شماره ۲ دوفصلنامه «قرآنی و حدیثی» منتشر شد

به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، دومین شماره دوفصلنامه تخصصی «قرآنی و حدیثی» به صاحب امتیازی جامعه المصطفی العالمیه با مدیر مسؤولی فاطمه کبری متولیان و سردبیری طاهره ماهرو زاده منتشر شد.

در این فصلنامه در 5 مقاله و در 79 صفحه منتشر شده است و عناوین، نام نویسندگان و چکیده مقالات به شرح زیر است:

بررسی تطبیقی مسئله رؤیت الهی در المیزان و المنار با تأکید بر آیه میقات (اعراف: 43)

رقیه یوسفی؛ محدثه قاسمی

چکیده: رؤیت به معنای دیدن با چشم ظاهری یا با قوه تخیل و همچنین در معنای تفکر و تعقل یکی از صفات سلبی خداوند است و مورد تنازع بین مفسران شیعی و سنی است. در این مقاله مسئله رؤیت الهی در المیزان و المنار با تأکید بر آیه میقات به روش توصیفی - تحلیلی و به صورت تطبیقی بررسی می­ شود. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می­ دهد که وجه اشتراک دیدگاه این دو مفسر در این است که هر دو رؤیت خدا را با چشم ظاهری در این دنیا محال می­ دانند، اما خدا را در آخرت قابل رؤیت می­ دانند با این تفاوت که از نظر علامه طباطبایی دیدن خداوند نوعی درک و شعور است که با آن حقیقت و ذات هر چیزی بدون وساطت چشم یا فکر درک می­شود که همان علم حضوری نسبت به خداوند است. رشید رضا ایده بلاکیف را به عنوان راهکار تنزیهی خود مطرح می­ کند. وی امکان رؤیت خدا در آخرت را ثابت می­ کند و این رؤیت را کامل­ ترین و برترین نعمت روحانی خداوند معرفی می ­کند و مستند خود را آیه 17 سوره سجده و حدیث قدسی پیامبر(ص) در مورد نعمت­ های خداوند برای بندگان در قیامت می­ داند.

نقد و بررسی دیدگاه مفسران اهل سنت در مراد از «و مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْکتابِ»

سید حسین شفیعی دارابی؛ عشرت بتول احمدی اطهر

چکیده: یکی از آیات مورد تنازع بین مفسران شیعه آیات پایانی سوره رعد به ویژه آیه «وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْکتاب» است که مفسران برای تعیین مصداق آن بسیار تلاش کرده­ اند. سؤال و دغدغه اصلی این است که مصداق واقعی از این فراز آیه کیست؟ برای یافتن پاسخ این پرسش پژوهش حاضر با روش توصیفی - تحلیلی و با جست­وجو در کتب تفسیری اهل سنت گردآوری شده است. دستاوردهای مهم این نوشتار عبارت‌ است از: الف) مکی بودن فراز «و من عنده علم الکتاب». ب) امام علی (ع) تنها مصداق و یا برترین مصداق این فراز است. ج) عدم پذیرش سایر دیدگاه ­ها با طرح و بررسی شواهد دلالی و روایی مربوطه.

گستره تحدی قرآن

نفیسه امیری دوماری؛ ریام محمد فاضل

چکیده: تحدی ازاصلی‌ترین دلایل اعجاز قرآن کریم است که دانشمندان علوم قرآنضمن موضوع اعجاز قرآن به آن پرداخته‌اند. یکی از مسائل مهم در مورد تحدی قرآن گستره و قلمرو آن است به این معنی که آیا تحدی اختصاص به زمان یا قوم خاصی دارد یا آنکه گستره­ تحدی فراتر از زمان، مکان و ملت خاصی است؟ مقاله حاضر با روش توصیفی - تحلیلی نوشته شده است و پس از بررسی آیات تحدی، ترتیب و سیر نزول آن آیات در قرآن را بررسی می­ کند. نتیجه پژوهش حاضر این است که در تحدی قرآن فقط ناتوانی سخنوران عرب عصر بعثت در آوردن همانندی برای قرآن مطرح نیست، بلکه اعجاز قرآن، وسعت و شمول دامنه نبوت پیامبر اکرم (ص) و هدایت­گری عام قرآن از نظر زمانی، مکانی و افرادی دلالت بر عام بودن تحدی برای تمام اعصار و افراد دارد و فقط منحصر به عرب عصر نزول نیست.

بررسی افزوده‌های ترجمه رضایی با محوریت سوره مائده

انسیه سادات هاشمی؛ فائزه مهدوی

چکیده: موضوع پژوهش حاضر تحلیل و بررسی افزوده ­های تفسیری ترجمه آقای رضایی اصفهانی با محوریت سوره مائده است. مراد از افزوده ­های تفسیری، تعابیر و جملاتی است که مترجم به عنوان توضیح و تبیین متن قرآن در ترجمه بیان می­ کند. در این پژوهش از الگوهای جدید ارزیابی ترجمه برای نقد ترجمه قرآن استفاده شده است. الگوی مورد استفاده در این مقاله الگوی مبدأ مدار آنتوان برمن با عنوان گرایش‌های ریخت‌شکنانه ترجمه است و از میان سیزده مؤلفه این الگو مؤلفه شفاف‌سازی برای مطالعه انتخاب شده است. داده‌های این پژوهش از ترجمه سوره مائده توسط رضایی اصفهانی استخراج شده‌اند. بررسی‌های انجام­ شده نشان می‌دهد که در ترجمه رضایی اصفهانی نیز همانند سایر ترجمه‌ها شفاف‌سازی‌های بسیاری صورت گرفته است. این شفاف‌سازی‌ها گاه ضروری و اجتناب‌ناپذیر هستند، اما در مواردی که امکان اجتناب از توضیح و شفاف‌سازی باشد استفاده از این مؤلفه بر اساس الگوی برمن گرایشی منفی است.

اعجاز تشریعی قرآن با تأکید بر آیه قصاص (بقره: 179 - 178)

طاهره ماهرو زاده؛ انیس کاظمی

چکیده: قرآن کریم برترین و جامع­ترین شریعت فرستاده­ شده از جانب خداوند برای سعادت و رستگاری انسان در دنیا و آخرت است. قوانین قرآن با عقل و فطرت سازگار است و به تمام جنبه ­های انسان توجه دارد و هیچ تناقضی ندارد. این مجموعه منسجم توسط شخصیتی درس نخوانده و بدون پیش­ زمینه ­های لازم، یعنی بدون استاد و تحقیق و مطالعه قبلی قوانینی در اوج ترقی بر مردمی به دور از تمدن عرضه شده است. همین ویژگی­ ها زمینه ساز اعجاز تشریعی قرآن است که در برخی آیات مثل آیه قصاص و رضاع (شیردادن دو سال به کودک) و قوانین مربوط به اموال یتیمان و غیره جلوه کرده است؛ در این پژوهش آیات قصاص، یعنی آیات 178 تا 179 سوره بقره با روش توصیفی - تحلیلی بررسی می ­شود و مهمترین مؤلفه­ های اعجاز تشریعی مانند عدم تناقض، توافق با عقل و فطرت، علم و جامعیت، بهره­ گیری از الفاظ کوتاه با معانی بلند، درس ناخوانده بودن آورنده آن و ... در آیه قصاص مشخص می­ شود.

علاقه مندان جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص دفتر دوفصلنامه تخصصی «قرآنی و حدیثی» می توانند به نشانی اینترنتی این فصلنامه به آدرس http://qhs.journals.miu.ac.ir/ مراجعه کنند./822/ن603/ق