بایدونبایدهای یک عزاداری پرشوربر اساس فتوای رهبری
به گزارش خبرگزاري رسا، با شروع ماه محرم، عزاداریها برای اباعبدالله الحسین(ع) هم آغاز شده که حتی بعد از پایان دهه اول ماه محرم، برخی مجالس تا پایان ماه صفر هم ادامه دارند. هرکسی در گوشهوکنار این کشور متناسب با فرهنگ و محیطی که در آن رشد کرده، عزاداری میکند. بااینحال، چند سالی است که بدعتهایی در برخی مراسمهای عزاداری ایجاد شده که چون در حال عادیسازی است، کمتر کسی به آنها توجه میکند. انجام نوع خاصی از عزاداری مانند قمهزنی یا مداحیهای ریتمیک، ازجمله مواردی است که موردتأیید بسیاری از مراجع و علما نیست.
باوجوداین، نمیتوانیم بگوییم افرادی که برای عزاداری چنین روشهایی را انتخاب میکنند، الزاما هدفدار دست به چنین کارهایی میزنند. در بسیاری از موارد، این محبین اهلبیت هستند که از روی ناآگاهی برای نشاندادن ارادت خود به ائمه اطهار این نوع عزاداریها را انجام میدهند. در این گزارش، برخی احکام عزاداری را براساس فتوای رهبر معظم انقلاب مرور میکنیم.
برهنهشدن
از قدیمالایام رسم بود که برخی عزاداران در هنگام سینهزنی برهنه میشدند که البته با گسترش ابزار تصویربرداری این موضوع تا حدی کمتر شد. در پاسخ به این موضوع باید گفت رهبری توصیه فرمودند به برخی مداحان که در عزاداریها برهنه نشوند. بهطورکلی توصیه ایشان این است که در عزاداریها مردها برهنه نشوند. چرا؟ چون ممکن است هم درمعرض دید نامحرمان باشند و هم دشمنان برای تبلیغ علیه مکتب اهلبیت از این مسأله سوءاستفاده کنند.
لطمهزدن
بسیاری از عزاداران در روضهها به صورت خود میزنند؛ بهطوریکه ممکن است صورت یا بدن آنها زخم یا کبود شود. این موضوع در بین برخی عزاداران رایج و برای برخی دیگر کمی تعجبآور است. دراینباره در استفتائات رهبری آمده است: «در حد کبودشدن که حالا ممکن است با زنجیرزدن یا سینهزدن بدن کبود شود، اگر ضرر معتنابهی برای بدن نداشته باشد، اشکالی ندارد؛ اما کارهایی فراتر از اینها که ممکن است دشمنان سوءاستفاده کنند، مثل مجروحکردن خود یا بدن را زخمکردن و قمهزدن یا مثل عبور از روی آتش و امثال اینها که در بعضی جاها برخی افراد انجام میدهند؛ چون بههرحال اینها اعمال مستندی نیست و در عزاداریها نه وارد شده است و نه سیره بر این بوده. امروزه هم دشمنان از اینگونه اعمال علیه مکتب اهلبیت و پیروان اهلبیت سوءاستفاده میکنند».
قمهزنی
قمهزنی یکی از مواردی است که در سالهای اخیر موجب تخریب دین از سوی دشمنان شده است؛ بهطوریکه نظر رهبری را شاید دراینباره بدانید. این کار به نظر رهبر معظم انقلاب حرام است و باید از این کار پرهیز شود و فراتر از فتوا، ایشان تعبیرشان این بوده که این عزاداری نیست، بلکه تخریب عزاداری است. بد نیست بدانید روز گذشته هم نیروی انتظامی اعلام کرد با هرگونه جریان انحرافی ازقبیل قمهزنی و استفاده از آلات و ادوات نامتعارف موسیقی هوشمندانه
برخورد میشود.
