نشست «اسلام و مسلمانان بلغارستان» برگزار شد
به گزارش خبرگزاری رسا، نشست علمی «اسلام و مسلمانان بلغارستان» با سخنرانی ودات احمد، جانشین مفتی اعظم بلغارستان در مرکز مطالعات فرهنگی بین‌المللی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، برگزار شد.
این نشست به‌منظور برقراری ارتباطات بیشتر با مراکز علمی و مذهبی کشورهای مخاطب و آگاهی بیشتر کارشناسان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از وضعیت اسلام و مسلمانان کشور بلغارستان، برگزار شد.
ودات احمد، جانشین مفتی اعظم بلغارستان در ابتدای سخنان خود درباره تاریخچه حضور مسلمانان و نواحی سکونت آنان در بلغارستان، گفت: پیدایش جوامع مسلمان بلغارستان به بیش از یک هزار سال قبل برمی‌گردد. امپراطوری عثمانی در گسترش اسلام در این کشور نقش مهمی ایفا کرد. البته چگونگی توسعه اسلام در این سرزمین و تغییرات اولیه صورت گرفته، به شکل صحیحی ارائه نشده و در نتیجه، اطلاعات نادرستی به ما انتقال یافته است.
وی ادامه داد: اغلب مورخان بلغاری سعی کرده‌اند وانمود کنند که فشار عثمانی‌ها باعث گرایش مردم بلغارستان به اسلام شد؛ در حالی که منابع بسیاری وجود دارند که ثابت می‌کنند این مهم در واقع خواست درونی مردم بوده است. 500 سال عثمانی‌ها بر بلغارستان تسلط داشتند و مهاجرت‌های عمده‌ای به‌ویژه به‌سوی ترکیه انجام می‌گرفت و این موضوع در شناخت مردم بلغارستان از دین اسلام، مؤثر بود.
ودات احمد افزود: مناطقی در شمال شرق و جنوب بلغارستان، بیشترین جمعیت مسلمان را در خود جای داده‌اند که این افراد نسبت به سایر کشورهای بالکان، بالاترین درصد اقلیت مسلمان است. بیشتر مسلمانان این کشور، حنفیان سنی مذهب هستند و در کنار آنها شیعیان بکتاشی و علوی نیز زندگی می‌کنند که حدود 10 درصد مسلمانان بلغارستان را تشکیل می‌دهند. کولی‌ها نیز درصدی از مسلمانان را به خود اختصاص داده‌اند.
کمونیسم و اسلام بلغارها
جانشین مفتی اعظم بلغارستان اظهار کرد: در سال‌های اخیر فعالیت میسیونرهای مسیحی در بلغارستان افزایش داشته و سعی آنها بر این است تا برخی مسلمانان به مسیحیت گرایش پیدا کنند.
وی با اشاره به دوران تسلط دوران تسلط کمونیست‌ها در بلغارستان، گفت: از سال 1949 تا 1989 میلادی (دوران تسلط کمونیست‌ها در بلغارستان) به کلی مذهب و مناسک مذهبی در کشور محدود بود؛ اما در عین حال مسلمانان اعمال مذهبی خود را مخفیانه به جا می‌آوردند.
ودات احمد افزود: در آن دوران نزدیک به سه هزار مسجد در شهرها و روستاهای کشور وجود داشت که البته در حال حاضر به حدود نصف کاهش یافته است. اکنون در صوفیا، به‌عنوان پایتخت و بزرگ‌ترین شهر، تنها یک مسجد برای مسلمانان دایر است در حالی که این رقم حتی در دوران کمونیست بین 70 تا 80 مسجد بود.
وی بیان کرد: در دوره کمونیست‌ها بسیاری از مسلمانان مجبور به مهاجرت‌های اجباری شدند و یا تحت فشارهای زیاد حکومت حتی مسلمان بودن‌شان را انکار و اسامی مذهبی خود را تغییر می‌دادند.
مسلمانان بلغارستان طرفدار صلح هستند
جانشین مفتی اعظم بلغارستان در بخش دیگری از سخنان خود درباره وضعیت مسلمانان این کشور در دوره کنونی، گفت: هنوز آثار حکومت کمونیست در بلغارستان وجود دارد. در سطح وزرا، اکنون تنها یک وزیر مسلمان در کابینه دولت بلغارستان وجود دارد و آن وزیر فرهنگ است.
وی تأکید کرد: در حالی این سخت‌گیری‌ها رخ می‌دهد که هیچ خطری از جانب مسلمانان، دولت را تهدید نکرده است. مسلمانان بلغارستان طی سال‌ها نشان داده‌اند که طرفدار شرایط صلح‌آمیز هستند و تنها قدری آزادی دینی بیشتر در این کشور طلب می‌کنند. در کشورهای دیگر بالکان جنگ‌هایی بین مسلمانان و دیگران اتفاق افتاده اما در بلغارستان چنین رویدادی وجود نداشته است.
مفتی‌گری بلغارستان و آموزش احکام اسلام
ودات احمد همچنین در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه اکنون در بلغارستان دانشگاه‌های اسلامی وجود دارند و مدارس مختلفی در سراسر بلغارستان به تدریس علوم دینی اسلامی می‌پردازند، درباره فعالیت‌های مفتی‌گری بلغارستان، گفت: تأسیس مدارس دینی و آموزش طلاب، کمک به ایتام و نیازمندان مسلمان، آموزش قرآن در تعطیلات تابستان، برگزاری مسابقات دینی و فرهنگی مختلف و ارتباط و تعامل با دیگر جوامع مسلمان و همسایگان از جمله برنامه‌های مفتی‌گری بلغارستان است.
جانشین مفتی اعظم بلغارستان ادامه داد: مسلمانان بلغارستان امروز دارای یک مفتی اعظم (مصطفی حاجی)، 18 مفتی منطقه‌ای، امامان جماعت، انجمن‌های مربوط به مساجد، یک هزار و 156 مسجد و 302 نمازخانه هستند. مفتی ارشد بر مؤسسه عالی اسلامی نظارت دارد و مدرسان را از افراد مذهبی انتخاب و محتوای دروس را تعیین می‌کند. نظارت بر عملکرد سه دبیرستان دینی که امامان و واعظان را آموزش می‌دهد و همچنین مدارس قرآنی که تدریس قرآن را به کودکان روستا و شهر بر عهده دارند، از دیگر وظایف وی است.
ایران در نگاه مسلمانان بلغارستان
ودات احمد در بخش پایانی سخنرانی خود از فعالیت‌های انتشاراتی مفتی‌گری بلغارستان و دیگر برنامه‌های فرهنگی و مناسبتی آن صحبت کرد و تأکید کرد که این مفتی‌گری از هرگونه کمک معنوی برای ساخت، تجهیز و برگزاری برنامه‌های مختلف هنری، فرهنگی و ادبی میان مسلمانان بلغارستان و ایران استقبال می‌کند.
وی افزود: مسلمانان بلغارستان نگرشی مثبت نسبت به ایرانیان دارند و با آثار کلاسیک فارسی و شاعران و نویسندگان ایرانی آشنا هستند. همچنین سینمای ایران برای آنان جذاب است و در این حوزه همکاری‌های دو جامعه می‌تواند مفید باشد.
همکاری در راستای فعالیت‌های پژوهشی و مطالعاتی و اجرای پروژه‌های مشترک در خصوص حوزه‌های دینی و اسلامی، نیز از دیگر مواردی بود که ودات احمد، جانشین مفتی اعظم بلغارستان بر آنها تأکید کرد./982/ب102/د