داروهای آرام‌بخش و مسکن شایع‌ترین علت مسمومیت‌های دارویی

نازیلا یوسفی به‌مناسبت هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها با بیان این‌که از سال 1385 به‌صورت هماهنگ در کل کشور هفته اول آبان ماه به‌عنوان هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها نام‌گذاری شده است، اظهار کرد: شعار امسال این هفته، «با پیشگیری آگاهانه از وقوع مسمومیت‌ها، زندگی را ایمن‌تر کنیم» است که با هدف افزایش آگاهی عمومی و تقویت اقدامات پیشگیرانه از مسمومیت‌ها برگزار می‌شود.

وی افزود: زندگی صنعتی جوامع کنونی و دسترسی آسان به انواع مواد شیمیایی، داروها، سموم و... بدون داشتن اطلاعات کافی از نحوه نگهداری، مصرف، عوارض، خطرات و هشدارهای مربوط به آن، شیوع مسمومیت‌های اتفاقی و تعمدی را به‌میزان زیادی افزایش داده است.

یوسفی با بیان این‌که بسیاری از ضایعات ناشی از بروز مسمومیت‌ها به‌سادگی قابل پیشگیری هستند، گفت: با نگاهی نو به روند آموزش نحوه پیشگیری از مسمومیت‌ها می‌توان بسیاری از مسمومیت‌ها را به حداقل رساند.

مدیرکل دفتر نظارت و پایش فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو با بیان این‌که گاهی اوقات بی‌توجهی به اصول ایمنی در نگهداری صحیح داروها و مواد شیمیایی در منزل، می‌تواند منجر به عوارض دائمی و آزاردهنده ناشی از مسمومیت‌ها به‌ویژه در کودکان شود، تصریح کرد: دسترسی آسان به دارو در منازل و عدم نگهداری صحیح آنها همراه با افزایش تعداد بیماران افسرده و آگاهی عامه مردم از قابلیت سمّیت‌زایی برخی داروها، متأسفانه جامعه را نسبت به مسمومیت‌های ناشی از داروها آسیب‌پذیرتر کرده است.

مسمومیت 276هزار نفر در سال گذشته

وی با بیان این‌که ستاد مرکزی اطلاع‌رسانی داروها و سموم به‌عنوان اصلی‌ترین مرجع ارائه آمار مسمومیت‌های کشور هرساله اقدام به جمع‌آوری و ارائه آمار مسمومیت‌ها از منابع مختلف می‌کند، گفت: در سال 1403، آمار کل مسمومیت‌ها 276 هزار و 138 نفر بوده که 38.5 درصد آن‌ها مسمومیت‌های دارویی بوده است.

22درصد مسمومیت‌ها با مواد اعتیادآور بوده است

یوسفی افزود: 22 درصد مسمومیت‌ با مواد اعتیادآور، 20.7 درصد مسمومیت با مواد شیمیایی، 16.2 درصد مسمومیت با گزش جانداران سمی، 1.9 درصد مسمومیت با مواد غذایی و 0.7 درصد مسمومیت با قارچ‌ها و گیاهان سمی بوده است.

آمار مسمومیت‌ها در نیمه نخست 1404، 34درصد مسمومیت‌ها دارویی است

مدیرکل دفتر نظارت و پایش فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو درباره آمار مسمومیت‌ها در نیمه نخست سال 1404 نیز بیان کرد: در شش‌ماهه اول سال 1404، آمار کل مسمومیت‌ها 128 هزار و 559 نفر نفر بوده که این آمار شامل 34.1 درصد مسمومیت‌ دارویی، 21.9 درصد مسمومیت‌ با مواد اعتیادآور، 21.2 درصد مسمومیت با گزش جانداران سمی، 19.7 درصد مسمومیت با مواد شیمیایی، 2.1 درصد مسمومیت با مواد غذایی و یک درصد مسمومیت با قارچ‌ها و گیاهان سمی بوده است‌.

مسمومیت دارویی؛ بیشترین مسمومیت منجر به فوت در سال‌های اخیر

یوسفی خاطرنشان کرد: براساس اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور در سال 1403، تعداد 10 هزار و 922 نفر و در پنج ماه اول سال جاری 4232 نفر از هموطنانمان بر اثر بروز انواع مسمومیت‌ها جان باخته‌اند.

 وی با هشدار به اینکه مسمومیت‌های دارویی بیشترین مسمومیتی بوده که در سال‌ اخیر منجر به فوت شده است، توضیح داد: به این ترتیب که در سال 1403، 42.5 درصد و در پنج ماه اول سال 1404، 48.4 درصد از مرگ‌ومیرها به‌دلیل مسمومیت، با داروها اتفاق افتاده است.

کدام داروها عامل اصلی مسمومیت‌های کشورند؟

مدیرکل دفتر نظارت و پایش فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو درباره بیشترین داروهایی که منجر به مسمومیت شده‌اند نیز تصریح کرد: بیشترین مسمومیت با داروها که به بیمارستان‌های مرجع مسمومیت در کشور در سال 1403 مراجعه‌کرده‌اند، به‌ترتیب بنزودیازپین‌ها 33 درصد، داروهای مسکن غیرمخدر 16.9 درصد، داروهای ضدافسردگی 9 درصد، آنتی‌سایکوتیک‌ها 4.6 درصد، دیگوکسین و داروهای قلبی 3.5 درصد، آمفتامین و محرک‌های CNS به‌میزان 3.2 درصد و آنتی‌بیوتیک 2.6 درصد بوده است. مسمومیت با داروهای کنتراسپتیوها (ضدبارداری) 1.3 درصد و کورتون نیم درصد شیوع کمتری دارند، 25 درصد مسمومیت‌ها هم با سایر داروهاست.

5 شهر در صدر جدول مسمومیت‌های دارویی ایران

یوسفی متذکر شد: در سال 1403 بیشترین مسمومیت‌ دارویی به‌ترتیب در شهرهای تهران، اهواز، مشهد، کرج و لرستان گزارش شده است.