دشمنان ایران هیچگاه نتوانستند وجهه امام خمینی را تخریب کنند/ دلیل ناکامی انقلابهای عربی فقدان شخصیتی مانند امام خمینی است
انقلاب اسلامی ایران بیش از سه دهه قبل به رهبری امام خمینی (ره) در برابر رژیم ستم شاهی به پیروزی رسید. ابعاد شخصیتی امام خمینی (ره) و تاثیر انقلاب اسلامی ایران در کشورهای منطقه و جهان اسلام خبرنگار بخش بین الملل خبرگزاری رسا را بر آن داشت تا در آستانه سالگرد ارتحال امام خمینی (ره) در گفتوگویی با سالم الصباغ از شخصیتهای سیاسی شیعه مصر به بررسی ابعاد گوناگون شخصیتی امام خمینی (ره)، جایگاه انقلاب اسلامی ایران در منطقه و جهان و نیز تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر انقلابهای موجود در منطقه بپردازیم. آنچه که در ذیل میآید متن این گفتوگو است:
همانطور که اطلاع دارید انقلاب اسلامی ایران نزدیک به چهار دهه قبل به پیروزی رسید. علت پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و شکست انقلابهای کشورهای عربی را در چه چیزی میبینید؟
رمز پیروزی انقلاب اسلامی ایران را در سه امر میتوان خلاصه کرد. اول از همه رهبری ایمانی امام خمینی که به عنوان یک عالم، عارف و فقیه ربانی هدایت این نهضت عظیم را بر عهده داشت. دومین عامل وحدت و همدلی مردم ایران و ذوب شدن در شخصیت امام خمینی بود. سومین عامل به نظرم مساله مشخص بودن هدف برای رهبر ایران و مردم بود و در نهایت مطرح شدن انقلاب ایران به عنوان یک انقلاب اسلامی و مبتنی بر اهداف اسلامی مانند وحدت، مساله قدس و یاری مستضعفین از مهمترین علل پیروزی انقلاب اسلامی ایران است. اما در مقابل علت ناکارآمدی آنچه که امروزه ما به عنوان بیداری اسلامی میشناسیم، فقدان درک صحیح خطرها و حیلههای استکباری آمریکا و دشمن صهیونیستی از سوی نخبگان است. متاسفانه هدف اصلی جریانهایی که در کشورهای عربی به نام اسلام دست به انقلاب زدند، تنها رسیدن به قدرت بود حتی اگر در این مسیر مبادی اسلامی هم زیر پا گذاشته میشد از این رو ببنید که برخی از کشورها پس از انقلاب مردمی با رژیم صهیونیستی همکاری کرده و برخی از آنان نیز مواضع بسیار تندی علیه ایران اسلامی گرفتند با آنکه همگی ادعا میکردند که هدفشان از انقلاب، برپایی حکومتی اسلامی است.
در مصر هم اینگونه بود؟
بله، اخوان المسلمین پس از آنکه حکومت را در مصر به دست گرفت خود را تسلیم جریانهای سلفی و وهابی درون کشور کرد و با به نمایش گذاشتن تصویری زشت و وحشتناک از اسلام در میان مردم به عنوان یک جریان منافق و بی اخلاق شناخته شد تا آنکه رفته رفته محبوبیت خود را در میان مردم از دست داد و فاقد پایگاه مطلوب مردمی شد. طبیعت مردم مصر آن است که اهل بیت (علیهم السلام) را دوست دارند اما اخوانیها با چهره ترسناکی که از اسلام به نمایش گذاشتند مردم را ترسانده و آنان هم فهمیدند که جریان سلفی و اخوان المسلمین ادامه دهنده راه وهابیت هستند.
مردم مصر اخوانیها را همانند یک حکومت تماما اسلامی مانند ایران میدانستند؟
در ابتدای امر که مرسی و هم فکرانش زمام امور را به دست گرفتند شاید در ذهن برخیها این تصوّر وجود داشت اما اغلب مردم تنها به دنبال تحقق عدالت اجتماعی و اخلاق و پیاده شدن حکم اسلام در جامعه بودند نه اینکه دستورات اخوان المسلمین را الگو برداری کنند. از طرفی شبکههای ماهوارهای نیز با ترس از ایجادحکومتی مانند ایران در مصر به تخریب وجهه حکومت ایران در بین مردم روی آوردند اما الان وقتی ملتهای عربی به پیشرفت علمی و جایگاه منطقهای ایران در خاورمیانه نگاه میکنند و میبینند که ایران در تصمیم گیریهای سیاسی خود از هیچ کشوری دستور نگرفته و از طرفی حکومتهای لیبرال و مدعی دیانت هم نتوانستند کاری انجام بدهند، ایران اعتبار بیشتری در بین مردم پیدا کرد هرچند که هنوز هم برای برخی از نخبهها مساله به درستی واضح نشده.
