لزوم ارائه نظریه های جدید قرآنی/ رابطه قرآن با علوم دیگر از مباحث مهم است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام محمدعلی رضایی اصفهانی، رییس مدرسه عالی قرآن و حدیث جامعه المصطفی، امروز در نشست «پژوهشی اعجاز علمی قرآن» که در سالن اجتماعات مدرسه عالی خواهران جامعه المصطفی مشهد برگزار شد، به تحلیل و بررسی آیات علمی قرآن پرداخت.
وی ابراز کرد: در قرآن 6236 آیه است که آیاتی متفاوتی در آن است، یک دسته از آیات، آیات احکام است، یک دسته آیات عقاید است و یک دسته آیات اخلاقی است و یک دسته هم آیات علمی است و باید این نکته را متذکر شد که در قرآن، بیش از 2000 آیه علمی وجود دارد.
حجت الاسلام رضایی اصفهانی گفت: برخی از آیات علمی مربوط به علوم طبیعی است و برخی مربوط به علوم انسانی است. حدود 150 آیه در آیات پزشکی داریم؛ به طور نمونه در مورد جنین شناسی و غذاشناسی، آیه داریم.
رییس مدرسه عالی قرآن و حدیث جامعه المصطفی ادامه داد: قرآن کریم، حدود 300 آیه در مباحث کیهان شناسی دارد؛ این مباحث در مورد آسمان، زمین، گردش آسمان ها و زمین، ستارگان و ... است.
این استاد و مفسر قرآن ابراز کرد: حدود 600 آیه در مباحث مدیریتی و حدود 900 آیه در مورد مباحث اقتصادی وجود دارد. در مباحث تربیتی نیز آیات زیادی است که برخی گفته اند، کل قرآن مباحث تربیتی است.
لزوم نگرشی نو و جدید به قرآن
حجت الاسلام رضایی اصفهانی با بیان این که بعضی آیات قرآن، توجه انسان را به طبیعت جلب می کند، گفت: یک دسته از آیات علمی قرآن، اشاره به طبیعت است. خداوند متعال می فرماید: «أَفَلَا یَنظُرُونَ إِلَی الْإِبِلِ کَیْفَ خُلِقَتْ، وَإِلَی السَّمَاء کَیْفَ رُفِعَتْ، وَإِلَی الْجِبَالِ کَیْفَ نُصِبَتْ، وَإِلَی الْأَرْضِ کَیْفَ سُطِحَتْ.»، لذا قرآن کریم، توجه انسان را گاهی به آسمان، گاهی به کوهها و گاهی به زمین جلب می کند.
این نویسنده و پژوهشگر قرآنی با خاطرنشان کردن این که برخی آیات توجه انسان را به نفس خود بر می انگیزد، اظهار کرد: آیاتی که توجه انسان را به مباحث عقیدتی، حقوقی جلب می کند، حس کنجکاوی بشر را بر می انگیزد.
عضو هیأت علمی جامعه المصطفی با اشاره به آیه 82 سوره اسراء گفت: خداوند متعال می فرماید: «وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاء وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِینَ وَلاَ یَزِیدُ الظَّالِمِینَ إَلاَّ خَسَارًا، و از قرآن آنچه را براى مؤمنان شفا و رحمت است نازل مىکنیم، ولى ستمگران را جز زیان نمىافزاید.»؛ این آیه به شفا بودن قرآن اشاره دارد.
حجت الاسلام رضایی اصفهانی با اشاره به این که اگر قرآن را با یک نگاه و رویکرد جدید ببینیم، مطالب جدیدی پیدا می کنیم، ابراز کرد: مسأله نظریه پردازی علمی قرآن، یعنی گاهی مطالبی از قرآن مطرح می شود که موضوعات نوعی است و هنوز در مباحث علمی مطرح نشده است.
رییس مدرسه عالی قرآن و حدیث با اشاره به این که قرآن از تأثیر استغفار در نزول باران و وسعت رزق سخن می گوید، گفت: قرآن درباره معماری و علوم تربیتی سخن دارد، قرآن در حوزه علوم تربیتی، در مورد مباحثی چون مبانی تربیتی، روش های تربیتی، نظام تربیتی و اهداف تربیتی، آیه دارد.
رابطه قرآن با سایر علوم
نویسنده تفسیر قرآنی مهر به رابطه قرآن با سایر علوم اشاره کرد و گفت: بحث قرآن و علم، از مباحث مهم است، قرآن در حوزه اقتصاد، حقوق، نظام سیاست، جامعه شناسی و مدیریت سخن دارد. در فضای میان رشته ای، قرآن و علوم دیگر حرف های نو دارد.
رییس مدرسه عالی قرآن و حدیث جامعه المصطفی با اشاره به این که علوم انسانی بر مبنای قرآن تغییر می کند، افزود: رجوع به قرآن می تواند، مبانی تربیتی را تغییر دهد؛ از این رو قرآن، چهره علوم را تغییر می دهد و این فضای جدیدی است در مباحث قرآنی، بنابراین سعی کنیم با این مباحث آشنا شویم.
وی خطاب به طلاب غیر ایرانی ابراز کرد: هر رشته ای که می خوانید، از قرآن در آن رشته حداکثر استفاده را بکنید؛ جامعه المصطفی متنوع ترین مجموعه دینی از لحاظ رشته در سطح جهان است؛ چرا که تنوع رشته در جامعه المصطفی وجود دارد و 20 رشته در این مجموعه وجود دارد.
