الگو بودن اهل بیت را فراتر از باور در عمل نشان دهیم

حجت الاسلام مسعود حاج ابراهیمی، مسؤول آموزش بعثه رهبری در خراسان رضوی در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، در مورد جایگاه حضرت زهرا(س) نزد معصومین(ع)، گفت: امام زمان(عج) در دو روایت جداگانه می فرمایند «الگوی من هنگام ظهور، مادرم زهرا(س) است» و نیز «من سنت رسول خدا(ص) را احیا می کنم». این نشان می دهد سیره حضرت رسول(ص) و حضرت زهرا(س) یکی است در غیر این صورت میان این دو قول امام تضاد ایجاد می شود.

الگو بودن حضرت زهرا(س) محدودیت مکانی و زمانی ندارد

وی با بیان این که الگو بودن حضرت زهرا(س) محدودیت مکانی و زمانی ندارد، اظهار داشت:  این که امام زمان(عج) می فرمایند به سیره مادرم عمل می کنم، نشان می دهد حضرت زهرا(س) خصوصیاتی دارند که نه تنها برای انسان های عادی بلکه برای ائمه معصومین(ع) نیز الگو هستند.

همسرداری حضرت زهرا(س)

 حجت الاسلام حاج ابراهیمی در ادامه به بررسی ویژگی های کلیدی حضرت زهرا(س) به عنوان یک الگو، به دو بعد فردی از حیث اجتماعی و از حیث عبادی و ملکوتی و بعد  اجتماعی از حیث رفتارهای اجتماعی و از حیث رفتارهای عبادی اشاره و تصریح کرد: یکی از ابعاد فردی اجتماعی حضرت، همسرداری ایشان است که با اوج احترام و ادب همراه بوده است؛ ایشان هیچ گاه امیرمؤمنان علی(ع) را به اسم صدا نمی زدند بلکه همیشه با کنیه که در میان عرب، لقب محترمانه فرد محسوب می شود، خطاب می فرمودند.

این مشاور خانواده با بیان این که بدون لقب و پیشوند و پشوند صدازدن نام همسر، نشانه صمیمیت و محبت نیست، افزود: حضرت زهرا(س) در رابطه به همسر بزرگوارشان همیشه از عباراتی چون «روحی لروحک الفداء» و «نفسی لنفسک الفداء» که معادل «فدایت شوم» هست، استفاده می کردند و این اوج ارتباطات فردی توسط فرزندانشان نیز الگوبرداری شده است.

وی ادامه داد: حضرت زهرا(س) به همسرشان می فرمودند «من شرم دارم چیزی را به تو تحمیل کنم که قدرتش را نداری» یا وقتی امیرمؤمنان(ع) از ایشان اجازه ورود میهمان می خواهند، می فرمایند «خانه خانه توست و من کنیز تو»، اما امروز چه تعداد از بانوان ما اینگونه با همسر خود رفتار می کنند؟

مسؤول آموزش بعثه رهبری در خراسان رضوی خاطرنشان کرد: بانوان ما توجه داشته باشند نگویند که این رفتارهای حضرت زهرا(س) در قبال شوهری چون علی(ع) با همه کمالاتش بوده است، زیرا حضرت با وجود مقام والای امامت و ویژگی های شخصیتی، زندگی مرفهی برای خانواده فراهم نکرده بودند که بگوییم رفتار محترمانه و محبت آمیز حضرت زهرا(س) به این دلیل بوده است، ایشان هم اغلب در جنگ و بیرون منزل بودند یا گاهی دست خالی به خانه می آمدند اما حضرت فاطمه(س) برای رضای خدا و خالصانه اینگونه رفتار می کردند.

نگاه اجتماعی حضرت زهرا(س) کم نظیر است

حجت الاسلام حاج ابراهیمی  در مورد بعد عبادی و ملکوتی حضرت فاطمه(س) ابراز داشت: این که ایشان به حدی به نماز می ایستاد که پاهای مبارکش تاول می زد یا با وجود ضعف و بیماری تا آخرین لحظات نماز را ولو به حالت نشسته می خواندند، حاکی از رابطه والای ایشان با ملکوت است.

وی اضافه کرد: از بعد اجتماعی و عمومی و تعامل با دیگران نیز، دعاهای ایشان برای همسایگان زبانزد است، ایشان پیش و بیش از آن که به فکر خود و خانواده شان باشد، همیشه به فکر دیگران بود، تا آنجا که مهریه خود را اذن شفاعت مؤمنان و شیعیان قرار می دهند که برگرفته از نگاه اجتماعی کم نظیر ایشان است.

