انتشار سی و هشتمین فصلنامه روان‌شناسي و دين + چکیده

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، مؤسسه امام خمینی(ره)، فصلنامه   علمي ـ پژوهشي سی و هشتمین فصلنامه روان‌شناسي و دين را منتشر کرد.

در این شماره از فصلنامه روان‌شناسي و دين این مقالات پیش‌روی ما قرار گرفته است:

بررسي اثربخشي آموزش مهارت هاي محاسبه نفس بر تعهد اخلاقي و خودكنترلي دانش آموزان دختر

 تاثير آموزش مهارت هاي زندگي با رويكرد اسلامي بر افسردگي، اضطراب و استرس زنان مبتلا به اختلالات رواني مزمن

 ساخت آزمون اوليه آرامش رواني در پرتو ازدواج بر اساس منابع اسلامي

بررسي خوش بيني و تبيين جايگاه آن در استحكام خانواده

رابطه ساده و چندگانه باورهاي مذهبي، سخت رويي روان شناختي و حمايت اجتماعي ادراك شده با رشد پس از سانحه در بيماران مبتلا به مولتيپل اسكروزيس

بررسي مقايسه اي رابطه بين عوامل هوش معنوي با اضطراب و افسردگي در دانش آموزان مقطع متوسطه براساس زمينه تحصيلي

 مقايسه اضطراب مرگ، احساس تنهايي و دلبستگي به خدا، در بين بيماران سرطاني، بيماران قلبي و افراد سالم

بررسي رابطه هوش معنوي و عمل به باورهاي ديني با تنظيم هيجان شناختي در زنان باردار

بررسي اثربخشي آموزش مهارت‌هاي محاسبه نفس بر تعهد اخلاقي و خودكنترلي دانش آموزان دختر

كريم سواري و رسول عبدي پور  

چکيده:‌ اين پژوهش، به منظور بررسي اثربخشي آموزش مهارت هاي محاسبه نفس بر تعهد اخلاقي و خودكنترلي دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش ناحيه يك اهواز، در سال تحصيلي 94- 1393 انجام گرفت. نمونه آماري، شامل 40 نفر از دانش آموزان دختر (20 نفر گروه آزمايش و 20 نفر گروه گواه) بود كه به صورت تصادفي ساده از بين جامعه آماري پژوهش انتخاب شدند.

ابزار پژوهش، شامل پرسش نامه هاي تعهد اخلاقي و پرسش نامه خودكنترلي سواري بوده است. روش پژوهش، نيمه آزمايشي از نوع پيش آزمون- پس آزمون با گروه كنترل بود. گروه آزمايش 9 جلسه 90 دقيقه اي (هر هفته يك جلسه)، برنامه آموزشي مهارت هاي محاسبه نفس دريافت نمود. نتايج آزمون كوواريانس چندمتغيري و تك متغيري نشان داد كه آموزش مهارت هاي محاسبه نفس، بر تعهد اخلاقي و خودكنترلي دانش آموزان موثر است. سطح معنا داري در اين پژوهش 05/0α= مي باشد.

تأثير آموزش مهارت هاي زندگي با رويكرد اسلامي بر افسردگي، اضطراب و استرس زنان مبتلا به اختلالات رواني مزمن

رسول سليماني نجف آبادي، عليرضا چوبگين، مريم قادري نجف آبادي و محبوبه حدادي

چکيده: هدف اين پژوهش بررسي تاثير آموزش مهارت هاي زندگي با رويكرد اسلامي بر افسردگي، اضطراب و استرس بيماران مبتلا به اختلالات رواني مزمن است. روش پژوهش نيمه آزمايشي با پيش آزمون- پس آزمون است. جامعه آماري بيماران زن مراجعه كننده به مركز توان بخشي بيماران اعصاب و روان «پرستو» شهرستان نجف آباد هستند كه از زمستان 1392 در اين مركز بستري شده بودند. تعداد 24 نفر زن، به روش نمونه گيري در دسترس، و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل گمارده شدند.

نتايج تحليل كواريانس نشان داد كه پس از كنترل نمرات پيش آزمون، تفاوت معناداري بين ميانگين نمرات افسردگي، اضطراب و استرس دو گروه آزمايش و كنترل در مرحله پس آزمون وجود دارد (01/0> P). با توجه به نتايج پژوهش، آموزش مهارت هاي زندگي با رويكرد اسلامي در كاهش افسردگي، اضطراب و استرس زنان مبتلا به اختلالات رواني مزمن موثر است و مي تواند به عنوان يك مداخله درماني مناسب در كنار درمان دارويي اين بيماران به كارگرفته شود.

