گزیده‌ای از تفسیر نور استاد قرائتی (۸)؛
تفسیر آیه بیست وهشتم تا سی و دوم سوره قمر + صوت
تقسیم آب میان مردم و شتر، یک آزمایش مهم الهی بود که مردم باید این قانون را مراعات کرده و فقط روزی که حق بهره گیری از آب را دارند، سر آب حاضر شوند.
به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، سوره قمر در مکه نازل شده و پنجاه و پنج آیه دارد و به مناسبت طرح مسأله «شق القمر» در آیه اول این سوره، «قمر» نامیده شده است.
تمام آیات این سوره با حرف «راء» ختم می‌شود؛ پایان سوره قبل درباره معاد بود، آغاز این سوره نیز سخن از معاد است.
محتوای این سوره، بیشتر مربوط به قیامت، نبوت و ماجرای مخالفان انبیاست؛ همچنین در این سوره، خداوند به سرنوشت شوم پنج گروه یعنی قوم نوح، عاد، ثمود، لوط و فرعون اشاره می‌کند.
بِسْمِ اللهِ الرحْمنِ الرحِیمِ
وَ نَبِّئْهُمْ أَنَّ الْماءَ قِسْمَهٌ بَیْنَهُمْ کُلُّ شِرْبٍ مُحْتَضَرٌ «۲۸»
و به آنان خبر ده که آب، میان آنان و شتر تقسیم شده است، هر کدام برای دریافت نصیب خود حاضر شوند.
فَنادَوْا صاحِبَهُمْ فَتَعاطی فَعَقَرَ «۲۹» فَکَیْفَ کانَ عَذابِی وَ نُذُرِ «۳۰»
پس آنان رفیقشان را صدا کردند، پس پذیرفت، دست به کار شد و شتر را از پای درآورد. پس (بنگر) که عذاب و هشدار من چگونه بود؟
إِنّا أَرْسَلْنا عَلَیْهِمْ صَیْحَهً واحِدَهً فَکانُوا کَهَشِیمِ الْمُحْتَظِرِ «۳۱»
(به کیفر این جنایت) ما صیحه (و صاعقه‌ای مرگبار) را فرو فرستادیم، پس آنان مثل گیاه خشک و خردشده‌ای گشتند که صاحب چهارپایان در آغل می‌ریزد.
وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّکِرٍ «۳۲»
و البتّه ما قرآن را برای پند گرفتن، آسان قرار دادیم، پس آیا پندپذیری هست؟
نکته ها:
تقسیم آب میان مردم و شتر، یک آزمایش مهم الهی بود که مردم باید این قانون را مراعات کرده و فقط روزی که حق بهره گیری از آب را دارند، سر آب حاضر شوند.
در آیه‌ی ۱۵۵ سوره شعراء می‌خوانیم که حضرت صالح فرمود:یک روز آب قریه برای ناقه و یک روز برای شما. «لَها شِرْبٌ وَ لَکُمْ شِرْبُ یَوْمٍ مَعْلُومٍ»
«شِرْبٌ» به معنای قسمت و نصیب است که در مورد سهم آب گفته می‌شود.
«تعاطی» به معنای برگرفتن چیزی یا انجام دادن کاری است که سزاوار نیست و جرأت می‌خواهد. چون کلمه «تعاطی» در قالب تفاعل است، گویا میان قوم ثمود و قاتل شتر مبادله و تفاهمی صورت گرفته است. «عقر» به معنای از پای درآوردن ناقه است.
«هشیم» به معنای گیاه خشک و خرد شده است. «محتظر» کسی است که برای چهار پایان خود گیاهان خشک را جمع آوری می‌کند.
با اینکه کشنده ناقه یک نفر بیشتر نبوده، ولی در آیات دیگر قرآن به همه مردم نسبت داده است، «فَعَقَرُوها» یا «فَعَقَرُوا النّاقَهَ» که به فرموده روایات به دلیل هم فکری و رضایت دیگران بر کار قاتل بوده و این گناه به حساب آنان نیز محاسبه می‌شود.
