
حجت‌الاسلام میرزایی قواعد اسلامی را برای ساختن این مدل اجتماعی کافی دانست و اذعان داشت: حوزه علمیه باید ظرفیت‌های مکتب تشیع را برای ساخت این مدل عرضه کند.
پژوهشگر تمدن اسلامی، در پایان، با اشاره به ارتباط مستقیم امتداد اندیشه شیعی با تقویت مصونیت درونی این اندیشه، یادآور شد: امت اسلامی می‌تواند با محور توحید و اعتقاد به خدا و اصول کلی شریعت، به این مدل اجتماعی و تمدنی دست پیدا کند.
گفتنی است، در پایان این نشست، جلسه پرسش و پاسخ برگزار شد./907/د101/ی
ارسال نظرات