در باغ سبز اوباما!
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، «باراک اوباما» هفته گذشته در مصاحبه با رادیو ملی این کشور، رویکرد خود درباره برنامه هسته‌ای ایران و نتایج مذاکرات هسته‌ای مرتبط با توافق جامع را از «سلبی» به «ایجابی» تغییر و وعده داد ایران با این توافق می‌تواند فشارهای سال‌های اخیر را جبران کند و جایگاه خود را در روابط بین‌المللی و منطقه‌ای بازیابد.
آنچه در سخنان اخیر رئیس‌جمهور امریکا مشهود است، نوعی تغییر در لحن او نسبت به ایران وجود دارد و البته همانگونه که در ادامه خواهیم دید، این تغییر از لحاظ مخاطبین خارجی، ماهیت اقناع کننده و از نظر آماج قرار دادن افکار عمومی و سیاست خارجی ایران، ماهیت ترغیب و فریب دارد. اوباما با خودداری از تهدید ایران یا تأکید بر اینکه در صورت عدم حصول توافق جامع، چه فشارهای دیگری را از نوع تشدید تحریم‌ها و غیره در دستورکار قرار خواهند داد، صرفاً به مزیت‌های داخلی و خارجی حصول توافق برای ایران اشاره و ایران بعد از توافق جامع را در ابعاد داخلی و خارجی توصیف کرده است. از جمله اینکه «اگر ایران توافق جامع را قبول کند، تحریم‌ها لغو می‌شود و اقتصاد آنها شروع به رشد می‌کند و دوباره با جامعه بین‌الملل متحد می‌شوند.»
بنابراین، تمرکز اوباما بر مفاهیم اقناعی است، به طوری که تأکیدهای قبلی معطوف به تهدید و قدرت سخت را به قدرت نرم تبدیل کرده است. هدف اوباما از اینکه با رویکرد نرم افزاری ایران بعد از توافق جامع موردنظر غرب را سبز و آرام بلکه رو به رشد توصیف کرده، این است که بتواند بر اذهان عمومی و به ویژه نخبگان تاثیر بگذارد و آنها را به وارد کردن فشار بر سیاست خارجی تشویق کند. گفتنی است که طی یک ماه اخیر نشست‌های متعددی حتی در پایتخت به منظور دفاع از محدودسازی برنامه هسته‌ای و حتی قبول ایده‌های امریکا در مورد برچیدن این برنامه برگزار شده و برخی نیز در دفاع از این تز، به سخنرانی پرداخته‌اند که نشست دو هفته پیش دانشکده ادبیات دانشگاه تهران از این جمله است. به تعبیر دیگر، نرم‌افزارگرایی و رویکرد اقناعی در سخنان اخیر اوباما را نیز باید یکی از نکات مهم در تحلیل پیام‌های وی برای ایران در زمینه برنامه هسته‌ای و آینده مذاکرات تلقی نمود.
از طرف دیگر، اشاره‌های مثبت به حقوق ایران در برخی زمینه‌های غیرهسته‌ای است. به واقع، اوباما با تمرکز بر اینکه ایران نیز در برخی مسائل غیرهسته‌ای نظیر دفاع ملی دارای حق و حقوق است، خود را حامی ایران و نگرانی‌های منطقه‌ای کشور قلمداد کرده که دقیقاً در همان راستای نکته اولی است که اشاره شد. وی در همین راستا، قبول دارد که ایران بعد از آنکه «از یک جنگ هولناک با عراق » در دهه 1980 رنج برده است، «نگرانی‌های مشروع و به حق دفاعی» دارد.
اوباما هرچند تلاش کرده تا وضعیت بعد از توافق جامع را برای ایران به «یک باغ» توصیف کند و امیدواری ساختگی برای تهییج افکار عمومی علیه سیاست‌های دولت را مدیریت نماید اما همان ادراکات و القائاتی که تا کنون علیه ایران وجود داشته را کنار نگذاشته بلکه مورد استفاده قرار داده است. اینکه ایران حامی تروریسم است یا برنامه سلاح هسته‌ای داشته یا اینکه تحریم‌ها کارساز بوده و ایران را به دیپلماسی وادار نموده!، پایه ثابت اظهارات اخیر اوباما نیز هست و حتی وی با دفاع از رژیم صهیونیستی، رویکرد ایران در این زمینه را «آتش افروزی» اطلاق نموده است. در هر حال، هرچند اوباما در اظهارات اخیر خود نگاهی ایجابی به ایران و توافق جامع هسته‌ای داشته و این با تهدیدهای بیان شده در اظهارات قبلی مقامات این کشور تفاوت دارد اما سایر ابعاد و مولفه‌های ادراکی و اعمالی سیاست خارجی امریکا علیه کشورمان به قوت خود باقی است و در این زمینه تنها تغییراتی تاکتیکی قابل ملاحظه است./998/د102/ب6
منبع : روزنامه جوان