امکان یا امتناع تکامل برزخی نفوس انبیاء

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا «امکان یا امتناع تکامل برزخی نفوس انبیاء»، مسأله‌ای کلامی است؛ اما در آثار کلامی به طور مستقل و مبسوط مورد تبیین و بررسی قرار نگرفته است.

هر دو گروه موافقان و مخالفان تکامل برزخی نفوس انبیا، مسأله را به طور ضمنی و استطرادی و با استفاده از مبانی مختلف فلسفی، عرفانی و تفسیری  طرح و بررسی کرده‌اند.

پژوهش حاضر برای دستیابی به پاسخ مسأله، با تبیین مفاهیم محوری موضوع، یعنی تکامل، برزخ، نفس و انبیا پرداخته و مراجعه به آثار و منابع علوم مختلف و آراء متنوع اندیشمندان مسلمان و نیز روایات و آیات مرتبط و مورد استناد  سامان یافته است.

دلایل به دست آمده از منکران تکامل برزخی نفوس انبیا، عبارتند از: «اختصاص تکامل به عالم ماده»، «توأم بودن تکامل با تکالیف شرعی» و «خاتمیت به معنای ختم تمام مراتب الهی»؛ اما برای موافقان نیز دلایلی در دو گروه دلایل عقلی یافت شد.

دلایل نقلی این گروه که منبعث از مصادر روایی است، عبارتند از: آنچه در بیان آثار و ابعاد ذکر «صلوات» در روایات بیان شده است، اثر ذکر «تقبل شفاعته و ارفع درجته» که در روایاتی ذکر شده است، روایت گویای «ازدیاد علم در هر شب پنج شنبه برای انبیا» و ویژگی و کارکردهای بیان شده در روایات برای «اصل رجعت».

اما دلایل عقلی ذکر شده در آثار موافقان عبارتند از: اصالت وجود، تشکیک در وجود، قاعدة امکان اشرف، حرکت در قوس صعود، عدم تناهی در غایت وجودی انسان و نظریة تجدد امثال. هرکدام از دلایل عقلی و نقلی موافقان و مخالفان، قابل بررسی بر اساس علوم مختلف و ضوابط حاکم بر اندیشة اسلامی است و پاسخ تام و جامع به مسأله، نیاز به پژوهش‌های مبسوط، مستقل، تولیدی و اجتهادی است.

پیچیدگی مسأله در ابعاد مختلف ازجمله مبحث بسیار مهم نبوت و ویژگی‌های نفوس انبیا، غموض مطالب و مسائل مطرح در خصوص نشآت اخروی، قلت منابع و نبود پیشینه از دشواری‌های انجام این پژوهش به شمار می‌رود.

قبولی پایان نامه با نمره ۱۷

تکامل برزخی نفوس انبیاء رساله علمی سطح سه حوزه علمیه قم و پژوهشی از حجت الاسلام امیر عبدل از دانش آموختگان و فضلای حوزه است. این پایان نامه روز سه شنبه هفتم شهریورماه در مدرسه عالی دارالشفای قم دفاع شد.

استاد داور و مشاور پایان نامه تکامل برزخی نفوس انبیا حجج اسلام حسن پناهی آزاد و رحیم شاهدی بودند و حجت الاسلام محمد ذوقی نیز داوری جلسه دفاعیه این پایان نامه را برعهده داشت.

گفتنی است، پس از دفاعیات حجت الاسلام امیر عبدل از پایان نامه خود، این پژوهش با نمره 17 مورد پذیرش واقع شد. /924/پ202/ج