پاسخ آیت الله سبحانی به شبهه نبودن پیامبر در برخی از امت ها
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله سبحانی ظهر ششم ماه مبارک رمضان در درس تفسیر سوره ملک که در مجمتع آموزش عالی فقه(حجتیه) قم برگزار شد، اظهار داشت: با توجه به آیه 8 سوره ملک که می فرماید «سَأَلهَُمْ خَزَنَتهَُا أَ لَمْ يَأْتِكمُْ نَذِير»، هنگامی که کافران را وارد دوزخ می کنند، خازِن دوزخ می گوید آیا بیم دهنده ای به سوی شما نیامد؟ معلوم می شود که باید عذاب بعد از بعثت پیامبران و منذران باشد و کسانی که وارد دوزخ می شوند حتما باید حجت بر اینها تمام شده باشد که آیات دیگری در قرآن رساننده این پیام است.
این مرجع تقلید تصریح کرد: این که می گویند مولی حق الطاعه دارد، درست است اما حق الطاعه بعد از بیان است؛ یعنی این آیات گواهی می دهد که پیامبران حق الطاعه بر گردن ما دارند و قبل از آمدن منذران حق الطاعه ای نیست.
استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم افزود: در آیه 8 این سوره می خوانیم که «تَكاَدُ تَمَيزَُّ مِنَ الْغَيْظِ» نزديك است (دوزخ) از شدّت غضب پاره پاره شود؛ بسیاری از آیات نشان از آن است که علم و دانش تنها اختصاص به موجود زنده ندارد و غیرزنده هم دارای علم و دانش است، آیات فراوانی این مسأله را گواهی می دهد اما ممکن است که علم مراتبی داشته باشد.
حضرت آیت الله سبحانی اظهار داشت: امام خمینی(ره) می فرماید آنچه که در دنیای کمال است به وجود بر می گردد، جهان یا وجود است یا ماهیت یا عدم؛ عدم که فاقد کمال است و ماهیت نیز بدون وجود کمالی ندارد، پس تمام کمالات به وجود بر می گردد و از آنجا که وجود حقیقت مشترک و حقیقت واحده است، اگر اثر در یک مرتبه شد، باید در دیگر مراتب هم باشد.
وی گفت: در آیه 6 سوره یاسین می خوانیم که مدت ها برای قریش منذری نیامده بود، اما گفته می شود که خداوند همیشه انبیا می فرستد و در این سوره استفاده می شود که اینها مدتها دارای نبی نبودند؛ جواب روشن است پیامبر نداشتند اما اوصیای انبیا بودند، حضرت عیسی(ع) نبود اما وصی او بود؛ آنچنان نبود که در میان آنها حجت نباشد و حتما در غیاب نبی حجت بوده است؛ بنابراین نمی توان گفت که خداوند امتی را به دوزخ می برد اما منذری برای آنها قرار نداده نباشد.
این مرجع تقلید در پاسخ به شبهه ای تصریح کرد: گاهی سؤال می شود که با توجه به آیه « أَ لَمْ يَأْتِكمُْ نَذِيرٌ»، غربی ها سالیان درازی در غرب زندگی کرده اند و انبیای آنها چه کسی بوده است، لازم نیست که ما بدانیم منذر آنها چه کسی بوده است، مسلما دارای انبیا بوده اند؛ خدا دو حجت دارد حجت ظاهر و حجت باطن؛ فرض کنید انبیا و اولیا نداشتند اما پیامبر باطنی داشتند که حجت را بر آنها تمام می کرد و از آن به فطرت تعبیر می شود، بالاخره آنها دارای فطرت بوده اند و فطرت می گوید که راستگویی زیبا و دروغگویی زشت است؛ خداوند این افراد را بر اساس فطرت آنها بازجویی می کند.
استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم افزود: امیر مؤمنان(ع) در نهج البلاغه می فرماید انبیا نیامده اند چیزهای جدیدی بگویند بلکه آمده اند آنچه در فطرت ما است را بازگو کنند. انبیا آمده اند خاکی که بر روی فطرت ما گرفته شده است را کنار بزنند.
حضرت آیت الله سبحانی اظهار داشت: بخش اعظم و مهمی از قوانین احکام، فطرت است و انبیا آمده اند این فطرت را بازگو کنند؛ مسلما بسیاری از مکان ها انبیا بوده اند و اسم آنها بیان نشده است، اگر در آمریکا، شرق آسیا و غرب انبیا و اولیا نبودند فطرتی که داشته اند و خدا طبق فطرت با آنها برخورد می کند؛ طبق فطرت، همه آنها می دانند که خوردن مال یتیم زشت است و نباید این کار را انجام دهند.
وی گفت: طبق آیه «وَ قَالُواْ لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فىِ أَصحَْابِ السَّعِير»، دوزخیان اگر شنوا و عاقل بودیم اهل دوزخ نبودیم؛ اگر گوش و عقل نداشتند خدا چگونه اینها را مؤاخذه می کند؛ گوش داشتند اما شنوایی نداشتند و عمل نمی کردند و عقل داشتند اما تعقل نداشتند و از عقل بهره نگرفتند. علت این که از بین اعضای لامسه، فقط سمع را در آیه بیان می کند، این است که انسان با انبیا از دو راه ارتباط دارد یا آیات را می شنود و یا با عقل تعقل می کند اما اگر نشنود و تعقل نکند، به جهنم می رود./822/پ۲۰۲/ج۱