پس دستاوردهای ایران در تغییر دیدگاه مردم منطقه تاثیر مثبتی داشته؟
حقیقت امر این است که انقلاب اسلامی ایران یک نمونه بی بدیل در تاریخ است و تکرار چنین انقلابی در کشورهای عربی بسیار بعید و بسیار سخت به نظر میرسد. ملتهای منطقه در مشکلات روزمره خود دست و پا میزنند. حکومت هم در حل فقر، آموزش و تعلیم، بهداشت و ... با مشکلات بسیار زیادی مواجه است و هر حکومتی که در کشورهای عربی قدرت را در دست میگیرد تمام تلاش خود را برای استفاده از تجربیات ایران در ابعاد مختلف به کار میگیرد. برای نمونه شما تاثیر این تغییر دیدگاه را در کشورهایی مثل یمن، سوریه و فلسطین کاملا مشاهده میکنید. در مورد کشورهایی مثل تونس و الجزایر هم باید گفت ایران به موفقیتهای خوبی دست پیدا کرده، ناگفته نماند که در میان مردم مصر هم تغییر دیدگاهی به وجود آمده که هرچند کم است اما برای شروع به نظر مناسب میآید. چندی قبل مصاحبهای با یکی از رونامههای مصری داشتم به آن روزنامه گفتم که تعامل و نزدیکی میان ایران و مصر یک امر حتمی است و تنها راهکار مصر نیز برای برون رفت از مشکلات و بحرانهایش این است که با ایران به توافق برسد. این پیمان میان دو کشور برای ملت ایران و مصر بسیار خوب و عالی خواهد بود.
در بحث اشاره کردید که جمهوری اسلامی ایران یک انقلاب تکرار ناشدنی است دلیل این موضوع از دیدگاه شما چه چیزی میتواند باشد؟
فقدان شخصیتی آگاه، عارف و عالم مانند امام خمینی به عنوان رهبر انقلاب منطقه عامل اصلی شکست انقلابهای کشورهای عربی است. امام خمینی تنها رهبر ایران نبود بلکه احیاگر قرن هم بود. انقلاب اسلامی ایران مقدمهای برای تشکیل دولت عدل الهی در آخر الزمان و الهام بخش انقلابهای منطقه و جهان است. هرچند جهان اسلام شخصیتی مانند امام را از دست داده اما مبادی انقلاب و بعد رهبری وی در شخصیتی مانند آقای خامنهای تجسم یافته که این حرکت عظیم ادامه همان راه امام خمینی و نوری از خورشید انقلاب اسلامی است که در میان مردم تاثیر مناسبی از خود به جای گذاشته است اما من معتقدم که تغییر در میان ملتها نیازمند یک مدت زمان طولانی است از این رو من هیچگاه نمیتوانم ادعا کنم که انقلابهای کشورهای عربی شکست خورده بلکه به اعتقاد من این انقلابها در مرحله حرکت و آگاهی مردم و بازیابی هویتشان قرار گرفته است.
دیدگاه کنونی مردم منطقه و خصوصا مردم مصر نسبت به امام خمینی (ره) و جمهوری اسلامی ایران چیست؟
به نظر بنده با وجود تمام تبلیغاتی که علیه ایران و امام خمینی در شبکههای ماهوارهای انجام میگیرد اما حقیقت برای بسیاری از مردم مشخص شده تا آنجا که خود مردم در بسیاری از موارد میان انقلاب امام خمینی و جمهوری اسلامی ایران از یک سو و حالتهای پسرفت و مشکلاتی که کشورهای عربی دارند مقایسه میکنند. من معتقدم که بیشتر نخبهها و شخصیتهای مختلف که به دنبال حق و حقیقیت هستند الان مساله را به درستی درک کردند اما با توجه به شرایط خطرناک جهان اسلام جرأت اظهار نظر ندارند. انشاء الله به زودی زود نه تنها کشورهای عربی بلکه تمامی کشورهای غربی نیز اهمیت انقلاب ایران و رهبری امام خمینی را درک میکنند زیرا کشورهای غربی هم با توجه به شرایط حال حاضر جهان به مبادی اخلاق اسلامی و تجربه ایران نیاز دارند تا از این حالت سردرگمی خارج شوند. اینکه کشورهای غربی بعد از توافق هستهای بیشتر به سمت ایران متمایل شدند تنها به خاطر توافق نیست بلکه به این دلیل هست که غربیها به دنبال تمدن اخلاقی جدیدی در اسلام هستند و تنها انقلاب اسلامی ایران میتواند چنین تمدنی را ارائه بدهد.