این پژوهشگر حوزوی با اشاره به این که اگر بناست فردی همچون حضرت زهرا(س) را الگو قرار دهیم باید به همه جوانب شخصیت ایشان توجه داشته باشیم، گفت: از دیگر ابعاد شخصیت اجتماعی حضرت که ما درست از آن استفاده نمی کنیم یا به دلخواه خود تعبیر می کنیم، دفاع از ولی امر و امام خود است؛ این درست نیست که با توجیه دادخواهی و خطبه خوانی حضرت در بیرون خانه برای دفاع از ولایت، ما نیز هر وقت اراده کردیم به کوچه و خیابان بیاییم و به هر کس رسیدیم دادخواهی کنیم.

وی با تأکید بر این که این مهم زمان و شرایط دارد، افزود: حضرت زهرا(س) زمانی در بیرون خانه دادخواهی کردند که ولایت تنها مانده و هیچ مدافعی نداشت یعنی اگر ایشان نمی آمدند هیچ کس نبود از حق دفاع کند. این الگو دقیقا در حضرت زینب(س) نیز متجلی شده و ایشان نیز تا زمانی که امام حسین(ع) زنده هستند ظهور و بروزی ندارند.

الگو بودن اهل بیت(ع) را فراتر از باور، در عمل نشان دهیم

مسؤول آموزش بعثه رهبری در خراسان رضوی، در مورد چگونگی بهره مندی از فرهنگ فاطمی در حفظ سلامت اجتماعی همگام با رشد تکنولوژی، تأکید کرد: فقط باید ایشان را به عنوان الگو باور کنیم؛ این که تنها در زبان بگوییم کافی نیست، باید عمل کرد.

این ابعادی که ذکر شد، بیانگر زوایای شخصیت یک انسان الهی است که مراحل مختلف زندگی یک فرد عادی را طی کرده و در عین حال متصل به عالم معناست. بنابراین اگر می خواهیم کیفیت زندگی را از حیث اجتماعی و معنوی و با استفاده از شاخص های دینی ارتقا دهیم، باید الگو بودن اهل بیت(ع) را در رفتار خود نشان دهیم چرا که دانستن با ایمان داشتن(که منجر به رفتار می شود)، متفاوت است.

وی در مورد فاصله موجود میان جایگاه زن در رسانه با جایگاه مطلوب اسلام، اظهار داشت: این مسأله به یک تهدید فرهنگی تبدیل شده و علتش هم این است که کسانی که در رسانه کار می کنند و کار فرهنگی انجام می دهند، خود در باور قلبی و عملی ضعف دارند. نویسندگان، هنرپیشگان، کارگردان و عوامل یک اثر هنری، حضرت زهرا(س) را در حد دانش، الگو می دانند از این رو باور و رفتارشان بسیار با هم فاصله دارد و در نتیجه یا بر مخاطب تأثیر ندارد یا اثر آنی دارد.

حجت الاسلام حاج ابراهیمی یاداور شد: اگر به دنبال تعمیق اثر بر مخاطب و در پی آن، تغییرات اجتماعی پایدار هستیم، باید خود اهل عمل باشیم و از افرادی در عرصه رسانه بهره گیریم که اینگونه هستند.

مدیرانی می توانند اثرگذار باشند که طبق الگوی فاطمی تربیت شده اند

وی با اشاره به نقش مادری زن در خانواده ابراز داشت: تغییرات فرهنگی در تمدن ها، حاصل تغییر خرده فرهنگ هاست و این ها فقط توسط مادر در خانواده صورت می گیرد؛ مادر می تواند با تربیت فرزندان صالح که رفتارهای اجتماعی مطلوب دارند، فرهنگ جامعه و به تبع آن کل جامعه و تمدن را متحول کند.

این پژوهشگر حوزوی با اشاره به نقش نظام اسلامی در تبیین این مهم و عملی کردن آن، تصریح کرد: این که فرهنگ عمومی مردم در پوشش، تکلم و برخوردهای اجتماعی سیر نزولی دارد، حاکی از وجود آسیب ها در سطح کلان جامعه است. از آنجا که مردم همیشه به گونه ای عمل می کنند که بزرگان و مسؤولان جامعه عمل می کنند، بنابراین اگر مدیران و مسؤولان طبق الگوی دینی عمل کنند مردم هم با مشاهده تطابق گفتار و رفتار آنان به تدریج ملزم می شوند و این بهترین و مؤثرترین راهکار در این زمینه است.

حجت الاسلام حاج ابراهیمی اضافه کرد: مدیرانی می توانند در این عرصه موثر واقع شوند که طبق الگوی فاطمی تربیت شده باشند./930/ت301/ع