خدمت به مساجد از ارزشمندترین و حساس ترین فعالیت های روحانیان است

حجت‌الاسلام والمسلمین سید ناصر احمدی، کارشناس دفتر حضرت آیت‌الله حسین نوری همدانی در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری رسا، با اشاره به آیه «إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذي بِبَکَّةَ مُبارَکاً وَ هُديً لِلْعالَمينَ؛ سوره آل عمران آیه 96»، گفت: خدمت به مساجد از ارزشمندترین و حساس ترین فعالیت های روحانیان و همچنین افتخاری برای سایر فعالان مسجدی مانند اعضای هیات امنا و خادمان است.

استاد حوزه علمیه با بیان اینکه آیات قرآن کریم و روایات و احادیث اهل بیت(ع) شاخص های انتخاب ائمه جماعات مساجد را تبیین فرموده است، بیان داشت: پیامبر اسلام(ص) می‌فرمایند هشت طایفه اند كه خداوند هرگز نماز آنها را نمی‌پذیرد، بنده ای كه از مولای خود فرار کند، زنی كه از فرمان شوهر سرپیچی كند و مایه خشم او را فراهم آورد، كسی كه از دادن زكات خودداری كند، امام جماعتی كه نماز گزاران، امامت او را خوش نمی‌دارند، كسی كه بدون وضو نماز گذارد، زنی كه بالغه شده ولی حجاب را در نماز رعایت نكند، كسی كه بول وغایط ازاو آید، و فردی كه در حال مستی است؛ پس از شرایط فعالیت یک روحانی به عنوان امام جماعت، مقبولیت مردمی است.

انتخاب ائمه جماعات بر اساس نظر مردم باشد

امام جماعت مسجد طوس با بیان اینکه دستگاه های مربوطه به ویژه مرکز رسیدگی به امور مساجد و سازمان اوقاف و امور خیریه در انتخاب متولیان و مسؤولان مسجدی به ویژه ائمه جماعات باید مقبولیت مردمی آنها را درنظر بگیرند، ابراز داشت: نباید فردی صرفا به واسطه نسبت خویشاوندی با مسؤول یا امام جماعتی، به عنوان پیش نماز مسجدی انتخاب شود.

پژوهشگر و کارشناس حوزه دین و اندیشه اسلامی اظهار داشت: گاهی برخی فرزندان ائمه جماعات، که شایستگی لازم را ندارند صرفاً به دلیل نسبت پدر و فرزندی به عنوان امام جماعت انتخاب می شوند که برخلاف توصیه های قرآن و چهارده معصوم(ع) است.

حجت‌الاسلام والمسلمین احمدی با بیان اینکه مسجد دارای کارکردهای عبادی، اخلاقی، پرورشی، آموزشی، سیاسی و خدماتی است و با پیروزی انقلاب اسلامی بسیاری از این کارکردها در مساجد احیا شده اند، گفت: بسیاری از مساجد پیش از پیروزی انقلاب اسلامی محدود به فعالیت های عبادی و خدمات بودند اما با تشکیل نظام جمهوری اسلامی ایران و رهبری ولی فقیه بر آن، شاهد احیا و تقویت کارکردهای پرورشی، آموزشی و سیاسی در مساجد بودیم.

کارشناس دفتر حضرت آیت‌الله نوری همدانی با بیان اینکه از اواسط دهه 80 و با راه اندازی برخی مراکز فرهنگی و آموزشی در کشور، جایگاه مساجد در کشور کم رنگ شده است، اظهار داشت: مساجد باید محور مجموعه های فرهنگی، آموزشی، پرورشی، اخلاقی، سیاسی، اجتماعی و خدماتی باشند که ساخت حوزه علمیه، درمانگاه، مهدکودک، فضای ورزشی، سایت اینترنتی، کتابخانه و صندوق قرض الحسنه لازمه تحقق چنین مساجدی است.

پژوهشگر حوزه دین و اندیشه اسلامی درباره لوازم موفقیت ائمه جماعات، گفت: حضور مستمر و منظم ائمه جماعات در مساجد از مهم ترین لوازم موفقیت ائمه جماعات است به طوری که لازم است همه روزه یا دست کم، یک روز در هفته، در زمانی مشخص و ثابت در دفتر مساجد حضور یابند و پاسخگوی پرسش ها و درد و دل های مردم باشند.

امام جماعت مسجد طوس با بیان اینکه روحانیان باید امامت مسجد را فعالیت تبلیغی اصلی خود بدانند، اظهار داشت: برخی از ائمه جماعات که دارای مشغله های کاری دیگر هستند، نسبت به وقت مردم، کم توجه هستند و سر وقت در مساجد حاضر نمی شوند، موضوعی که مورد گلایه و شکوه مردم است.

مراعات اوقات نمازگزاران و حال ضعیفان

حجت‌الاسلام والمسلمین احمدی با بیان اینکه ائمه جماعات باید با رعایت حال ناتوان ترین نمازگزاران، نماز را سبک و سریع بخوانند، گفت: حضور مردم در نماز جماعت مرحوم حضرت آیت‌الله سیدشهاب الدین مرعشی نجفی، بسیار چشم گیر بود زیرا این مرجع معظم تقلید با درک حال عموم مردم، نماز را سریع می خواندند، از سوی دیگر برخی علما را سراغ دارم که به دلیل طولانی کردن زمان نماز جماعت، مردم حضور کم شماری در مساجد آنها دارند.