ساخت آزمون اوليه آرامش رواني در پرتو ازدواج بر اساس منابع اسلامي

سلمان نعمتي، محمدرضا احمدي، و رحيم نارويي نصرتي  

 چکيده: اين پژوهش با هدف ساخت آزمون اوليه آرامش رواني همسران، بر اساس منابع اسلامي صورت گرفت. براي جمع آوري آموزه هاي دين اسلام، روش توصيفي مورد استفاده قرار گرفته است و براي ارزيابي روايي و اعتبار مقياس، از روش پيمايشي استفاده شده است. ابزار استفاده شده در كنار آزمون محقق ساخته، پرسش نامه حالت- رگه اضطراب اسپيلبرگر مي باشد. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه تامين نيازهاي مالي، ارضاي نيازهاي جنسي و عاطفي و ايمان مناسب و متناسب، همسران چهار عامل اصلي در ايجاد آرامش رواني همسران مي باشند. روايي محتواي سازه مذكور توسط كارشناسان خبره تاييد شده است. روايي ملاك با محاسبه ضريب همبستگي مقياس حاضر با پرسش نامه حالت- رگه اضطراب اسپيلبرگر در سطح 05/0 معنادار مي باشد.

روايي سازه، با محاسبه همبستگي هر يك از خرده آزمون ها با نمره كل و همچنين همبستگي خرده آزمون ها با يكديگر در حد مطلوبي قرار دارد. اعتبار آزمون نيز با اجرا بر روي نمونه 108 نفري و محاسبه آلفاي كرونباخ برابر با 924/0، تاييد شد.

بررسي خوش‌بيني و تبيين جايگاه آن در استحكام خانواده

منيره شريفي، اعظم پرچم  و مريم السادات فاتحي زاده   

چکيده: امروزه علي رغم پيشرفت هاي سريع علم و فناوري و امكانات رفاهي، خانواده ها دچار تزلزل شده اند. آنها نگرش صحيحي نسبت به حوادث و رفتارهاي اطرافيان خود ندارند و با نگرش بدبينانه، به ارزيابي مسائل و مشكلات مي پردازند. يكي از عواملي كه مي تواند در استحكام بخشي خانواده موثر باشد، خوش بيني است. اين پژوهش ضمن مرور برخي پژوهش هاي روان شناسي و مراجعه به منابع اسلامي، به بررسي خوش بيني و ابعاد و مولفه هاي آن پرداخته، نقش آن را در استحكام خانواده تبيين نموده، و متغيرهاي مرتبط با خوش بيني در استحكام خانواده را بررسي كرده است. نتايج پژوهش حاكي از اين است كه خوش بيني بر مبناي توجه به جنبه هاي مثبت زندگي، ارائه تفسيرهاي صحيح از رفتار ديگران و انتظار نتايج خوشايند، بر پايه توجه و تفسيرهاي مثبت مبتني است. اين طرز تفكر در ديدگاه اسلامي، حول محور توحيد مي گردد.

رابطه ساده و چندگانه باورهاي مذهبي، سخت رويي روان شناختي و حمايت اجتماعي ادراك شده با رشد پس از سانحه در بيماران مبتلا به مولتيپل اسكروزيس

صفورا سالمي، عليرضا رشيدي، عادله زهتاب نجفي و سيده افروز سيدموسوي  

 چکيده: هدف از انجام اين پژوهش بررسي رابطه ساده و چندگانه متغيرهاي باورهاي مذهبي، سخت رويي روان شناختي و حمايت اجتماعي ادراك شده با رشد پس از سانحه در بيماران مبتلا به «مولتيپل اسكروزيس» شهر تهران است. نمونه پژوهش شامل 100 بيمار مبتلا به مولتيپل اسكروزيس است كه به طور در دسترس انتخاب گرديدند. در اين پژوهش، از چهار پرسش نامه دين داري، سخت رويي روان شناختي، مقياس چندوجهي حمايت اجتماعي ادراك شده، و پرسش نامه رشد پس از سانحه استفاده گرديد. به منظور تجزيه و تحليل داده ها، از ضريب همبستگي ساده و رگرسيون چندمتغيري استفاده شد. نتايج پژوهش نشان داد كه مي توان رشد پس از سانحه را بر اساس متغيرهاي باورهاي مذهبي، سخت رويي روان شناختي و حمايت اجتماعي ادراك شده پيش بيني نمود.