استفاده از برق شهری
شاید دیده باشید که برخی هیأتهای محلی که در دهه اول محرم مراسم دارند، برای چراغانی جلوی تکیه یا هیأت از برق اصلی شهر انشعاب میگیرند و استفاده میکنند. دراینباره براساس فتوای رهبری «اگر با مجوز قانونی باشد، اشکال ندارد؛ اما باید وجه برق را بپردازند. اگر بدون مجوز باشد، اصل کار خلاف است و موجب ضمان هم است؛ یعنی هزینه برق مصرفی را باید بپردازند». عزادار سید و سالار شهیدان بههرحال قانون نظام اسلامی را رعایت و از این حقوق عمومی و بیتالمال مواظبت میکند.
حکم لباس مشکی
تقریبا اغلب مردم جامعه در ماه محرم لباس سیاه به تن میکنند و این در حالی است که حکم کلی درباره لباس مشکی میگوید کراهت دارد و در نماز نیز مکروه است؛ اما نظر رهبری دراینباره چیز دیگری است: «یک حکم کلی نسبت به عزادار داریم که صاحبعزا خوب است بهگونهای باشد که معلوم باشد عزادار است و این لباس مشکی پوشیدن عزادار هنگام سوگواری امام حسین(ع)، امروزه نشانه این است که طرف میخواهد نشان دهد من عزادار هستم؛ بنابراین حکم کراهت را ندارد».
گِلمالیکردن
رسم گِلمالیکردن در برخی استانهای کشور در مراسم عزاداری امام حسین(ع) رایج است. بعضی مناطق روز عاشورا گِلی بر سر یا بدن میمالند یا کاه بر سر میریزند که نشان دهند عزادار هستند. رهبری دراینباره میگویند: «اگر در حد سادهای باشد که موجب وهن نشود و فرد صرفا خود را عزادار نشان دهد، اشکالی ندارد؛ اما اگر در حدی باشد که طرف یا انگشتنما میشود و زشت و سبک است یا موجب وهن باشد، این جایز نیست».
حضور زنان در دسته عزاداری
گاهی در روزهای منتهی به عاشورا برخی هیأت و دستههای عزاداری در خیابانها حرکت میکنند و زنان نیز پشتسر هیأت مردان حرکت میکنند. رهبری درباره اینکه خانمها هم دنبال دسته عزا راه بیفتند و دسته عزاداری راه بیندازند، گفتهاند: «این شایسته نیست که خانمها دسته عزاداری داشته باشند؛ حتی دنبال دستههای عزاداری راه بیفتند. شیوه عزاداری از قدیمالایام مرسوم بوده و خانمها هم در مجلس عزا شرکت میکردند با مراعات حدود شرعی، حجاب و عفاف».
القاب نامناسب
بعضا در مراسمها دیدهایم که برخی عزاداران یا مداحان از الفاظ تحقیرآمیز و رکیک بر خود استفاده میکنند که دور از شأن مؤمن است. رهبری دراینباره چنین فتوا دادهاند: «کلا در عزاداری آن نزاکت، سنگینی و وزانت عزاداری باید حفظ شود. باید از مطالبی که دون شأن مسلمان است، پرهیز شود. اصلا اسلام پیروان خودش را وزین، سنگین و باوقار میپسندد؛ لذا در تعابیری که خوانده میشود در نوحهها، ولو حالا در مقام اظهار ارادت به معصومین یا به اباعبدالله(ع) باشد؛ اما در شأن یک مؤمن نیست چنین الفاظی بهکار ببرد و در عزاداری از آن باید پرهیز شود».
لعن دشمنان اهلبیت
لعن دشمنان اهلبیت در برخی هیأت هاچه در مکانهای عمومی و چه در مکانهای خصوصی به یکی از بخشهای عزاداری تبدیل شده که البته رهبر انقلاب آن را جایز نمیدانند. شاید بارها پاسخ این سوال را در میان صحبتهای رهبری شنیده باشید و همین اواخر بیشتر تأکید کردهاند که بهخاطر این فتنههایی که در جهان اسلام پیش آمده است و برادرکشی و مسلمانکشی بین برخی مسلمانان و ضرری که برای جهان اسلام دارد و سودش را استکبار جهانی و صهیونیسم بینالملل میبرد، به مقدسات سایر مذاهب توهین نکنید. /1360/