کارشناس دفتر حضرت آیت‌الله نوری همدانی با بیان اینکه طولانی شدن نماز جماعت موجب فراری شدن مردم می شود، افزود: امام صادق(ع) در این باره می‌فرمایند هر گاه امام جماعت بودی، یک الله اکبر برای تو کافی است؛ زیرا افرادی که کار دارند یا ضعیف و پیر هستند با تو در حال نمازند.

مدت نماز جماعات مساجد، کوتاه باشد

حجت‌الاسلام والمسلمین احمدی ابراز داشت: مدت زمان نماز جماعت باید به اندازه ای باشد که موجب حضور بیشتر مردم شود و کسی ناراحت نشود، همانطور که پیامبر اسلام(ص) در آخرین وصیت خود به امیرالمومنین(ع) فرمودند «ای علی! نماز جماعت را به اندازة توان ضعیف ترین و ناتوان ترین مردم بخوان.»

وی با بیان اینکه ائمه جماعات باید با دانش های مدیریت، روانشناسی و جامعه شناسی آشنا باشد و از خلاقیت و انگیزه جوانان در ترکیب جوانان استفاده کند، گفت: میانسالان و کهنسالان بیشتر اعضای هیات امنای مساجد کشور را تشکیل می دهند و همین وضعیت موجب کاهش انگیزه جوانان برای حضور در مساجد شده است.

کارشناس دفتر حضرت آیت‌الله نوری همدانی برنامه ها و سخنرانان تکراری و طولانی شدن برنامه ها از مهم ترین دلایل کاهش رغبت جوانان به مساجد است، اظهار داشت: طبیعت جوان، تنوع پسند است درحالی که بسیاری از مساجد کشور، تنوع و جذابیت لازم را برای جوانان ندارند، امام علی(ع) در این باره فرمودند قلب‏ها همچون بدن‏ها ملول و افسرده مى‏شوند، بنابراین براى رفع ملالت آنها لطائف حکمت‏آمیز را انتخاب کنید.

امام جماعت مسجد طوس گفت: مردم، پیامبر و اهل بیت(ع) را ندیده اند و زمان آن بزرگواران را درک نکرده اند بنابراین گفتار و رفتار روحانیان برای آنان، ملاک دین داری می شود بنابراین اگر تناقض در این قشر مشاهده کنند، از دین داری روی گردان می شوند، وضعیتی که امروزه بسیار در عملکرد روحانیون و ائمه جماعات مساجد مشاهده می شود.

برخی از ائمه جماعات، دقت کافی در انتخاب خادمان مساجد ندارند

استاد حوزه علمیه با بیان اینکه برخی از ائمه جماعات، دقت کافی در انتخاب خادمان مساجد ندارند، اظهار داشت: بدرفتاری و پوشش نامناسب و نامرتب برخی از خادمان موجب ناراحتی مردم به ویژه جوانان است درحالی که خادمان خانه های خدا باید طبق توصیه قرآن و اهل بیت(ع)، بسیار پاکیزه و مرتب باشند.

حجت‌الاسلام والمسلمین احمدی با بیان اینکه احراز صلاحیت های علمی و مهارتی باید جز شرائط انتخاب ائمه جماعات باشد، درحالی که برخی از ائمه جماعات، سواد و دانش لازم برای این کار را ندارند، گفت: داشتن صلاحیت های اخلاقی و تهذیبی، داشتن سابقه خوب، دستگیری از نیازمندان، پیگیری وضعیت و احوالات نمازگزاران، ولایت مداری، حرکت در مسیر انقلاب اسلامی، پیروی از ولایت فقیه، عیادت از بیماران، احترام به شخصیت جوانان و نوجوانان و دیدار با خانواده شهدا، جانبازان و ایثارگران، از شرایط دیگر ائمه جماعات موفق است.

کارشناس دفتر حضرت آیت‌الله نوری همدانی با بیان اینکه پیامبر اسلام فرمودند امام جماعت باید با اجازه مردم انتخاب شود و محبوب و مقبول مردم باشد، گفت: مرکز رسیدگی به امور مساجد باید دقت جدی در انتخاب ائمه جماعات داشته باشد زیرا امامت جماعت، از مهم ترین و حساس ترین فعالیت های تبلیغی طلاب است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: انتخاب و احراز ویژگی های اخلاقی، تهذیبی، علمی و مهارتی ائمه جماعات باید بیش از پیش مورد دقت و توجه مرکز رسیدگی به امور مساجد و سایر دستگاه های مربوطه باشد که مسؤولیت حجت الاسلام والمسلمین محمدجواد حاج علی اکبری در شورای سیاست گذاری ائمه جمعه کشور و انتقال تجارب سازنده این نهاد به مرکز رسیدگی به امور مساجد می تواند زمینه ساز افزایش دقت در انتخاب ائمه جماعات مساجد باشد./966/ت302/ب1