بررسي مقايسه‌اي رابطه بين عوامل هوش معنوي با اضطراب و افسردگي در دانش آموزان مقطع متوسطه براساس زمينه تحصيلي

طاهره سهرابيان و فضل اله ميردريكوند    

چکيده: اين پژوهش با هدف بررسي رابطه بين عوامل هوش معنوي با اضطراب و افسردگي در دانش آموزان رشته «معارف و علوم اسلامي» و ساير رشته هاي تحصيلي انجام شده است. گروه نمونه شامل 38 دانش آموز رشته علوم و معارف اسلامي (كل جامعه) و 196 دانش آموز از رشته هاي گوناگون تحصيلي در پايه چهارم دبيرستان هاي شهرستان خرم آباد (ناحيه 2 آموزش و پرورش) بود كه به روش «نمونه گيري خوشه اي چندمرحله اي» انتخاب شدند.

در اين پژوهش، از 3 پرسش نامه «هوش معنوي ناصري»، پرسش نامه «اضطراب بك» و پرسش نامه «افسردگي گلدبرگ» استفاده شد. نتايج تحليل رگرسيون چندگانه نشان داد كه اضطراب در هر دو گروه به طور معنا داري از طريق عامل شكيبايي (در هوش معنوي) قابل پيش بيني بود. همچنين افسردگي از طريق عامل شكيبايي و بخشش در گروه معارف و علوم اسلامي و از طريق عوامل شكيبايي و تجارب معنوي در ساير دانش آموزان قابل پيش بيني بود. اما عامل شكيبايي پيش بيني كننده بهتري بود. همچنين در گروه «معارف و علوم اسلامي» اين عوامل پيش بيني كننده هاي قوي تري بودند.

مقايسه اضطراب مرگ، احساس تنهايي و دلبستگي به خدا، در بين بيماران سرطاني، بيماران قلبي و افراد سالم

عادل زاهد بابلان و شيدا برقي 

 چکیده: اين پژوهش ﺑا هدف مقايسه اﺿـﻄﺮاب ﻣﺮگ، احساس تنهايي و دلبستگي به خدا، در بين بيماران سرطاني، قلبي و افراد سالم اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. جامعه آماري شامل 612 بيمار سرطاني، 210 بيمار قلبي و 40 نفر افراد سالم بود. براي جمع آوري داده ها، از پرسش نامه هاي اضطراب مرگ تمپلر، احساس تنهايي UCLA و دلبستگي به خدا اثر بك و مك دونالد استفاده شد. آماره هاي مربوط به سه تحليل واريانس تك متغيري، پس از تصحيح بنفروني نشان داد كه تفاوت ميانگين هر سه متغير در بين سه گروه معني دار است. نتايج آزمون تعقيبي LSD نشان داد، ميانگين نمرات احساس تنهايي در بيماران سرطاني به گونه معني دار بالاتر از بيماران قلبي و افراد سالم است.

اما ميانگين نمره دلبستگي به خدا، در بيماران سرطاني و قلبي بالاتر از افراد سالم است. همچنين ميانگين نمره اضطراب مرگ بيماران سرطاني، به گونه معني داري بالاتر از بيماران قلبي و افراد سالم است.

بررسي رابطه هوش معنوي و عمل به باورهاي ديني با تنظيم هيجان شناختي در زنان باردار

بنت الهدي محمدي كنجاني، محمدعلي مظاهري، محمود حيدري و عليرضا مرادي  

چکيده: اين پژوهش با هدف ارزيابي رابطه هوش معنوي و عمل به باورهاي ديني با تنظيم هيجان شناختي در زنان باردار شهر تهران اجرا گرديد. پژوهش توصيفي و از نوع همبستگي است. اين پژوهش با استفاده از نمونه در دسترس انجام گرفته و400 تن از زنان باردار پرسش نامه «تنظيم هيجان شناختي»، پرسش نامه «خود گزارش دهي هوش معنوي كينگ» و پرسش نامه «عمل به باورهاي ديني» را تكميل كردند. يافته هاي حاكي از اين است كه بين تنظيم هيجان شناختي با هوش معنوي و عمل به باورهاي ديني و مولفه هايشان همبستگي مثبت معناداري وجود دارد.

عمل به باورهاي ديني و هوش معنوي بالاتر پيش بيني كننده تنظيم هيجان شناختي كارآمدتري است. از ميان مولفه هاي هوش معنوي، معناسازي شخصي و در بين مولفه هاي عمل به باورهاي ديني، عمل به واجبات و دوري از محرمات پيش بيني كننده هاي معتبر تنظيم هيجان شناختي هستند. همچنين ميان هوش معنوي و عمل به باورهاي ديني در زنان باردار رابطه مثبت معناداري وجود دارد.

مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، سی و هشتمین شماره فصلنامه روان شناسي و دين را در ۱۵۰صفحه و به قیمت ۳۵۰۰ تومان منتشر کرده است./۹۹۸/ن ۶۰۴/ ش