وظایف زن و شوهر در اقتصاد خانواده از منظر اسلام

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام مهدی هادی، استاد حوزه علمیه قم شب گذشته 21 مرداد ماه در برنامه «دین، نشاط، زندگی» که در صحن جمهوری حرم رضوی برگزار شد، به بررسی و تبیین وظایف و نقش زن و شوهر در مدیریت اقتصادی خانواده و مقابله با اسراف از دیدگاه اسلام پرداخت.

حجت الاسلام هادی با بیان این که اسلام برای هر یک از افراد متناسب با نقشش در خانه یا جامعه وظایفی تعیین کرده است، گفت: در اسلام برای مرد در خانه وظیفۀ مدیریت کلان خانواده و کسب درآمد تعیین و تلاش او برای کسب درآمد و بهبود وضعیت معیشتی خانواده هم ردیف با تلاش مجاهدین فی سبیل الله در نظر گرفته شده است.

مسؤول آموزش گروه روانشناسی مؤسسه آموزش علوم انسانی قم با تأکید بر این که مرد مسؤول پرداخت تمام هزینه های منزل است، تصریح کرد: مرد موظف است درآمد خانه را از راه های صحیح و حلال کسب و بر هزینه های خانه نظارت کند چرا که در روز قیامت در مورد چگونگی کسب و نحوه هزینۀ درآمدهایش باید پاسخ گو باشد.

وی با بیان این که زن در بینش اسلامی جایگاه خاصی دارد، اظهار کرد: در اسلام زن به عنوان مدیر داخلی خانه مطرح شده است و در این راستا خداوند نیز استعدادهایی را برای مدیریت خانه در زن قرار داده است که این استعدادها در مرد وجود ندارد.

حجت الاسلام هادی با تأکید بر نحوۀ مدیریت هزنیه های منزل از سوی زن و تأثیر آن در قوام و پایداری خانه، ابراز کرد: مرد باید درآمد حلال را به خانه بیاورد و زن متناسب با شرایط خانه آن را هزینه کند؛ اسلام نیز دو تکلیف متناسب با این دو وظیفه برای زن و شوهر تعیین و تأکید کرده است که مرد باید در هزینه کردن برای خانواده اش سخاوتمند و زن در خرج کردن آن بخیل باشد.

استاد حوزه علمیه قم به تبیین این دو تکلیف زن و شوهر در مدیریت اقتصاد خانواده پرداخت و عنوان کرد: بخل به ویژه نسبت به خانواده یکی از صفاتی است که انسان را از خداوند، سعادت در دنیا و آخرت و بهشت دور می کند؛ این ویژگی به اندازه ای زشت است که پیامبر(ص) می فرمایند: «کافر سخاوتمند از مؤمن بخیل به بهشت نزدیک تر است».

حجت الاسلام هادی با بیان این که تأمین هزینه های خانواده بر مرد واجب است، گفت: یکی از اعمال مستحب برای مردانی که طبق وظیفه شان هزینه های مرسوم خانواده را تأمین می کنند این است که با تلاش و کار بیشتر و به اصطلاح با اضافه کاری نسبت به توسعه و رفاه خانه و خانواده اش تلاش کند؛ طبق روایات این حرکت مرد خانه موجب می شود تا خداوند در کارها و روزی او گشایش قرار دهد.

مدرس جامعة المصطفی(ص) با بیان این که برخی از صفاتی که برای مرد کمال و یا نقص محسوب می شود برای زنان نتیجه معکوسی دارد، گفت: یکی از این صفات بخل است؛ بخل که برای مردان یک عیب و نقص محسوب می شود برای زنان کمال است و زن باید در زندگی و در مدیریت اقتصاد خانه بخیل باشد به این معنا که زحمت و دسترنج شوهرش را بدون حساب و کتاب هزینه و اسراف نکند و متوجه باشد که در قیامت در مورد نحوۀ این هزینه ها باید پاسخ گو باشد.

وی در ادامه به تأکید اسلام به ویژگی قناعت اشاره کرد و با بیان این که قناعت تضادی با سخاوتمندی ندارد، گفت: قناعت به معنای درست، بهینه و به جا مصرف کردن است و با بخل که به معنای هزینه و مصرف نکردن و یا کم مصرف کردن است نیز تفاوت دارد؛ انسان قانع می تواند با داشته های اندک خودش هم زندگی را مدیریت کند اما انسان بخیل کسی است که امکانات فراوانی دارد ولی از این امکانات در زندگی خود و خانواده اش استفاده نمی کند.

حجت الاسلام هادی با بیان این که اسراف نیز در اسلام نکوهش شده است، خاطرنشان کرد: اسراف به این معناست که انسان از امکانات و فرصت هایی که امکان استفاده و یا استفاده بهینه از آن ها وجود دارد غفلت کند.

مسؤول آموزش گروه روانشناسی مؤسسه آموزش علوم انسانی قم در ادامه به آسیب های فرهنگ ناصحیح مصرف اشاره و عنوان کرد: نخستین آسیبی که فرهنگ ناصحیح و اشتباه مصرف به دنبال دارد این است که معنویت و سعادت اخروی و برکت دنیایی را از انسان دور می کند؛ در فرهنگ اسلامی نیز افرادی که فرهنگ مصرف اشتباه و غلطی دارند به برادران شیطان تشبیه شده اند.

وی وارد آمدن فشار اقتصادی به خانواده ها را به عنوان دومین اثر فرهنگ ناصحیح مصرف معرفی و بیان کرد: فشار اقتصادی وارد آمده به خانواده باعث ایجاد فشار روانی و در ادامه از بین رفتن عاطفه ها و در نتیجه تزلزل خانواده می شود.

استاد حوزه علمیه قم با بیان این که دنیای امروز انسان ها را به سمت مصرف گرایی سوق می دهد، گفت: الگوی اشتباه مصرف افزون بر ضربه وارد کردن به خانواده، سایر خانواده ها را نیز تحت تأثیر قرار می دهد، به عبارتی اعضای یک خانواده با حرکت به سوی تجمل گرایی، سایر همسایه ها، دوستان، همکاران، اقوام و آشنایان شان را نیز به این سمت تشویق می کنند. /9312/پ202/ب4