اهل بیت در مذاکرات خود هیچ گاه در مبانی اصولی دین مذاکره نکرده‌اند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام مهدی پیشوایی، عضو هیأت علمی گروه تاریخ اسلام مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، در همایش جایگاه مذاکره با دشمن در سیره اهل بیت(ع) که در سالن همایش‌های مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) برگزار شد، به تشریح سیره اهل‌بیت(ع) در مذاکره با دشمنان اسلام پرداخت.
حجت الاسلام پیشوایی به تبیین معنای مذاکره در عرف پرداخت و اظهار داشت: آنچه امروزه در میان عرف به آن مذاکره اطلاق می‌شود، گفت‌وگوی میان مسؤولان و سیاستمداران یک کشور است که غالبا ناظر بر چانه‌زنی‌ها و گفتمان در عرصه سیاست است.
وی در ادامه گفت: در مذاکرات رایج میان مسؤولان و سیاستمداران کشور طرفین مذاکره گاهی اوقات از موضع خود کوتاه می‌آیند و گاهی اوقات بر مواضع خود پافشاری می‌کنند، برخی شروط را می‌پذیرند و بر برخی شروط تأکید می‌کنند، این مذاکرات گاهی به سرانجام می‌رسد و گاهی نیز سرانجامی نخواهند داشت.
عضو هيأت علمي گروه تاريخ اسلام مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره) مذاکرات اهل بیت(ع) در دوران قبل از امام حسین(ع) را بسیار معدود و ناچیز برشمرد و خاطرنشان کرد: مذاکرات ائمه اطهار(ع) با دشمنان را می‌توان به دوران قبل از امام حسین(ع) و به دوران پس از امام حسین(ع) تقسیم کرد.
وی با اشاره به این که مذاکرات معدودی از سیره اهل بیت(ع) با دشمن نقل شده است، اظهار داشت: ائمه اطهار در مذاکرات خود هیچگاه در مبانی اصولی مذاکره نمی‌کردند و امتیازی به دشمن نمی‌دادند، حتی اگر منجر به شکست خوردن مذاکرات می‌شد اما در مورد جزئیات مواردی وجود دارد که اهل بیت(ع) در آنها کوتاه آمده‌اند تا در قبال آن از دشمن امتیازهایی بگیرند.
این تاریخ نگار معاصر با بیان این که گاهی اوقات مطرح می‌شود که ائمه اطهار(ع) با دشمنان اسلام گفت‌وگوی‌‌های فراوانی داشته‌اند، ابراز داشت: غالب گفت‌وگوهایی که اهل بیت(ع) با دشمنان اسلام داشته‌اند از باب مذاکره نبوده بلکه این گفت‌وگوها، مناظراتی در باب مسائل اعتقادی بوده است تا حقانیت عقاید خود را اثبات و خط بطلان به عقاید دشمن بکشند.
وی در ادامه به مذاکره میان امام حسین(ع) و عمربن سعد اشاره و تصریح کرد: اصل دیدار میان امام حسین(ع) و عمر بن سعد صحیح است اما از کم و کیف این دیدار و محتوای رد و بدل شده چیزی در دست نیست و آنچه به عنوان محتوای گفت‌وگوی آن دیدار نقل شده است از جانب عمر بن سعد بوده است و درباره صدق و کذب آن مطالب، چیزی در دست نیست.
این مدرس تاريخ اسلام در ادامه به مذاکره پیامبر اکرم(ص) با قبیله ثقیف اشاره و خاطرنشان کرد: این قبیله قدرتمند ساکن طائف بودند، اما پس از آن که پیروزی‌های متوالی مسلمانان در نبرد‌های مختلف از قبیل جنگ تبوک و فتح مکه را مشاهده کردند، سعی کردند پیش از آن که توسط مسلمانان شکست بخورند، اعلام مسلمانی بکنند تا به واسطه مذاکره با پیامبر اکرم(ص) بتوانند امتیازاتی از ایشان بگیرند.
وی در ادامه افزود: اولین شرط مذاکره این قبیله با مسلمان‌ها آن بود که بت‌ها و بت‌خانه‌هایشان به مدت سه سال پابرجا بوده و ویران نشود و شرط دوم آن بود که این قبیله از خواندن نماز معاف شود.
حجت الاسلام پیشوایی به کیفیت مذاکره پیامبر اکرم(ص) با این قبلیه اشاره و یادآور شد: نمایندگان این قبیله پس از آن که به قصد مذاکره با پیامبر اکرم(ص) به مدینه آمدند، رسول خدا(ص) حاضر نشد تا به صورت رو در رو با نمایندگان این قبیله مذاکره کند و بلکه آنها را در مسجدی سکونت داد تا توسط خالد بن سعید بن عاص اموی به عنوان رساننده سخنان طرفین با این گروه به مذاکره بپردازد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: پیامبر اکرم(ص) مهلت سه ساله نمایندگان این قبیله را نپذیرفت و در مقابل شرط دوم آنها مبنی بر معافیت بر اقامه نماز نیز فرمود، هر دینی که نماز در آن نباشد خیری در آن نخواهد بود لذا اگر می‌خواهید مسلمان شوید باید نماز را بجا آورید.
عضو هيأت علمي گروه تاريخ اسلام مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره) در پایان تصریح کرد: پیامبر اکرم(ص) هیچگاه حاضر به مذاکره در مبانی اصولی با دشمن نشدند لذا در مذاکره با قبیله ثقیف نیز تنها امتیازی که به این قبیله دادند آن بود که بت‌خانه‌هایشان توسط گروهی دیگر ویران شود. /878/پ202/ج