خواجه نصیر طوسی منشأ تحول ایجابی در امامت پژوهی بود

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، رییس مؤسسه آموزشی و پژوهشی حکمت و فلسفه، چهارشنبه شب در بزرگداشت خواجه نصیرطوسی با موضوع «امامت» که در موسسه آموزشی و پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد، با اشاره به امامت پژوهی خواجه نصیر الدین طوسی، گفت: خواجه نصیرالدین طوسی یک شخصیت جامعی است.

وی افزود: خواجه نصیر در عرصه‌های مختلف فلسفی، کلامی، تفسیر، اخلاق، سیاست، نجوم و هیات محقق و اندیشمندی بی‌نظیر است.

حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه با اشاره به مباحث کلامی که یکی از تخصص‌های خواجه نصیر به شمار می‌رود بیان داشت: وی در حوزه کلام آثار متعددی مانند قواعدالعقائد، فصول النصیریه، رساله در جبر و اختیار، رساله اثبات امامت، رساله جبر و قدر و غیره از خود به یادگار گذاشته است.

عضو شورای علمی گروه معرفت‌شناسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: برخی از رساله‌های خواجه نصیر در زمینه امامت به تحریر درآمده است.

مدیر گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به جایگاه امامت در نظر خواحه نصیر، گفت: خواجه نصیر در رساله فصول با استفاده از قاعده لطف ضرورت وجود امامت را اثبات کرده است و می‌گوید امامت مانع وقوع شر و فساد بوده و سبب می‌شود بشر به صلاح نزدیک‌تر و از فساد دور شود بنابراین وجود امام و معصومیت او امری ضروری است.

وی افزود: خواجه نصیر با بیان این که امام از سوی انسان‌ها انتخاب نمی‌شود بیان می‌کند که امام باید منصوص باشد یعنی تنها از جانب خداوند امام تعیین می‌شود.

حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه با اشاره به رساله امامت خواجه نصیر، تصریح کرد: خواجه نصیر در این کتاب بسیار زیبا به پاسخ پنج پرسش پرداخته است.

عضو شورای علمی گروه معرفت‌شناسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در تبیین نخستین پرسش که امامت چیست، ادامه داد: امام انسانی است که در این دنیا اصالتا ریاست عمومی مردم را در امور دین و دنیا بر عهده دارد؛ بنابراین شإن امام تنها مربوط به امور دنیوی نمی‌شود بلکه امور اخروی انسان را نیز در بر می‌گیرد.

مدیر گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ادامه با اشاره به این پرسش از کتاب رساله امامت خواجه نصیر که آیا امام وجودی دائمی دارد یا این که زمانی هست و زمانی هم ممکن است، نباشد، گفت: خواجه نصیر در پاسخ به این پرسش بیان می‌کند که نصب امام بر خداوند تا زمانی که تکلیف وجود دارد، واجب است و این امر نشات گرفته از کمال الهی است.

وی با بیان اینکه چرا امام باید باشد، تصریح کرد: خواجه نصیر این گونه بیان می‌کند که بشر به سبب طاعت و تقرب الهی و دوری از معصیت به وجود امام نیازمند است، تامین رابطه دنیا و آخرت انسان تنها در شإن امام می‌گنجد.

حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه عنوان کرد: خواجه نصیر طوسی در پرسش چهارم بیان می‌کند که امام هم مقام عصمت دارد و هم این که به سبب وجود عصمت باید از جانب خداوند تعیین شود.

عضو شورای علمی گروه معرفت‌شناسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به پرسش پنجم از کتاب امامت خواجه نصیر بر مبنای این پرسش که امام کیست، گفت: امام کسی است که از سلامت جسمی، روحی و معنوی برخوردار باشد، افضل الناس باشد و سایر صفات لازم را دارا باشد.

حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه با اشاره به کتاب دیگر خواجه نصیر طوسی که در آن به بحث امامت اشاره شده، افزود: خواجه نصیر در کتاب تجدیدالعقاید به بحث امامت می‌پردازد.

وی با بیان اینکه خواجه نصیر طوسی موسس کلام فلسفی است، عنوان کرد: جایگاه خواجه نصیر طوسی در دوره‎های امامت پژوهی به دوره سوم مربوط می‌شود وی در این دوره کار ابداعی می‌کند، خواجه نصیر منشأ یک تحول ایجابی امامت پژوهی و کلامی می‌شود./201/813/ب1