ارائه متد تحقیق در علوم انسانی رسالت حوزویان است

به گزارش سرویس اندیشه خبرگزاری رسا، عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی(ره) در گفت وگو با خبرنگار این سرویس با بیان این‌که لازم است حوزویان به کاوش در علوم انسانی پرداخته و مبانی آن را بررسی کنند، تأکید کرد: با توجه به این‌که رشته‌های مختلفی در علوم انسانی وجود دارد، این کار منوط به داشتن تخصص در هر کدام از این رشته‌هاست.

حجت الاسلام و المسلمین مصطفی کریمی ابراز امیدواری کرد: با تنقیح مبانی علوم انسانی اسلامی، متدی إرائه شود تا محقق به وسیله آن، مسائل علوم انسانی را از منظر دینی استخراج کند. شاید رسالت اصلی حوزه این باشد که مبانی فلسفی و مبانی دینی را تنقیح و راهکارها و روشی تدوین کند که بشود مسایل علوم انسانی را از نگاه آیات و روایات بررسی کرد.

کریمی ضمن ارائه این پیشنهاد ‌که بدنه حوزه به سمت تبیین مبانی دینی علوم انسانی هدایت شود، به تبیین تفاوت‌های علوم انسانی غربی و اسلامی پرداخت و اظهار داشت: اگر هنگام طرح ایده‌ها ابعاد روحی انسان، نیازهای روح و تاثیر روح بر بدن در نظر گرفته شود، نظریاتی که برای طرز زندگی صحیح انسان ارائه می‌شود، متفاوت خواهد بود با وقتی که فقط بعد مادی انسان را ببینیم.

پژوهش‌گر کتاب راه و راهنماشناسی، روش تولید علوم انسانی اسلامی را متفاوت با الگوی غیر اسلامی آن در مبانی انسان‌شناختی، روان‌شناختی و معرفت‌شناختی ارزیابی کرد و ادامه داد: غیر از تجربه و عقل و حس، مجرای معرفتی دیگری هم برای انسان وجود دارد و آن وحی است.

وی با طرح این پرسش که آیا دین به مسایل علوم انسانی پرداخته است یا نه؟ گفت: در صورت پرداخت به این مسائل لازم است بررسی شود که چه مقدار و به چه مسایلی پرداخته است؟ آیا روش دینی ما را از دیگر روش‌ها بی‌نیاز می‌کند؟

مؤلف کتاب «قلمرو و دامنه دین» در رابطه با این پرسش برخی از روشن فکر‌ها که دین برای چه نازل شده است، افزود: برخی از این‌ها مدعی شده‌اند، کارآیی دین منحصر در جایی است که دانش بشری در آن راه ندارد! در این زمان دانش بشری در تمامی مسائل پاسخ‌گوست و نیازی به دین نیست!

وی تأکید کرد: بشر توانایی احاطه کامل معرفتی به ابعاد روح انسان را ندارد و هیچ‌گاه نمی‌تواند با دانش بشری زندگی اخروی را برجسته کرده و به نیازهایش پی ببرد.

نویسنده کتاب جامعیت قرآن ابراز داشت: قرآن قلمرو بسیار گسترده‌ای دارد که ویژه پیامبر و اهل‌بیت علیهم السلام است؛ علی‌رغم این‌ها، ظاهر قرآن هم دارای قلمرو گسترده‌ای است که انسان‌های عادی می‌توانند با اجتهاد و تفسیر درست، به ویژه با استفاده از روایات اهل‌‌بیت علیهم السلام به آن دست یابند.

حجت‌الاسلام و المسلمین مصطفی کریمی اهداف مشترک علوم انسانی و قر‌آن را دلیلی بر ورود قرآن به مسایل علوم انسانی خواند و تصریح کرد: اهداف این علوم ایجاد زندگی مطلوب و کمال برای انسان است و دین هم برای سعادت و کمال انسان آمده است.

وی با تأکید بر این‌که اهداف این دو به هم نزدیک بوده و موضوع هر دو، روش زندگی است و این مسأله به ویژه در مورد دین اسلام که دینی خاتم و کامل است، باید تحقق پیدا کند گفت: در منابع دینی‌مان به علوم انسانی پرداخته شده است؛ این‌که چه مقدار و اندازه پرداخته شده است؟ نیاز به بحث تخصصی دارد و می‌طلبد متخصصین هر رشته تلاش کرده و نظر دین را استخراج کنند.

لازم به ذکر است در ادامه این گفت‌وگو ضمن طرح الگوی دانشمندان اسلامی، روش اجتهاد درحوزه و روش پیشنهادی وی برای ارائه مبانی اسلامی علوم انسانی را بررسی کرده‌ایم که متن کامل این گفت‌وگو به زودی از همین سایت به استحضار علاقمندان خواهد رسید.

976/503الف/ر