مراحل کسب علم و عقل از دیدگاه روایات اهل بیت
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در اصفهان، حجت الاسلام برات‌علی حق شناس، استاد حوزه و دانشگاه، ظهر امروز در مدرسه علمیه خواهران فاطمه محدثه اصفهان، با استناد به روایتی از امام کاظم(ع)، گفت: علم مردم را در چهار مورد است، اول خداشناسی که بر این اساس بنیاد اخلاق بر پایه توحید است و وظیفه ما این است که اسماء الحسنی در قرآن کریم را فرا بگیریم.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: هر انسانی باید مظهر اسماء الهی باشد یعنی همان گونه که خداوند رئوف و ستار است، انسان نیز باید در رفتار هایش مهربان و عیب پوش باشد، دومین مرحله از علم خداشناسی است، انسان باید بداند که خداوند متعال برای بقاء انسان چه کار هایی انجام داده است.
حجت الاسلام حق شناس سومین مرحله علم را وظیفه شناسی عنوان کرد و گفت: انسان باید بفهمد که خداوند متعال برای چه او را آفریده و هدف خلقتش چه بوده است، چهارمین مرحله از علم گناه شناسی است، که انسان باید به اموری که سبب انحراف او در دین و اعتقاداتش می‌شود شناخت پیدا کند و از آن ها دوری کند.
استاد حوزه و دانشگاه در ادامه با اشاره به روایتی از امام کاظم (ع) عقل را بهترین بهرهای دانست که خداوند به انسان عطا کرده است و تصریح کرد: بین عقل، ایمان و حیا، عقل اصل است و ایمان و حیا دو امر جدا ناشدنی از آن می باشند.
وی ادامه داد: روایات فراوانی پیرامون عقل، صادر شده است، از جمله تعریف عقل به چیزی که خدای رحمان با آن عبادت می‌شود، پس یک شاخص برای انسان وجود دارد که هر کاری او را به خدا نزدیک کند بر پایه عقل است و اموری که سبب دوری از خداوند می شود، هوا و هوس است.
حجت الاسلام حق شناس با بیان روایتی از امام رضا (ع) اظهار کرد: چند خصلت سبب زیاد شدن عقل می شود، کسی که مردم از شرش در امان باشند، کسی که مردم آرزوی خیرش را داشته باشند، کسی که از آموختن علم و دانش سیر نشود، کسی که از برآورده کردن حاجت دیگران خسته نشود، انسانی که دنبال شهوت نباشد، شخصی که فقر در راه خدا برایش بهتر از ثروت در راه شیطان باشد، انسانی که خیر کم دیگران را زیاد بشمارد، انسانی که خیر زیاد خود را کم بشمارد، انسانی که هیچ شخصی را نبیند مگر این که او را بهتر از خودش بداند.
استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: این قسمت از حدیث که می‌گوید انسان کسی را نبیند مگر اورا بهتر از خودش بداند در حقیقت استثناء در سیاق نفی است و افاده عموم می کند بر این اساس دو نکته از آن مد نظر است، اولا آن شخص خوبی هایی دارد که از دید من پنهان است، ثانیا چه بسا ممکن است توبه کند و پاک شود ولی من به صفات خود، عجب و تکبر بگیرم و بدبخت شوم./202/1304/ب1