نقش سواد رسانه‌ای در حکمرانی
اسماعیل شیرعلی با اشاره به اهمیت سواد رسانه‌ای در حکمرانی نوین گفت: ارتقای سواد رسانه‌ای باعث می‌شود که حکمرانی سهل‌تر، سریع‌تر و مؤثرتر انجام پذیرد.
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، اسماعیل شیرعلی، عضو هیئت علمی دانشگاه ولایت و عضو دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، مقاله خود را با موضوع «بررسی نقش سواد رسانه‌ای در حکمرانی» در دومین نشست تخصصی سومین همایش ملی سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی ارائه و اظهار داشت: بحث حکمرانی موضوعی بین رشته‌ای است و رشته‌های حقوق، جامعه‌شناسی، مدیریت، اقتصاد، علوم سیاسی، روابط بینالملل و بسیاری از رشته‌های دیگری را که هنوز رصد نشده‌اند در برمی‌گیرد و نگاه جدیدی نسبت به نگاه سنتی قبلی دارد که نگاهی از بالا به پایین در تصویر حکمرانی داشت.
وی با اشاره به ناکارآمدی دولت‌های سنتی و مدرن در حکمرانی نوین، عنوان داشت: بحثی که اکنون پژوهشگران دنبال می‌کنند موضوع ناکارآمدی دولت‌هاست که این دولت‌ها به صورت اعم کلمه دولت‌های مدرن را هم شامل می‌شود؛ زیرا مصادیقی را برای حکمرانی در درک و فهم و اجرا قائل شدند که آن ساختار سنتی قبلی از هم فروپاشیده و نیازمندیم برای اینکه قدرت مؤثر و مشروعی را برای حکمران قائل شویم، همه نهاد‌ها و نیرو‌ها را در سطوح مختلف ملی و منطقه و جهانی مشارکت دهیم.
شیرعلی در ادامه افزود: در زمینه اعمال اقتدار و آنچه به عنوان جلب مشارکت مردم و گروه‌های مختلف در تصمیم‌سازی از آن صحبت می‌کنیم، رسانه یکی از بیشترین نقش‌ها را خواهد داشت. بحث سواد رسانه‌ای در این معنا، سوادی است که شهروندان را نسبت به موضوعات حکمرانی و قواعد اجتماعی و دخالت در سرنوشت خودشان حساس کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه ولایت سواد رسانه‌ای را آگاه‌ساز و شرکت دهنده مردم در فرایند‌های تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی دانست و بیان داشت: این مقوله منجر خواهد شد که بین مردم، حکومت و بخش خصوصی نقش قابل ملاحظه‌ای را ایفا کند. سواد رسانه‌ای در معنای دیگر؛ قدرت درکِ نحوه کارکرد رسانه‌ها و معنی‌سازی آنهاست و به نوعی می‌توان سواد رسانه‌ای را دسترسی به تجزیه و تحلیل و تولید ارتباط در شکل‌های مختلف و حتی مصرف انتقادی محتوا بدانیم.
وی در تعریف دقیق‌تر سواد رسانه‌ای اظهار داشت: اگر بخواهیم سواد رسانه‌ای را به شکلی دقیق‌تر مورد واکاوی قرار دهیم، باید آن را در چهار ظرف شناختی، حسی، اخلاقی و زیبایی شناختی مشاهده و بررسی کنیم. اولین حیطه که شناختی است به حیطه‌ای که فرایند‌های ذهنی و فکری را شامل می‌شود برمی‌گردد، حیطه حسی لایه‌های بیرونی ادراک را شکل می‌بخشد و به این معناست که مخاطب از طریق یکی از حواس پنجگانه خود در معرض پیام‌های رسانه‌ای قرار می‌گیرد.
شیرعلی در ادامه افزود: بعد زیبایی‌شناختی سواد رسانه‌ای به توانایی درک و شناخت مفاهیم رسانه‌ای از دیدگاه هنری مربوط است که به مهارت تولید پیام و هنر بستگی دارد، چهارمین حیطه بعد اخلاقی است که به توانایی درک و دریافت ارزش‌های نهفته در پیام‌ها اشاره دارد.
عضو دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، ارتقای سطح سواد رسانه‌ای در جامعه را باعث حکمرانی سهل‌تر، سریع‌تر و مؤثرتر دانست و افزود: برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) تعریفی از حکمرانی دارد و آن این است که حکمرانی به‌کارگیری اقتدار اجرایی، سیاسی و اقتصادی برای مدیریت امور یک کشور است که شامل مکانیسم‌ها و فرایند‌ها و نهاد‌هایی است که در عین در نظر گرفتن تفاوت‌ها از طریق شهروندان و گروه‌ها علایق و حقوق قانونی آن‌ها را برآورده می‌کند. در این میان ارتقای سواد رسانه‌ای باعث می‌شود که حکمرانی سهل‌تر، سریع‌تر و مؤثرتر انجام پذیرد.
وی به نقش‌های عمده سواد رسانه‌ای در حکمرانی اشاره کرد و گفت: سواد رسانه‌ای در حکمرانی شش نقش عمده می‌تواند ایفا کند؛ نقش نخست ارتقای شهروندیِ فعال و آگاه است، نقش دوم تقویت حوزه عمومی است که محل حضور کنشگران مختلف اجتماعی است. ارتقای حقوقی شهروندی، دیگر نقشی است که سواد رسانه‌ای می‌تواند ایفا کند. قابلیت دیگر تقویت نوعی پرسش‌گری است که حاکمیت را ملزم به پاسخگویی می‌کند و نقش دیگر سواد رسانه‌ای در زمینه توسعه جامعه مدنی و نقد عملکرد حکومت‌ها و تشکیل نهاد‌های مدنی است و نقش ششم آن در باز شدن فضای نقد و بحث و گفتگو به صورت آزاداندیشی است.
ارسال نظرات
نظرات بینندگان
این مطلب چه ربطی به انقلابی گری توی حوزه داره؟