طلاب باید با نیازهای جامعه آشنا باشند
وی با اشاره به این که طلاب باید ابتدا استعداد خود را بشناسند، افزود: شما طلاب ابتدا باید خود را بشناسید و ببینید چه نیازی در منطقه وجود دارد، باید ببینید در آینده چه کاره می خواهید بشوید، 3 ملاک برای رسیدن به امور لازم است؛ ابتدا این که باید علاقه خود را بشناسید.
عضو هیأت علمی جامعه المصطفی گفت: ما نمی توانیم در همه علوم متخصص شویم، اما باید اطلاعات عمومی در موضوعات مختلف، همچون ادبیات، فقه، اصول، کلام و قرآن داشته باشیم. شما باید بدانید که مفسر، فقیه، متکلم یا فیلسوف می خواهید بشوید.
حجت الاسلام رضایی اصفهانی در ادامه به طلاب سفارش کرد: در طول تحصیل جهت دهی کنید و به نیازهای روز توجه داشته باشید، مباحث کهنه را نه پایان نامه و نه تحقیق بردارید؛ بلکه به دنبال موضوعاتی باشید که مشکلی را از شما و جامعه حل کند.
این استاد و مفسر قرآن ابراز کرد: شناخت از زمان داشته باشید و ذهن خود را به روز کنید، مجلات و سایت ها را زیاد نگاه کنید، اطلاعات خود را نیز ذخیره کنید و مطالب را مکتوب بنویسید.
رییس مدرسه عالی قرآن و حدیث جامعه المصطفی خطاب به طلاب ابراز کرد: نکته بعدی این است که تمرکز داشته باشید و کارهای متفرقه انجام ندهید.
طلاب، کار جمعی را فراموش نکنند
وی افزود: کار جمعی را نیز فراموش نکنید، سعی کنید به طور جمعی یک دوره تفسیر و یک حدیث را بگذرانید. شیعه از لحاظ قدرت نشر، در دنیا در اقلیت است؛ از این رو تلاش کنید، مقالات و پایان نامه های خود را نیز نشر دهید و چاپ کنید.
رییس مدرسه عالی قرآن و حدیث جامعه المصطفی گفت: از آیت الله مکارم شیرازی سؤال کردند، علت موفقیت شما چیست؟ ایشان گفتند، سه امر؛ اخلاص، تلاش و پشتکار، بنابراین سعی کنید کارهای خود را برای خدا انجام دهید و به نیابت یکی از ائمه معصومین(ع) کار کنید و مطمئن باشید بیمه می شوید.
حجت الاسلام رضایی اصفهانی با اشاره به این که در عرصه تبلیغ و تدریس وارد شوید و با تدریس مطالب برای شما ملکه می شود، گفت: به دو امر؛ ورزش و تغذیه نیز توجه کنید و اگر می خواهید موفق باشید، باید خانواده را با خود همراه کنید و سعی کنید اگر فرزندی دارید به تفریح او برسید؛ چون طلبه ها معمولا به بچه های خود نمی رسند و بچه های آنان عقده ای می شوند.
رییس مدرسه عالی قرآن و حدیث جامعه المصطفی به اعجاز علمی قرآن اشاره کرد و گفت: لازم است مطالعه خود را بیش تر کنیم، متأسفانه مطالعه ما کم است؛ چرا که ضروری است نطریه غربی ها در مورد رشته خود را بدانیم و بعد با قرآن مقایسه کنیم.
قرآن قانون اساسی و دارای نکات حکیمانه است
نویسنده قرآنی مهر ابراز کرد: قرآن قانون اساسی است و کتابی است که می خواهد تا قیامت، من و شما را را هدایت کند؛ لذا مباحثی که مطرح می کند، حتما حکیمانه و دارای نکته است.
حجت الاسلام رضایی اصفهانی با اشاره به این که ضروری است، نظریه های نو و جدید قرآن را در رشته های مختلف از جمله فقه، حقوق و کلام به دنیا عرضه کنم، ابراز کرد: به جاست، اگر رشته ما تربیتی است، حرف های تربیتی قرآن را در بیارم و نظریه های نو را به دنیا عرضه کنم.
این استاد و مفسر قرآن افزود: با توجه به آیه، «إِنِّی وَجَدْتُ امْرَأَةً تَمْلِکُهُمْ وَ أُوتِیَتْ مِنْ کُلِّ شَیْءٍ وَ لَها عَرْشٌ عَظِیمٌ، وَجَدْتُها وَ قَوْمَها یَسْجُدُونَ لِلشَّمْسِ مِنْ دُونِ اللَّهِ، من (به سر زمین سبا رفته بودم) زنى را در آنجا یافتم که بر آنها حکومت مىکند، و همه چیز را در اختیار دارد مخصوصا تخت عظیمى داشت، مشاهده کردم آن زن و قوم و ملتش در برابر خورشید- نه در برابر اللّه- سجده مىکنند.»، هدهد مفهوم سجده را متوجه شده است؛ چرا که در آیه کلمه «یَسجدون» به کار برده شده است؛ از این رو مشخص می شود حیوانات مفهوم را متوجه می شوند.
وی با خاطرنشان کردن این که حضرت سلیمان(ع)، سخن هدهد را متوجه می شد، افزود: نکته مهم این است که هدهد با حضرت سلیمان(ع) صحبت کرد، مورچه نیز با حضرت سلیمان(ع) صحبت کرد و بر این نکته باید تأمل کرد که هنوز علم زیست شناسی ما به این مرتبه نرسیده است که بداند، می شود این صحبت ها را فهمید و چگونه تحلیل کرد./1309/202/ب1