پیام ها:
۱- گاهی امتحان با جیره بندی آب است که به دستور پیامبر جیره بندی می‌شود: «أَنَّ الْماءَ قِسْمَهٌ»؛
۲- افراد نااهل اگر خود نتوانند کاری انجام دهند، از کسانی که جرأت فساد دارند دعوت می‌کنند: «فَنادَوْا صاحِبَهُمْ»؛
۳- قداست شکنی، جرأت لازم دارد: «صاحِبَهُمْ فَتَعاطی»؛
۴- افراد شرور، آماده‌ی ایجاد شر هستند و فرصت سوزی نمی‌کنند: فَنادَوْا ... فَعَقَرَ؛
۵-اگر از نعمتی که فرستاده شد قدردانی نکنیم، «مُرْسِلُوا النّاقَهِ» عذاب، فرستاده می‌شود: «أَرْسَلْنا عَلَیْهِمْ صَیْحَهً»؛
۶- در نقل مطالب تاریخی قرآن، زمان و مکان و شخص مهم نیست، انگیزه و نتیجه مطرح است. (در این آیات، نه نام کسی که ناقه را کشت برده شده و نه زمان و مکان حادثه مشخص شده است).
۷- گرچه قاتل یکی بود، ولی به خاطر رضایت دیگران به کار او، همه نابود شدند: فَعَقَرَ ... أَرْسَلْنا عَلَیْهِمْ صَیْحَهً؛
۸-با اراده‌ی خداوند یک امت با یک صیحه محو می‌شوند: «صَیْحَهً واحِدَهً»؛
۹- گاهی یک امّت به خاطر یک نافرمانی و جسارت نابود می‌شوند: «فَکانُوا کَهَشِیمِ الْمُحْتَظِرِ»؛
۱۰- قهر الهی، افراد تنومند و غول پیکر را همچون گیاه خرد شده می‌کند: «کَهَشِیمِ الْمُحْتَظِرِ»؛
۱۱- قرآن، بهترین و صحیح‌ترین تاریخ‌ها و عبرت‌ها را به راحتی در اختیار همگان قرار می‌دهد: «وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا»؛
گفتنی است، علاقه‌مندان می‌توانند فایل صوتی تفسیر این آیات را از فایل زیر دریافت کنند. /۹۹۸/
تمام آیات این سوره با حرف «راء» ختم می‌شود؛ پایان سوره قبل درباره معاد بود، آغاز این سوره نیز سخن از معاد است.
محتوای این سوره، بیشتر مربوط به قیامت، نبوت و ماجرای مخالفان انبیاست؛ همچنین در این سوره، خداوند به سرنوشت شوم پنج گروه یعنی قوم نوح، عاد، ثمود، لوط و فرعون اشاره می‌کند.
بِسْمِ اللهِ الرحْمنِ الرحِیمِ
وَ نَبِّئْهُمْ أَنَّ الْماءَ قِسْمَهٌ بَیْنَهُمْ کُلُّ شِرْبٍ مُحْتَضَرٌ «۲۸»
و به آنان خبر ده که آب، میان آنان و شتر تقسیم شده است، هر کدام برای دریافت نصیب خود حاضر شوند.
فَنادَوْا صاحِبَهُمْ فَتَعاطی فَعَقَرَ «۲۹» فَکَیْفَ کانَ عَذابِی وَ نُذُرِ «۳۰»
پس آنان رفیقشان را صدا کردند، پس پذیرفت، دست به کار شد و شتر را از پای درآورد. پس (بنگر) که عذاب و هشدار من چگونه بود؟
إِنّا أَرْسَلْنا عَلَیْهِمْ صَیْحَهً واحِدَهً فَکانُوا کَهَشِیمِ الْمُحْتَظِرِ «۳۱»
(به کیفر این جنایت) ما صیحه (و صاعقه‌ای مرگبار) را فرو فرستادیم، پس آنان مثل گیاه خشک و خردشده‌ای گشتند که صاحب چهارپایان در آغل می‌ریزد.
وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّکْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّکِرٍ «۳۲»
و البتّه ما قرآن را برای پند گرفتن، آسان قرار دادیم، پس آیا پندپذیری هست؟
نکته ها:
تقسیم آب میان مردم و شتر، یک آزمایش مهم الهی بود که مردم باید این قانون را مراعات کرده و فقط روزی که حق بهره گیری از آب را دارند، سر آب حاضر شوند.
در آیه‌ی ۱۵۵ سوره شعراء می‌خوانیم که حضرت صالح فرمود:یک روز آب قریه برای ناقه و یک روز برای شما. «لَها شِرْبٌ وَ لَکُمْ شِرْبُ یَوْمٍ مَعْلُومٍ»
«شِرْبٌ» به معنای قسمت و نصیب است که در مورد سهم آب گفته می‌شود.
«تعاطی» به معنای برگرفتن چیزی یا انجام دادن کاری است که سزاوار نیست و جرأت می‌خواهد. چون کلمه «تعاطی» در قالب تفاعل است، گویا میان قوم ثمود و قاتل شتر مبادله و تفاهمی صورت گرفته است. «عقر» به معنای از پای درآوردن ناقه است.
«هشیم» به معنای گیاه خشک و خرد شده است. «محتظر» کسی است که برای چهار پایان خود گیاهان خشک را جمع آوری می‌کند.
با اینکه کشنده ناقه یک نفر بیشتر نبوده، ولی در آیات دیگر قرآن به همه مردم نسبت داده است، «فَعَقَرُوها» یا «فَعَقَرُوا النّاقَهَ» که به فرموده روایات به دلیل هم فکری و رضایت دیگران بر کار قاتل بوده و این گناه به حساب آنان نیز محاسبه می‌شود.
پیام ها:
۱- گاهی امتحان با جیره بندی آب است که به دستور پیامبر جیره بندی می‌شود: «أَنَّ الْماءَ قِسْمَهٌ»؛
۲- افراد نااهل اگر خود نتوانند کاری انجام دهند، از کسانی که جرأت فساد دارند دعوت می‌کنند: «فَنادَوْا صاحِبَهُمْ»؛
۳- قداست شکنی، جرأت لازم دارد: «صاحِبَهُمْ فَتَعاطی»؛
۴- افراد شرور، آماده‌ی ایجاد شر هستند و فرصت سوزی نمی‌کنند: فَنادَوْا ... فَعَقَرَ؛
۵-اگر از نعمتی که فرستاده شد قدردانی نکنیم، «مُرْسِلُوا النّاقَهِ» عذاب، فرستاده می‌شود: «أَرْسَلْنا عَلَیْهِمْ صَیْحَهً»؛
۶- در نقل مطالب تاریخی قرآن، زمان و مکان و شخص مهم نیست، انگیزه و نتیجه مطرح است. (در این آیات، نه نام کسی که ناقه را کشت برده شده و نه زمان و مکان حادثه مشخص شده است).
۷- گرچه قاتل یکی بود، ولی به خاطر رضایت دیگران به کار او، همه نابود شدند: فَعَقَرَ ... أَرْسَلْنا عَلَیْهِمْ صَیْحَهً؛
۸-با اراده‌ی خداوند یک امت با یک صیحه محو می‌شوند: «صَیْحَهً واحِدَهً»؛
۹- گاهی یک امّت به خاطر یک نافرمانی و جسارت نابود می‌شوند: «فَکانُوا کَهَشِیمِ الْمُحْتَظِرِ»؛
۱۰- قهر الهی، افراد تنومند و غول پیکر را همچون گیاه خرد شده می‌کند: «کَهَشِیمِ الْمُحْتَظِرِ»؛
۱۱- قرآن، بهترین و صحیح‌ترین تاریخ‌ها و عبرت‌ها را به راحتی در اختیار همگان قرار می‌دهد: «وَ لَقَدْ یَسَّرْنَا»؛
گفتنی است، علاقه‌مندان می‌توانند فایل صوتی تفسیر این آیات را از فایل زیر دریافت کنند. /۹۹۸/
ارسال نظرات