مهم‌ترین موضوعات مورد نیاز پژوهشی و کاربردی برای پایان‌نامه‌های حوزوی
حجت الاسلام والمسلمین عزیز الله فهیمی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، به موضوعات مورد نیاز راهبردی و کاربردی به عنوان موضوعات پژوهشی برای پایان‌نامه‌های سطح 3 و 4 حوزه‌های علمیه اشاره کرد و اظهار داشت: در همه جای دنیا هدف از پژوهش، شناسایی مشکلات و یافتن پاسخ مقتضی برای آنها است و عنوان پایان‌نامه را «تز» می‌گویند که مفهوم آن ارائه راه‌حل است.
عضو هیأت علمی دانشگاه قم با اشاره به اهداف اصلی امور پژوهشی در حوزه‌های علمیه، یادآور شد: متأسفانه امروزه در حوزه علمیه و دانشگاه، این هدف کمرنگ شده است و کارهای تکراری به وفور انجام می‌شود و برخی کارهای انجام شده در رشته های علوم انسانی دانشگاه نیز بازنویسی و ارائه می‌شود و گاهی نیز برعکس عمل می‌شود.
وی به راهکار فرار ازموضوعات تکرای و توجه به موضوعات کاربردی در پایان‌نامه‌ها اشاره و تأکید کرد: به صورت اجمالی موضوعاتی که در ادامه بیان می‌شود از جمله موضوعاتی است که در کمیته‌های مختلف علمی حوزوی همچون معارف اسلامی، اخلاق، حقوق، فقه و موارد دیگر قابل پیگیری است و جزء موضوعاتی است که مورد نیاز برای پژوهش است و بهتر از کارهای تکراری مذکور است.
استاد راهنمای پایان‌نامه‌های حوزوی به نقش اساتید و مسؤولان حوزه علمیه در فعال شدن ظرفیت‌های پژوهشی اشاره کرد و افزود: البته اساتید حوزه نیز لازم است که در این راستا با طلاب جوان همکاری بیشتری داشته باشند و طلاب را با راهنمایی و ارائه مشاوره لازم یاری دهند تا در مرحله نخست گره‌ها و مشکلات برطرف شود و در گام بعد تحقیق و پژوهش این عزیزان بیشتر قابل استفاده باشد.
مدیر گروه حقوق خصوصی دانشگاه قم به 45 موضوع پژوهشی در «سه فصل» اشاره کرد و گفت: موضوعات قابل پژوهش در حیطه مکالمات کاربردی و راهبردی که تحت عنوان فصل اول درباره سازمان روحانیت است، شامل موضوعاتی همچون «مدیریت تحول و راهکارهای تحول در اداره امور روحانیت؛ ادوار تاریخی اداره حوزه‌های علمیه؛ نقش ولایت و مرجعیت در نظام روحانیت؛ الگوی بایسته در ساختار تشکیلاتی حوزه علمیه؛ جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، آسیب‌ها، فرصت‌ها و افق‌های آینده و شورای مدیریت حوزه علمیه، آسیب‌ها، فرصت‌ها و افق‌های آینده می‌شود.
وی موضوعاتی همچون مرکز مدیریت حوزه علمیه، آسیب‌ها، فرصت‌ها و افق‌های آینده؛ نقش و جایگاه اساتید سطح خارج حوزه‌های علمیه در ساختار مطلوب حوزه‌های علمیه؛ شاخصه‌های روحانی مطلوب و راهکارهای تحقق آن؛ مجمع نمایندگان حوزه‌های علمیه، عملکرد، آسیب‌ها، فرصت‌ها و افق‌های آینده؛ سامانه تولید، توزیع و مدیریت پیام دینی و نقش نمادهای تبلیغی حوزه‌های علمیه؛ سامانه تبلیغات اسلامی، عملکرد، آسیب‌ها، فرصت‌ها و افق‌های پیش‌رو و دفتر تبلیغات اسلامی، عملکرد، آسیب‌ها، فرصت‌ها و افق‌های پیش‌رو را از دیگر موضوعات پژوهشی برشمرد.
حجت الاسلام والمسلمین فهیمی ادامه داد: معاونت تبلیغ مرکز مدیریت حوزه علمیه، ظرفیت‌ها و نوسازی تشکیلات و روش‌ها؛ تهاجم فرهنگی و راهکارهای فعال‌سازی روحانیت برای مقابله با آن؛ روحانیت و پاسخ‌گویی به شبهات، تشکیلات، روش‌ها و راهکارها؛ بیانیه مأموریت روحانیت و الزامات آن؛ شاخصه‌ای حوزه آینده‌ساز و برنامه‌ریز؛ اهداف، وظایف روحانیت و الزامات تدوین نقشه علمی؛ روحانیت، نیازسنجی و توانمندی کمی و کیفی و روحانیت و افق‌های آینده نیز از دیگر موضوعات پژوهشی مورد نیاز است.
وی به موضوعات پژوهشی و مورد نیاز در فصل دوم تحت عنوان «روحانیت و مردم» اشاره کرد و گفت: موضوعاتی همچون روحانیت و نقش سازنده در ارتقاء ظرفیت‌های اجتماعی ملت(مطالعه تاریخی)؛ روحانیت و خدمت دینی به مردم (مطالعه تاریخی)؛ روحانیت و ارتقاء فرهنگ عمومی مردم (مطالعه تاریخی)؛ روحانیت و خدمت اجتماعی به ملت (مطالعه تاریخی)؛ روحانیت و مباره با استبداد و استعمار (مطالعه تاریخی)؛ رابطه روحانیت و مردم، آسیب‌ها، فرصت‌ها، تهدیدها و راهکارهای تحکیم ارتباط و روحانیت و چالش سنت و مدرنیته و گروه‌های رقیب همچون جاذبه‌های هنرمندان و غیره برخی از موضوعات پژوهشی تحت عنوان روحانیت و مردم است.
استاد درس خارج حوزه علمیه قم روحانیت و مدیریت فرهنگی؛ روحانیت و نمازجمعه؛ روحانیت و ایفای نقش سازنده در تحکیم بنیاد خانواده؛ روحانیت و ایفای نقش سازنده در تربیت جوانان؛ روحانیت و هنر، آسیب‌ها، فرصت‌ها و الزامات تعامل؛ روحانیت و آموزش و پرورش؛ روحانیت و دانشگاه‌ها؛ حضور روحانیت در دانشگاه‌ها، آسیب‌ها، فرصت‌ها و افق‌های آینده؛ الگوی صحیح رابطه نظام و روحانیت؛ نقش روحانیت و مدیریت اسلامی؛ روحانیت و تربیت دینی جامعه؛ روحانیت و ترسیم خطوط اصلی اقتصاد اسلامی و روحانیت و نیروسازی برای نظام اسلامی را از دیگر موضوعات مطرح‌شده ذیل عنوان «روحانیت و مردم» دانست.
حجت الاسلام والمسلمین فهیمی با اشاره به فصل سوم تحت عنوان «روحانیت و مأموریت جهانی» خاطرنشان کرد: در این فصل نیز موضوعات مورد نیاز و جدیدی همچون «روحانیت و دیپلماسی مذهبی؛ روحانیت و کنفراس‌های علمی جهانی؛ روحانیت و وحدت اسلامی؛ روحانیت و هویت‌سازی در تحقق جامعه دینی» مطرح است که طلاب و پژوهشگران می‌توانند به این گونه موضوعات کاربردی و مورد نیاز همت گمارند./908/302/ب2