انقطاع انسان از شریعت؛ حاصل معنویت های نوظهور

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، حجت الاسلام والمسلمین احمد واعظی رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم صبح امروز در مراسم افتتاحیه نخستین همایش ملی معنویت های نوظهور؛ شاخصه ها و نقدها که در سالن همایش های دانشگاه باقرالعلوم(ع) برگزار شد، با اشاره به اینکه معنویت های نوظهور یک پدیده فراملی است، گفت: بیش از 4 هزار گروه در این زمینه فعالیت کرده و هر کدام اهداف خاصی را دنبال می کنند.

وی ادامه داد: فضلای حوزه علمیه قم نباید به سطح انتزاعی معنویت های نوظهور بسنده کنند، بلکه باید بیشتر به مباحث بومی عرصه معنویت های نوظهور پرداخته و آسیب های آن را در ابعاد ملی مورد بررسی قرار دهند.

حجت الاسلام والمسلمین واعظی با تأکید بر اینکه ضرورت دارد به خاستگاه نشر و نمو معنویت های نوظهور پرداخته شود، بیان کرد: همچنین باید عوامل گرایش به سوی معنویت های نوظهور را مورد بررسی قرار دهیم تا بتوانیم برای مقابله با آنها چاره اندیشی داشته باشیم.

رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با بیان اینکه در راستای مقابله با معنویت های نوظهور باید کارهای ایجابی صورت گیرد، عنوان کرد: ما باید جذابیت موجود در عرفان و معنویت اسلامی را برای افراد از طریق کارهای علمی و فرهنگی و اقدامات درمان گرایانه تبیین کنیم؛ امروز افراد به سوی معنویت گرایش دارند و ما باید این عطش را با آب گوارا سیراب سازیم.

حجت الاسلام والمسلمین واعظی خاطرنشان کرد: امروز باید نگاه بومی به معنویت های نوظهور داشته باشیم و تأثیر نهادهای دینی، روحانیت و حوزه و همچنین نقش روشنفکران دینی را در زمینه مقابله با معنویت های نوظهور مورد بررسی قرار دهیم.

رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم اظهار داشت: روشنفکران دینی معمولاً مخاطبان خاص داشته و با آحاد مردم کمتر ارتباط دارند، اما روحانیت در آحاد و اقشار مختلف جامعه مخاطب دارد؛ همچنین در روشنفکری دینی مقوله کنش و رفتار مطرح نیست، اما در روحانیت، رفتار و سلوک پژواک دارد و گره خوردگی روحانیت با دین به گونه ای است که سلوک و رفتار می تواند پژواک اجتماعی داشته باشد، لذا این دو گروه هم می توانند نقش تسهیل کننده، زمینه ساز و اعدادی در گریز از معنویت شریعت محور و سوق دادن جامعه به سوی معنویت های نوظهور داشته باشند و هم می توانند ایجابی فعالیت کنند و زمینه های معنویت شریعت محور را ارائه داده و با معنویت های نوظهور مقابله داشته باشند.

حجت الاسلام والمسلمین واعظی با بیان اینکه نحوه ارائه معنویت و دین برای لایه های مختلف جامعه باید نوگرایانه و همسو با دغدغه ها، سؤالات و مقتضیات زمان باشد، بر ضرورت مخاطب شناسی در ارائه محتواهای دینی و معرفتی تأکید و عنوان کرد: ما باید در نظر داشته باشیم که امروز ضرورت دارد حسب نیاز، ظرفیت و دغدغه های مخاطب محتواهای دینی و معنوی را ارائه کنیم، زیرا نسل امروز با نسل دیروز تفاوت دارد، از این رو سبک ارائه دین نیز باید متناسب با تحولات صورت گرفته، تغییر کند تا از جذابیت برخوردار باشد.

رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تأکید کرد: ما در صد سال گذشته شاهد رویکردی در نواندیشی دینی هستیم که به دنبال ارائه قرائتی از دین است که این قرائت شامل الهیات متفاوتی از شاکله مقبول در میان علمای شیعه و سنی بوده و متأثر از الهیات لیبرالی قرن نوزدهم است.

وی افزود: الهیات لیبرالی قرن نوزدهم با قرائت تاریخی و انتقادی متون مقدس، کانون ثقل توجه خود را بشری دانستن این متون قرار داد و آنچه که الهی و وحی تلقی می شد نگارش انسان هایی بعضاً ناشناخته معرفی می کرد؛ این جریان متون وحیانی و مقدس را یک متن تاریخی و انسان نگاشت تلقی می کند؛ به عبارت دیگر در نو اندیشی برخی قرائت های نواندیشانه، شاهد آن هستیم که نوعی وحی شناسی ارائه می شود که از وحی تلاوتی و رسالتی فاصله گرفته و قرآن را به عنوان قرائت نبوی از جهان تلقی می کند و از این طریق می گویند قرآن ناظر به همان برهه از تاریخ صدر اسلام است.

حجت الاسلام والمسلمین واعظی به آسیب های نگاه تاریخی و محدود به دین و شریعت اشاره کرد و ابراز داشت: تأکید بر قرائت انسانی از دین که در السنه برخی نواندیشان دین است، دین را از خاصیت جهت دهی به بشر تهی می کند.

رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم بیان کرد: فرقه های انحرافی معنویت به مخاطبان خود القا می کنند آنچه که در متون منابع اسلامی راجع اخلاقیات بیان شده، قرائت های نبوی از اقتضائات اخلاقی زمانه خودشان است و سپس می گویند «انسان امروز باید تفسیر اخلاقی خودش را از اراده خداوند داشته باشد، زیرا انسان امروزی با اقتضائات اخلاقی جدیدی مواجه است».

وی یادآور شد: اگر چنین قرائت هایی برای جوانان امروزی مطرح شود، از دین جدا خواهند شد، زیرا این قرائت ها شریعت و دین گرایی را نشانه گرفته و میان انسان و دین انقطاع حاصل می کند، از این رو نهادهای دینی و روشنفکران دینی باید از کارهای سلبی پرهیز کرده و با رویکردهای تجربی به کارهای ایجابی مشغول باشند./841/پ202/ق