پس شاید علت مخالفت برخی کشورهای عربی با ایران را هم بتوان از همین منظر تفسیر کرد؟
به جرأت به شما بگویم که اگر فکر و انقلاب اسلامی ایران دارای ریشههای عربی بود و یا این انقلاب در یکی از کشورهای عربی اتفاق میافتاد و سپس آن کشور به دنبال نشر و ترویج اندیشه انقلابش در میان کشورهای عربی بود، تمامی کشورهای عربی به آن ایمان میآوردند و منزلت و جایگاه این انقلاب عظیم را درک میکردند اما چون این انقلاب در ایران اتفاق افتاد بنابر این حکام فاسد عربی اجازه نشر این انقلاب را در جهان اسلام نداده و با اندیشه امام خمینی مبارزه میکنند.
به نظر شما آیا آینده امت اسلامی با اندیشههای امام خمینی همراهی خواهد کرد و یا به جنگ افکار و نظرات امام خمینی خواهد رفت؟
واقعیتی که ما الان داریم مشاهده میکنیم این است که دیدگاه تمامی جهانیان در برابر ایران اسلامی بسیار تغییر کرده و ایران توانسته یک جایگاه مناسبی در منطقه پیدا کند. جهان اسلام و خصوصا کشورهای عربی هم پس از آنکه دستخوش فتنهها و خطرهای متعددی از سوی تکفیریها شدند و بقای حکومتها، مرز و بوم، نوامیس و ... را در خطر دیدند به این نتیجه رسیدند که برای برون رفت از این بحرانها یا باید به اسلام محمدی اصیل است که امام خمینی پرچم دار نشر و ترویج آن در این عصر است، بازگردند و یا آنکه در سراشیبی نابودی و هلاکت قرار بگیرند برای همین هم هست که شما میبینید، تمامی کشورهای عربی مثل سوریه، یمن، عراق، لبنان و ... به ندای اسلام محمدی اصیل لبیک میگویند. اسلام ناب محمدی تنها راهکار حل مشکلات است و هیچ جایگزینی هم ندارد.
دیدگاه ملتهای عربی خصوصا مردم مصر نسبت به مقام معظم رهبری و نظرات ایشان چیست؟
تحلیل بنده این است که جریانهای سلفی و هم پیمانان وابسته به آن به دلیل تعصبهای مذهبی دیدگاه معاندانهای نسبت به انقلاب اسلامی ایران دارند. اما جریانهای صوفیه به تازگی با خطر تکفیر و مشرک خطاب شدن از سوی سلفیت و وهابیت مواجه شدند که همین امر باعث شد آنان به شیعه گرایش نزدیکی پیدا کنند. مسیحیت هم که خطر تکفیریها را به وضوح دریافته و به دنبال تحقق همزیستی مسالمت آمیز هستند، اندیشهها و موضع گیریهای جمهوری اسلامی ایران را بسیار ستایش میکنند. اما در مورد مردم مصر باید بگویم که بیشتر مردم مصر شناخت صحیحی از مذهب ندارند و اگر از آنان سوال کنی که بر چه مذهبی هستی تنها در پاسخ میگویند که ما مسلمان هستیم. طبقه بسیار زیادی از مردم مصر را مستضعفین تشکیل میدهند که اگر به آنان اجازه اظهار نظر در مورد ایران داده شود بسیار از ایران تعریف خواهند کرد.
در مورد شخصیت امام خامنهای رهبر انقلاب اسلامی ایران باید بگویم که ایشان با طلعت نورانی و سخنان الهی خود در دلهای بسیاری از صاحبان فطرت پاک نفوذ کردند. من نه تنها در مصر فردی را نیافتم که به ایشان اهانت کند بلکه بسیاری از مردم مصر با تقدیر و احترام از امام خامنهای یاد میکنند و من معتقدم که همین دیدگاه در میان تمامی ملتهای عربی وجود دارد./981/ب402/ک
گفتوگو: محمد رایجی